Translations are evolving and should be taken as indicative only! For a guide to the tones and the spelling system used to write this variety of Isaan (Khon Kaen), see the "tone guide" on the overview page.

Tones: M = mid, HR = high-rising, H = high, HF = high-falling, LF = low-falling

Isaan	Pronunciation	Tones	Thai	English/Notes	#occ
แก่	gɛ:	H	แก่	1. old 2. dark	12/5

Link to overview page
Link to dictionary

Basic vocabulary — Page 30 — Series B, pictures 05: soldier

อันนี้คืออี่หยัง อันนี้เป็นพุใด เบิ่งจากท่าทางกานแต่งโตแล้ว เขาเป็นทะหานเนาะ
อันนี้กะบ่ฮู้ว่าเป็นทะหานอยู่ปะเทดใด กานแต่งโตของปะเทดใดเนาะ ทะหานในลูบแบบนี้
ทะหานมีหน้าที่อี่หยัง ทะหานกะมีหน้าที่ดูแลบ้านเมียง หลือว่าดูแลความปอดพัย หลือว่าซ่อยลบ ซ่อยอี่หยังในเลี่ยงของกานต่อสู้ หลือว่าสงคามเนาะ
แล้วซุดของทะหานหนิสีอี่หยัง ซุดของทะหานใส่หนิ ส่วนมากแล้วสิเป็นสีเขียวเนาะ เขียวแก่ๆ หลือว่าเขียวเข้มๆ ออกสีตับหมูหน่อยหนึ่งเนาะ
กะใส่เสี้ย เป็นเสี้ยแขนญาวพ้อม ใส่ส้งขาญาวพ้อม แล้วกะมีหมวกป้องกันโตพ้อม แล้วกะมือสองข้างหนะกะถือปืนไว้พ้อมเนาะ เพื่ออาทิสิเอาไว้ป้องกันโตหลือว่าญิงพุล้ายเนาะ

Basic vocabulary — Page 28 — Series B, pictures 11-15: alms bowl, monk, to open, food, to close

11
อันนี้คืออี่หยัง อันนี้เบิ่งซงแล้วกะสิเป็นบาดเนาะ เป็นบาดพะ บาดพะหนิหละ
บาดนี้มีหน้าที่หนะเอาไว้เฮ็ดหญัง พะกะสิมี กะสิเอาบาดนี้ไปไว้ถ้าบินทะบาดญามมื้อเซ้าเนาะ บินทะบาดอยู่นำหมู่บ้าน หลือว่าเอาไว้ถ้าใส่แนวกินกับชาวบ้านที่เอามาถะหวาย หลือว่าเอามาให้เนาะ กะสิเอาใส่บาดนี้ เป็นพาชะนะหลือว่าแนวที่สิใส่กับเข้ากับน้ำที่เพิ่นเอามาให้ หลือว่าชาวบ้านเอามาให้มาทานเนาะ

12
อันนี้คืออี่หยัง อันนี้กะเป็นพะเนาะ
เป็นพะลูบหนึ่ง กำลังถือบาดอยู่
จักว่าถืออยู่ใส อาดสิอยู่ในวัดหลือว่ากำลังญ่างบินทะบาดกะได้
ขั้นสิไปบินทะบาดหนิ สิไป[บินทะบาด]จั่งใด สิบินทะบาดจั่งใด กะไปบินทะบาดญามมื้อเซ้า ปะมานหกโมงเซ้าเนาะ หลือว่าตีห้า เพื่อที่สิไปบินทะบาดลอบหมู่บ้าน เพื่อที่สิให้ชาวบ้านชาวเอ่ยเนี้ย มาถะหวายเข้าถะหวายน้ำกับพะลูบนี้เนาะ
แล้วตอนนี้พะกำลังใส่อี่หยัง กะกำลังใส่ เขาเอิ้นว่าจีวอนเนาะ จีวอนสีส้ม
จีวอนนี้มีสีหญังแน่ กะแล้วแต่ว่าสีที่มันเป็น สีค้ายๆ กับ โทนเดียวกันกับสีส้มเนาะ อาดสิเป็นสีส้ม สีเหลียง สีน้ำตานแก่ หลือว่าสีแดงแก่ สีแดงอ่อน กะแล้วแต่เนาะ เอากะสิปะมานนี้ สีโทนเดียวกันปะมานนี้เนาะ
แล้วพะเป็นหญังต้องโกนหัวโล้น อันนี้กะบ่แน่ใจกันเนาะ แต่ว่ากะ ฮู้แต่ว่าพะซู่องซู่ลูบเนาะกะต้องโกนหัวโล้น

13
พะลูบนี้กำลังเฮ็ดหญัง กำลังเปิดฝาบาด
เป็นหญังเขา เป็นหญังเพิ่นต้องเปิดฝาบาด กะอาดสิมีชาวบ้านหลือว่าพุคนมาถะหวายเข้าถะหวายน้ำในบาดนี้ เพิ่นกะเลยต้องเปิดบาด เพื่อที่สิลับเข้าลับน้ำจากชาวบ้านเนาะ

14
อันนี้กำลังเฮ็ดหญังอยู่ พะเนาะกำลังเปิดฝาบาดขึ้น เพื่อที่สิลับเข้าลับน้ำจากชาวบ้าน หลือว่าลับอาหานจากชาวบ้านที่เอามาถะหวาย กะสิมีชาวบ้าน หลือว่า เอิ้นว่ายาดโย๊มเนาะ มาถะหวายเข้าถะหวายน้ำในบาดนี้ กำลังยื่นแนวกิน หลือว่าเอาเข้าใส่ไปในบาดเนาะ

Basic vocabulary — page 18 — Series B, pictures 04-07: coconut, to cut, drinking straw, to drink

4
นี้คืออี่หยัง นี้คือบักพ้าว อันนี้เป็นบักพ้าว
บักพ้าวสองน่วย วางเฮียงกันอยู่ข้างๆ กันนั้นหละ มีสองน่วยข้อหล้อ
บักพ้าวสองน่วยนี้เป็นบักพ้าวอี่หยัง เป็นบักพ้าวคือกันบ่ บ่ เป็นบักพ้าวคนละอย่าง
อันหนึ่งเป็นบักพ้าวอ่อน วางอยู่ฝั่งซ้ายมือหนะเป็นบักพ้าวอ่อน
วางอยู่ฝั่งขวามือหนะเป็นบักพ้าวแก่ เป็นน่วยสีน้ำตาน อาดสิแก่กะได้ มันเถ้าแล้วนั้นหละความหมาย
บักพ้าวแต่ละอย่างกะแตกต่างกันไป บักพ้าวอ่อน เนี้ยมันกะอ่อน บักพ้าวแก่ เนี้ยมันกะแข็ง นวนมันนั้นหละ นวนมันกะแข็ง บักพ้าวอ่อนนวนมันกะอ่อน
บักพ้าวอ่อนกะเอาไว้ถ้าเฮ็ดขะหนม หลือเอาไว้ถ้ากินเหล้น บักพ้าวแก่หลือบักพ้าวเถ้านั้นหละ กะเอาไว้ถ้าแนวกิน เอาไว้ถ้าเฮ็ดของหวาน หลือเอาไว้เฮ็ดอี่หยังอย่างอื่นกะได้
แต่ละอย่างกะมีปะโยดหลายอย่าง แต่ละปะโยดกะแตกต่างกันออกไป

5
เขากำลังเฮ็ดหญัง เขากำลังผ่าบักพ้าว
มีคนกำลังผ่าบักพ้าวอยู่
เขาผ่าบักพ้าวจั่งใด เขาเอาอี่หยังผ่าบักพ้าว เขาใซ้อี่หยังผ่าบักพ้าว เขาใซ้มีดผ่าบักพ้าว เขากำลังปอก กำลังผ่าบักพ้าวอยู่
เขาใซ้มือของเขาจับบักพ้าวข้างหนึ่ง อีกข้างหนึ่งเขาจับมีด แล้วกะผ่าบักพ้าว หลือปอกเปียกบักพ้าวนั้นหละ
เบิ่งซงแล้วเป็นตาญากบ่ เบิ่งซงแล้วเป็นตาผ่าญากและปอกญากบ่ กะญากอยู่ ขั้นคนบ่เคยเฮ็ดกะเฮ็ดบ่เป็น ขั้นคนเคยเฮ็ดกะเฮ็ดเป็น มันกะญากพอสมควนอยู่ แต่กะบ่ญากหลาย ขั้นคนอยากเฮ็ดกะเฮ็ดได้ ขั้นคนบ่อยากเฮ็ดกะเฮ็ดบ่ได้

6
นี้คืออี่หยัง นี้คือหลอด หลอดไว้ถ้าดูดน้ำ หลือดูดอี่หยังกะได้ที่มันเป็นน้ำ
หลอดอันนี้เฮ็ดจากอี่หยัง หลอดนี้เฮ็ดจากพะสะติก
เฮ็ดจากพะสะติก มันเฮ็ดจากเหล็กเฮ็ดจากไม้บ่ได้
หลอดอันนี้กะมีปะโยดอย่างเดียวนั้นหละ เอาไว้ถ้าดูดน้ำ ดูดน้ำโค่ก ดูดน้ำส้ม ดูดกาแฟ หลือดูดน้ำเป่านี้หละ
ส่วนมากพุใดสิใซ้หลอดนี้ กะมีหลายคน เพาะว่ามันสิสะอาดกว่ากัน ขั้นไปกินล้านอาหาน เขากะสิใซ้หลอดดูด เพาะว่าปากเฮาจั่งบ่ได้ติดกับแก้ว เฮากะใซ้แค่หลอดนี้ ดูดกินน้ำในแก้วนั้นกะพอ แล้วมันกะสิสะอาดกว่ากัน

7
เขากำลังเฮ็ดหญัง เขากำลังกินบักพ้าว
เขากำลังดูดน้ำบักพ้าวอยู่
มีพุหญิงพุหนึ่งนั้นหละ เขากำลังยืนจับบักพ้าว กำลังดูดกินน้ำบักพ้าวอยู่
เขาใซ้อี่หยังดูดน้ำบักพ้าว เขาใซ้หลอดดูดน้ำบักพ้าว เอาหลอดเสียบเข้าไปในบักพ้าว แล้วกะดูดกินน้ำมัน
น้ำบักพ้าวมันแซบบ่ กะแซบอยู่ แซบหลาย แซบบักคักหนึ่ง เพาะว่าคนมักกินน้ำบักพ้าว แต่ว่าขั้นน้ำบักพ้าวอ่อน มันกะสิแซบ แต่ว่าขั้นน้ำบักพ้าวแก่ หลือบักพ้าวเถ้า มันกะสิบ่แซบ

Basic vocabulary — page 22 — Series B, pictures 01-04: to plough, to plant, to harvest

1
นี้คือสัดอี่หยัง อันนี้เป็นควย เขาเอิ้นว่าควย
โตของควยมันโตใหญ่ แล้วควยมันมีแฮงหลายพ้อม
ตอนนี้เขาเฮ็ดอี่หยังกับควย เขาใซ้ควยไถนา เขากำลังเอาควยมาไถนาอยู่
สะหมัยแต่กี้ หลือสะหมัยก่อนบ่มีลดไถนา หลือว่าบ่มีลดไถ เขาต้องใซ้ควย เอาควยมาไถนา เพื่อที่สิเอาไว้ถ้าเฮ็ดนาหลือปูกเข้านั้นหละ
แล้วตอนนี้เขาเฮ็ดอยู่ใส เขาอาดสิเฮ็ดอยู่ทุ่งนาของเขา หลือว่าไฮ่นาของเขากะได้ เขากะเลยมาไถนาอยู่หม้องนี้

2
เขากำลังเฮ็ดหญัง เขากำลังดำนา
เขากำลังเฮ็ดนา หลือว่ากำลังปูกเข้านั้นหละ
แล้วเขาเฮ็ดอยู่ใสตอนนี้ กะเฮ็ดอยู่ทุ่งนา หลือว่าไฮ่นาของเขานั้นหละ
เขากำลังปูกเข้า กำลังดำนา เฮ็ดอยู่นาของเขา
แล้วพุซายคนนี้เขาเฮ็ดท่าทางจั่งใด เขากำลังก้มโค้งอยู่ เขากำลังเฮ็ดนา เขากำลังดำนา
เขาใซ้มือข้างหนึ่ง หลือว่าข้างขวาของเขานั้นหละ จับมัดก้าอยู่
มัดก้ากะสิมัดใหญ่ๆ หลือว่ามัดก้านั้นสิมีเข้าหลายต้น
แล้วเขากะใซ้มืออีกข้างหนึ่ง หลือว่ามือข้างซ้ายนั้นหละ แล้วแต่คนถะหนัดสิจับฝั่งใด หลือญกฝั่งใดกะได้
แต่ว่าพุซายคนนี้ เขาใซ้มือข้างซ้ายของเขา ดึงต้นก้าที่อยู่ในมัดก้านั้น แล้วดึงออกมาจักหน่อยหนึ่ง หลือว่าสี่ห้าต้น แล้วกะมาเสียบลงดิน เพื่อที่สิปูกเข้า เพื่อที่สิปูกเข้าลงไปในดิน หลือว่าเสียบต้นเข้าลงไปในดิน เพื่อที่สิให้มันต้นใหญ่ๆ ขึ้นไป

3
เขากำลังเฮ็ดหญัง เขากำลังเกี่ยวเข้า
พุซายคนนี้เขากำลังเกี่ยวเข้าอยู่
เขากำลังเกี่ยวเข้าอยู่ใส เขากะอาดสิเกี่ยวอยู่ในไฮ่นาของเขา หลือว่าไฮ่เข้าของเขา
เข้ามันต้นใหญ่แล้ว หลือว่าเข้ามันแก่แล้ว เขากะเลยมาเกี่ยวเข้าอยู่ในนาเข้าของเขา เพื่อที่สิเอาเข้านี้ไปกิน
แล้วเขาใซ้อี่หยังมาเกี่ยวเข้า เขากะใซ้เกี่ยว เขาเอิ้นว่าเกี่ยว คนอี่สานกะเอิ้นว่าเกี่ยว
เกี่ยวกะสิเป็นค้ายๆ กับมีด มีคมคือกันกับมีด แต่ว่าลักสะนะของเกี่ยวมันสิเป็นงอๆ เป็นงอๆ เข้าเพื่อที่สิได้เกี่ยวเข้ามาได้ หลือว่าดึงเข้ามาได้นั้นหละ

4
เขากำลังเฮ็ดหญัง เขากำลังเก็บผัก เขากำลังเก็บผักอยู่ในสวนอยู่
เขากำลังเก็บผักอี่หยัง เขากำลังเก็บผักกะหล้ำ
อันนี้เขาเอิ้นว่าผักกะหล้ำ หลือว่ากะหล้ำปีนั้นหละ
แต่ว่าคำว่า กะหล้ำปี มันญาวโพด คนอี่สานเขากะเลยมักเอิ้น กะหล้ำ ซื่อๆ ผักกะหล้ำ
เขาเก็บผักแล้ว เขาเอาผักไปไว้ใส หลือเอาไว้หม้องใด เขาเอาผักไว้ในเข้ง หลือว่าเอาไว้ในกะต่า
แล้วพุซายคนนี้ เขาเฮ็ดท่าทางจั่งใด เขากำลังนั่ง เขากำลังนั่งพับเพียบอยู่ กำลังนั่งเก็บผัก
ใซ้มือสองข้างดึงผักขึ้นมา แล้ว[เอา]มาใส่ในเข้ง หลือว่ากะต่า

Basic vocabulary — page 19 — Series B, pictures 01-05: tongue, taste, lime, sour, chili, spicy, salt, fish sauce, salty, sugar, sweet

1
อันนี้เขาเป็นพุหญิงหลือเป็นพุซาย เขาเป็นพุซาย
คือฮู้ว่าเขาเป็นพุซาย กะฮู้ว่าเขาเป็นพุซาย ผมเขาสั้น หน้าตาเขาคือพุซาย กะเลยคิดว่าเป็นพุซาย
หน้าตาเขาบ่คือพุหญิง กะเลยบ่คิดว่าเขาเป็นพุหญิง
ลูกสอนซี้ไปใส่ลิ้นของเขา เป็นหญังลูกสอนคือซี้ไปใส่ลิ้นของเขา อันนี้กะบ่ฮู้คือกัน เขาอาดสิอยากให้เฮาฮู้ว่าเขากำลังเป็นหญัง เขากำลังเฮ็ดหญังอยู่ เขากะเลยซี้ลูกสอนไปใส่ลิ้นของเขา
ลิ้นอันนี้มีหน้าที่เฮ็ดหญัง ลิ้นอันนี้เอาไว้เฮ็ดหญัง ลิ้นอันนี้เอาไว้ถ้าซิม หลือเอาไว้ถ้ากิน หลือเอาไว้ถ้าฮู้ว่าสิ่งของที่เฮากินไปนั้น มีลดซาดเผ็ด หลือหวาน หลือเค็ม หลือจืด
ขั้นเฮาบ่มีลิ้น เฮากะบ่สามาดฮู้ลดซาดของแนวกินได้
ลิ้นอันนี้มีสีอี่หยัง ลิ้นอันนี้กะมีสีแดง บางคนกะมีลิ้นสีซมพู
ตอนนี้เขาเฮ็ดอี่หยังอยู่ ตอนนี้เขากำลังแลบลิ้นอยู่ เขากำลังแลบลิ้นออกมาข้างนอก บ่ฮู้ว่าเขาเป็นหญัง เขาอาดสิเผ็ด หลืออาดสิเค็ม หลืออาดสิส้มอี่หยังบางสิ่งบางอย่างกะได้

2
อันนี้คืออี่หยัง อันนี้คือบักนาว อันนี้เป็นบักนาว
บักนาวเป็นลูกจั่งใด บักนาวเป็นแบบใด บักนาวเป็นน่วยสีเขียว น่วยน้อยๆ น่วยบ่ใหญ่หลาย
บักนาวสิเอาไว้ถ้าเฮ็ดแนวกิน หลือเอาไว้ถ้าเฮ็ดน้ำอี่หยังบางสิ่งบางอย่างกะได้
บักนาวนี้เป็นเคี่ยงปุง เอาไว้ถ้าปุงแนวกิน
ในน่วยของบักนาวหนะสิมีน้ำ น้ำเอาไว้ถ้าเฮ็ดเคี่ยงปุง หลือเอาไว้ถ้าปุงแนวกิน
น้ำบักนาวสิมีลดซาดจั่งใด น้ำบักนาวสิมีลดซาดส้ม ลดซาดเปี้ยว ส้มคัก บางน่วยกะส้มหลาย บางน่วยกะส้มหน้อย แล้วแต่บักนาว
ขั้นบักนาวแก่ หลือบักนาวน่วยแก่ๆ แล้ว กะสิมีลดซาดส้มหลาย ขั้นบักนาวอ่อน หลือบักนาวบ่ทันได้แก่หลาย กะสิมีลดซาดส้มบ่หลาย
คนส่วนหลายสิมักลดซาดส้มนี้บ่ บ่ กะมีส่วนหน้อย บ่ได้มีส่วนหลาย คนส่วนหน้อยที่สิมักกินส้มแบบนี้ คนส่วนหน้อยที่มักกินลดซาดส้มๆ
เพาะว่ากินส้มหลายมันกะบ่ดี เพาะว่าขั้นกินส้มหลายๆ มันสิเฮ็ดให้กะเพาะเฮาบ่ดี หลือลำไส้เฮาบ่ดี หลืออะวัยยะวะต่างๆ ของเฮาในล้างกายของเฮานี้บ่ดี
บักนาวนี้มันเป็นกด เป็นกดบางสิ่งบางอย่าง ขั้นกินคักๆ กินหลายๆ มันกะบ่ดีต่อสุกขะพาบหลือล้างกายของเฮา

3
นี้คืออี่หยัง นี้คือบักพิก อันนี้เป็นบักพิก
บักพิกเป็นอี่หยัง บักพิกเป็นพืด เอาไว้ถ้าเฮ็ดแนวกิน เอาไว้ถ้าปุงแนวกินคือกัน
บักพิกมีลดซาดเผ็ดบ่ กะเผ็ดอยู่ เผ็ดบักหลาย เผ็ดคัก เผ็ดคักอี่หลี
ขั้นพุใดอยากเฮ็ดแนวกิน หลือเฮ็ดกับเข้านั้นหละ ขั้นอยากมีลดซาดเผ็ด ขั้นอยากให้แนวกินมีลดซาดเผ็ด หลือลดซาดเผ็ดคักๆ กะใส่บักพิก ใส่บักพิกนี้ลงไป เอาไว้ถ้าปุงแนวกิน เอาไว้ถ้าปุงกับเข้า แล้วลดซาดนั้นกะสิมีลดซาดเผ็ดขึ้นมาทันที
คนส่วนหลายสิมักกินบักพิกบ่ กะแล้วแต่คน เพาะว่าบักพิกนี้เอากินเหล้นบ่ได้ บักพิกเอาไว้ถ้าปุงแนวกิน เอาไว้ถ้าปุงกับเข้า เอาไว้ถ้าใส่เฮ็ดแนวกินซื่อๆ บ่สามาดกินเหล้นได้ บ่สามาดกินได้คือหมากไม้หลือผนละไม้ได้

4
นี้คืออี่หยัง นี้คือเกีย อันนี้คือเกีย แล้วกะมีน้ำปาพ้อม
อันนี้เป็นน้ำปากับเกีย
เกียเป็นแบบใด แล้วน้ำปาเป็นแบบใด เกียมันกะเป็นผง เป็นผง เป็นก้อนน้อยๆ เป็นก้อนบ่ใหญ่ มันบ่ได้เป็นน้ำ
แต่ว่าน้ำปามันสิเป็นน้ำ มันสิเป็นน้ำคือน้ำนี้หละ แต่ว่าเป็นน้ำดำๆ
แต่ว่าเกียกับน้ำปานี้ สิมีลดซาดเค็มคือกัน มีลดซาดเค็มคือกัน เค็มบักคัก เกียกับน้ำปานี้สิเค็มอี่หลี เค็มคัก เค็มคักกะด้อกะเดี้ย
คนส่วนหลายสิมักกินลดซาดเค็มนี้บ่ บ่ คนส่วนหลายนี้สิบ่มักกินเค็ม กินเค็มหลายกะบ่ดี กินเค็มหลายๆ กะบ่ดีต่อสุกขะพาบ
แต่ว่าคนกะมักกิน แต่ว่าหมอแนะนำบ่ให้กินเค็มหลาย ขั้นกินเค็มหลายกะบ่ดี มันสิเฮ็ดให้เป็นโลกไต หลือเสียสุกขะพาบนั้นหละ

5
นี้คืออี่หยัง นี้คือน้ำตาน อันนี้เป็นน้ำตาน เป็นน้ำตานเอาไว้ถ้าเฮ็ดแนวกิน หลือเอาไว้ถ้าเฮ็ดหวาน หลือเอาไว้ถ้าเฮ็ดน้ำ เฮ็ดอี่หยังกะได้ ที่เกี่ยวกับลดซาดหวานๆ
น้ำตานมีลักสะนะเป็นผง เป็นก้อนน้อยๆ ก้อนน้อยๆ ก้อนบ่ใหญ่หลาย ก้อนส่ำๆ กันกับเกียนั้นหละ แต่ว่าเป็นคนละแบบ
น้ำตานสิมีลดซาดหวาน หวานคัก หวานคักอี่หลี หวานกะด้อกะเดี้ย
คนส่วนหลายสิมักกินน้ำตานนี้ สิมักเอาน้ำตานไปเฮ็ดปุงเป็นอาหาน หลือปุงไปเป็นน้ำปั่น ปุงน้ำเชื้อม ปุงอี่หยังกะได้ ที่เกี่ยวกับน้ำตาน คนส่วนมากสิกินหวาน กินน้ำตาน
แต่ว่ากินหลายๆ กะบ่ดี มันบ่ดีต่อสุกขะพาบ สิเฮ็ดให้เป็นโลกเบาหวานได้