Translations are evolving and should be taken as indicative only! For a guide to the tones and the spelling system used to write this variety of Isaan (Khon Kaen), see the "tone guide" on the overview page.

Tones: M = mid, HR = high-rising, H = high, HF = high-falling, LF = low-falling

Isaan	Pronunciation	Tones	Thai	English/Notes	#occ
มัด	mat	H	มัด	1. to bind, to tie, to fasten, to wrap 2. clf. for bundles, bunches {มัดก้า = bundle of rice seedlings}	14/6

Link to overview page
Link to dictionary

Basic vocabulary — page 10 — Series B, pictures 09-11: to love, mother/child, ice cream

9
นี้พุซายกับพุหญิงแม่นบ่ แม่น นี้พุซายกับพุหญิง
เขาหน้าสิเป็นพุบ่าวพุสาวกัน หลือเป็นแฟนกันกะได้
เขายืนอยู่ใก้ๆ กัน เขาจับมือกันพ้อม เขาคือสิฮักกัน
เบิ่งซงแล้วคือสิฮักกันหลาย คือสิฮักกันกะด้อกะเดี้ย
อยู่ข้างๆ เขามีลูบหัวใจพ้อม ลูบหัวใจดวงสีซมพู

10
สองคนนี้เป็นแม่ลูกกันแม่นบ่ แม่นอยู่
พุหญิงใส่เสี้ยแขนสั้นสีส้ม ผมญาวพ้อม เป็นแม่ของเด็กน้อยคนนี้
เด็กน้อยคนนี้กำลังนอนหลับ นอนหลับเป็นตามีแฮงหลาย
เด็กน้อยนอนห่มผ้าบ่ ห่มอยู่ เด็กน้อยนอนห่มผ้าอยู่
พุหญิงคนนี้ เขากะกำลังอุ้มลูกของเขา อุ้มอยู่ในมือของเขา
พุหญิงคนนี้ฮักลูกของเขาบ่ ฮักอยู่ คือสิฮักหลาย แม่ทุกคนกะต้องฮักลูกของเจ้าของ

11
นี้เป็นเด็กน้อยพุหญิงแม่นบ่ แม่นอยู่ นี้เป็นเด็กน้อยพุหญิง ใส่เสี้ยแขนญาว เสี้ยแขนญาวสีซมพู
เขากำลังยืนอยู่พุเดียว เขายืนจับไอติมอยู่ กำลังสิกินไอติม
ไอติมมันหวานบ่ กะหน้าสิหวานอยู่ เพาะว่าไอติมเฮ็ดมาจากน้ำตาน เบิ่งซงแล้วเป็นตาหวาน
ขั้นได้กินเข้าไปแล้ว คือสิเย็นสดซื้นดี เพาะว่าไอติมเฮ็ดมาจากน้ำแข็ง
เด็กน้อยพุหญิงคนนี้มักไอติมบ่ มักอยู่ คือสิมักหลาย คือสิมักบักคักหนึ่ง
เด็กน้อยคนนี้มัดผมสองข้าง ผมของเขากะญาว ญาวพอปะมาน บ่ญาวหลาย

Basic vocabulary — page 20 — Series B, pictures 01-03: to pull, rope, toy car, dog, tug-of-war

1
เขากำลังเฮ็ดหญัง เขากำลังดึงลด เป็นลดของเหล้น
เขาใซ้อี่หยังลาก เขาใซ้เซียก เขาดึงเซียกอยู่ เขาเอาเซียกมัดใส่ลดของเหล้นนั้น แล้วเขากะใซ้มือของเขาจับเซียกอันนั้น แล้วกะลากไป
ของเหล้นนี้กะเป็นลดของเหล้น เป็นลดของเหล้นเด็กน้อย ลดของเหล้นคันน้อยๆ ดอกว่า บ่สามาดขี่ได้ แต่ว่าสามาดเหล้นได้ ญู้เหล้น หลือลากเหล้นกะได้ สำหลับของเด็กน้อยเนาะ สำหลับของเด็กน้อยเหล้น

2
หมามันกำลังเฮ็ดหญัง หมามันกำลังดึงคนไปข้างหน้า
แล้วมันใซ้แฮงหลายบ่ จักคือกัน อันนี้กะบ่ฮู้คือกัน จักว่ามันใซ้แฮงหลายหลือบ่หลาย
แล้วพุใดไปก่อนไปลุน พุใดอยู่ข้างหน้า พุใดอยู่ข้างหลัง กะหมามันออกก่อน หมามันดึงคน แล้วคนอยู่ทางหลัง หมามันดึงคนไปข้างหน้า แล้วคนกะอยู่ข้างหลังหมา
ส่วนปะกอบของหมากะสิมีหลายอย่าง มีขาพ้อม กะมีขาหน้า ขาหลัง มีหู มีตา มีปาก มีดัง มีลิ้น มีสิ่งต่างๆ อีกหลายสิ่งหลายอย่าง

3
เด็กน้อยกำลังเฮ็ดหญัง เขากำลังดึงเซียก กำลังดึงเซียกไปทางหลัง
จักว่าเขาสิดึงเป็นหญัง เห็นแต่เขาใซ้แฮงดึงเซียกอยู่
ที่เขาดึงอยู่นั้นเป็นอี่หยัง เป็นเซียกแม่นบ่ แม่น เป็นเซียก เขากำลังดึงเซียก กำลังดึงเซียกอยู่
แล้วเขาใซ้แฮงหลายบ่ กะสิใซ้แฮงหลายเติบ เบิ่งซงแล้วเป็นตาใซ้แฮงหลายเติบ
แล้วที่เขาเฮ็ดอยู่นั้น ที่เขาเหล้นอยู่หนี้ เป็นกานละเหล้นแบบใด เป็นกานละเหล้นของอี่หยัง
อันนี้กะเป็นกานละเหล้นของเด็กน้อย หลือของพุใหญ่กะได้ เขาเอิ้นว่า เหล้นชักกะเย้อ เป็นเกมชักกะเย้อ เป็นเกมที่เหล้นของคนไทย คนอี่สานกะเหล้นได้ ซู่คนสามาดเหล้นได้
กะสิมีคนสองฝ่าย ฝ่ายหนึ่งอยู่ทางนี้ ฝ่ายหนึ่งอยู่ทางนั้น แล้วกะดึงเซียกกัน พุใดดึงซะนะ พุนั้นกะสิเป็นพุซะนะ
พุซะนะกะคือว่า ฝั่งใดที่ดึงเซียกได้หลายกว่า หลือดึงเซียกแฮงกว่า หลือมีพะละกำลังหลายกว่า ฝั่งนั้นกะสิเป็นพุซะนะ

Basic vocabulary — Page 05 — Series B, pictures 19-20: tall, short

19
เขากำลังเฮ็ดหญัง เขากำลังยืนเฮียงกันอยู่สามคน
เขายืนเฮียงกันเฮ็ดหญัง บ่ลู้คือกันว่าเขายืนเฮียงกันเฮ็ดหญัง
เขายืนอยู่จักคน เขายืนอยู่สามคน
มีพุซายบ่ มีอยู่
มีพุหญิงบ่ บ่มี
มีพุซายจักคน มีพุซายเทิงสามคน
เขาพากันใส่เสี้ยบ่ ใส่อยู่ เขาพากันใส่เสี้ยเทิงสามคน
เขาพากันใส่ส้งบ่ ใส่อยู่ เขาพากันใส่ส้ง ใส่ส้งขาสั้นสองคน ใส่ส้งขาญาวพุหนึ่ง
เขาพากันใส่เกิบบ่ ใส่อยู่ เขาใส่เกิบโบกเทิงสามคน เขาใส่เกิบโบกสีขาวสองคน เขาใส่เกิบโบกสีดำคนหนึ่ง
พุซายสามคนนี้ เขาพากันสูงบ่ สูงอยู่ มีคนสูงสองคน มีคนเตี้ยพุหนึ่ง
คนหนึ่งนั้นเขาเตี้ยกว่าหมู่ เขาใส่เสี้ยแขนสั้นสีเขียว
คนที่สูงสองคน เขาใส่เสี้ยแขนสั้นสีซมพู กับเขาใส่เสี้ยแขนสั้นสีฟ้า

20
เขากำลังเฮ็ดหญัง เขากำลังยืนเฮียงกันอยู่สามคน
เขาเป็นพุหญิงหลือเป็นพุซาย เขาเป็นพุหญิงเทิงสามคน เขาเป็นพุหญิงเทิงเบิด
เขาผมญาวบ่ ญาวอยู่ เขาผมญาวเทิงสามคน
เขาได้มัดผมบ่ มัดอยู่ คนกาง เขามัดผมพุเดียว อีกสองคนเทิงขอบ เขาบ่ได้มัดผม เขาป่อยผมลงไป
เขาพากันใส่เสี้ยบ่ ใส่อยู่ เขาพากันใส่เสี้ยเทิงสามคน
เขาใส่เสี้ยสีหญัง คนแลกเขาใส่เสี้ยสีฟ้า คนที่สองเขาใส่เสี้ยสีซมพู คนที่สามเขาใส่เสี้ยสีขาว
แล้วเขาพากันใส่ส้งบ่ ใส่อยู่ คนกางเขาใส่ส้งขาสั้น คนขอบเทิงสองคน เขาพากันใส่สิ้น
เขาพากันใส่เกิบบ่ ใส่อยู่ เขาใส่เกิบเทิงสามคน เขาใส่เกิบโบกเทิงสามคน
เขาใส่เกิบโบกสีอี่หยัง สองคน เขาใส่เกิบโบกสีขาว อีกคนหนึ่ง เขาใส่เกิบโบกสีดำ
เขาพากันสูงบ่ หน้าจะบ่สูง เพาะว่าเบิ่งซงแล้วอาดสิเตี้ย
สามคนนี้เป็นเด็กน้อยหลือเป็นพุใหญ่ บ่ลู้คือกัน อาดสิเป็นเด็กน้อย เพาะว่าเบิ่งซงแล้ว เบิ่งบ่คือพุใหญ่ เบิ่งแล้วหน้าสิเป็นเด็กน้อยมากกว่า
เด็กน้อยสามคนนี้เป็นตาฮักบ่ บ่ลู้คือกัน หน้าสิเป็นตาฮัก แนมเบิ่งหน้าแล้วเป็นตาฮักๆ

Basic vocabulary — Page 30 — Series B, pictures 18-20: to wash one’s face, to brush one’s teeth, to comb one’s hair

18
เขากำลังเฮ็ดหญัง กะมีพุหญิงเนาะ เป็นพุหญิงดอก มัดผมจุกพ้อมเด่ะ ฝั่งซ้ายกะฝั่งขวา มัดเทิงสองข้างเนาะ เขากำลังล้างหน้าอยู่
อาดสิล้างอยู่ห้องน้ำ อาดสิล้างอยู่ในบ้านเขาหละ อาดสิเป็นห้องน้ำบ้านเขาหละ กำลังล้างหน้าอยู่
กะใซ้มือสองข้างหนะ จับหน้าขึ้นมา แล้วกะ เออ จับน้ำขึ้นมาเนาะ แล้วกะล้างๆๆ หน้าของเขา
เป็นหญังเขาคือล้างหน้า เขาอาดสิหัวกะตื่น หัวกะตื่นนอน แล้วกะล้างหน้า เพื่อสิเฮ็ดให้มันสดซื้น เพื่อที่สิเฮ็ดให้หน้ามันสดซื้นเนาะ แล้วกะบ่ให้มีอี่หยังติดหน้า หลือว่าไขมัน หลือว่าเหงี่ยอี่หยังติดหน้า เฮากะสิล้างเอาความสกกะปกออกไปเนาะ

19
พุหญิงคนนี้กำลังเฮ็ดหญัง กะมีพุหญิงพุหนึ่งเนาะ พุหญิงคนนี้หละกำลังแปงฟัน
กำลังแปงฟันใซ้แปงสีฟัน ใซ้ยาสีฟัน แล้วกะแปงๆๆๆ แปงแข้วของเขาเนาะ
แล้วเขาแปงอยู่ใส กะอาดสิแปงในห้องน้ำบ้านของเขาเนาะ ตอนนี้เขากำลังอยู่หน้า อาดสิเป็นหน้ากะจก หลือว่าอยู่หน้าชักโคก อุ้ย บ่แม่น อยู่หน้าอ่างล้างหน้าเนาะ บ่แม่นหน้าชักโคกเนาะ เขากำลังแปงฟันอยู่
แล้วเขาแปงฟันเฮ็ดหญัง เขากะแปงฟันเพื่อที่ว่าสิให้แข้ว หลือว่าปากของเขาสะอาดเนาะ คนตื่นนอนมาใหม่ๆ กิ่นปากมันกะสิมีอยู่ เพื่อที่ว่าสิทำความสะอาดแข้ว หลือว่าทำความสะอาดปากของเฮา บ่ให้มันมีกิ่นเหม็นอยู่ในแข้ว ซอกแข้วของเฮา เฮากะต้องแปงฟัน แปงแข้ว เพื่อที่สิให้แข้วเฮาสะอาด หลือว่าบ่มีกิ่นเหม็นหลายปานใดเนาะ

20
เขากำลังเฮ็ดหญัง กะมีพุหญิงพุหนึ่งเนาะ กำลังหวีผม
กำลังหวีผมอยู่ กะใซ้มือข้างหนึ่งจับหวี แล้วกะมือข้างหนึ่งจับผม แล้วกะหวีๆๆๆ หวีลงไป
แล้วเป็นหญังเขาคือหวีผม กะบ่ฮู้คือกัน ผมเขาอาดสิหญุ้ง หลือว่าผมเขาอาดสิหญอง มันข้องกันจั่งซี้เนาะ เขากะต้องใซ้หวี หวีผมลงไป ให้มันเป็นเส้นของใผของมัน บ่ให้มันไปหญุ้งกัน หลือว่าไปข้องกันเนาะ
แล้วผมของเขาญาวบ่ กะญาวเด่ะ เบิ่งลักสะนะแล้วญาวเติบ ญาวคักอยู่ ญาว บักญาวหนึ่ง เลยบ่าไปอีก ฮอดนมฮอดเอิกพุ้นหนะ ผมของเขากะเลยญาวคักญาวแน่ ไว้จั่งใดญาวแท้ ผมนั้นกะเดย

Basic vocabulary — page 22 — Series B, pictures 01-04: to plough, to plant, to harvest

1
นี้คือสัดอี่หยัง อันนี้เป็นควย เขาเอิ้นว่าควย
โตของควยมันโตใหญ่ แล้วควยมันมีแฮงหลายพ้อม
ตอนนี้เขาเฮ็ดอี่หยังกับควย เขาใซ้ควยไถนา เขากำลังเอาควยมาไถนาอยู่
สะหมัยแต่กี้ หลือสะหมัยก่อนบ่มีลดไถนา หลือว่าบ่มีลดไถ เขาต้องใซ้ควย เอาควยมาไถนา เพื่อที่สิเอาไว้ถ้าเฮ็ดนาหลือปูกเข้านั้นหละ
แล้วตอนนี้เขาเฮ็ดอยู่ใส เขาอาดสิเฮ็ดอยู่ทุ่งนาของเขา หลือว่าไฮ่นาของเขากะได้ เขากะเลยมาไถนาอยู่หม้องนี้

2
เขากำลังเฮ็ดหญัง เขากำลังดำนา
เขากำลังเฮ็ดนา หลือว่ากำลังปูกเข้านั้นหละ
แล้วเขาเฮ็ดอยู่ใสตอนนี้ กะเฮ็ดอยู่ทุ่งนา หลือว่าไฮ่นาของเขานั้นหละ
เขากำลังปูกเข้า กำลังดำนา เฮ็ดอยู่นาของเขา
แล้วพุซายคนนี้เขาเฮ็ดท่าทางจั่งใด เขากำลังก้มโค้งอยู่ เขากำลังเฮ็ดนา เขากำลังดำนา
เขาใซ้มือข้างหนึ่ง หลือว่าข้างขวาของเขานั้นหละ จับมัดก้าอยู่
มัดก้ากะสิมัดใหญ่ๆ หลือว่ามัดก้านั้นสิมีเข้าหลายต้น
แล้วเขากะใซ้มืออีกข้างหนึ่ง หลือว่ามือข้างซ้ายนั้นหละ แล้วแต่คนถะหนัดสิจับฝั่งใด หลือญกฝั่งใดกะได้
แต่ว่าพุซายคนนี้ เขาใซ้มือข้างซ้ายของเขา ดึงต้นก้าที่อยู่ในมัดก้านั้น แล้วดึงออกมาจักหน่อยหนึ่ง หลือว่าสี่ห้าต้น แล้วกะมาเสียบลงดิน เพื่อที่สิปูกเข้า เพื่อที่สิปูกเข้าลงไปในดิน หลือว่าเสียบต้นเข้าลงไปในดิน เพื่อที่สิให้มันต้นใหญ่ๆ ขึ้นไป

3
เขากำลังเฮ็ดหญัง เขากำลังเกี่ยวเข้า
พุซายคนนี้เขากำลังเกี่ยวเข้าอยู่
เขากำลังเกี่ยวเข้าอยู่ใส เขากะอาดสิเกี่ยวอยู่ในไฮ่นาของเขา หลือว่าไฮ่เข้าของเขา
เข้ามันต้นใหญ่แล้ว หลือว่าเข้ามันแก่แล้ว เขากะเลยมาเกี่ยวเข้าอยู่ในนาเข้าของเขา เพื่อที่สิเอาเข้านี้ไปกิน
แล้วเขาใซ้อี่หยังมาเกี่ยวเข้า เขากะใซ้เกี่ยว เขาเอิ้นว่าเกี่ยว คนอี่สานกะเอิ้นว่าเกี่ยว
เกี่ยวกะสิเป็นค้ายๆ กับมีด มีคมคือกันกับมีด แต่ว่าลักสะนะของเกี่ยวมันสิเป็นงอๆ เป็นงอๆ เข้าเพื่อที่สิได้เกี่ยวเข้ามาได้ หลือว่าดึงเข้ามาได้นั้นหละ

4
เขากำลังเฮ็ดหญัง เขากำลังเก็บผัก เขากำลังเก็บผักอยู่ในสวนอยู่
เขากำลังเก็บผักอี่หยัง เขากำลังเก็บผักกะหล้ำ
อันนี้เขาเอิ้นว่าผักกะหล้ำ หลือว่ากะหล้ำปีนั้นหละ
แต่ว่าคำว่า กะหล้ำปี มันญาวโพด คนอี่สานเขากะเลยมักเอิ้น กะหล้ำ ซื่อๆ ผักกะหล้ำ
เขาเก็บผักแล้ว เขาเอาผักไปไว้ใส หลือเอาไว้หม้องใด เขาเอาผักไว้ในเข้ง หลือว่าเอาไว้ในกะต่า
แล้วพุซายคนนี้ เขาเฮ็ดท่าทางจั่งใด เขากำลังนั่ง เขากำลังนั่งพับเพียบอยู่ กำลังนั่งเก็บผัก
ใซ้มือสองข้างดึงผักขึ้นมา แล้ว[เอา]มาใส่ในเข้ง หลือว่ากะต่า

Basic vocabulary — page 15 — Series B, pictures 05-08: to sell/buy, fish, bottle, shirt

5
เขากำลังเฮ็ดหญัง มีพุซายสองคน เขากำลังสิซื้อสิขายปากัน
มีพุซายคนหนึ่ง ใส่เสี้ยสีเขียว ใส่เสี้ยแขนสั้นดอก กำลังถือเงินอยู่ กะถือเงินหลายเติบ ถือเงินแบ้งสีเขียว
เงินแบ้งสีเขียวเป็นใบสี่เหลี่ยม มีหลายเติบ มีหลายใบพ้อม
เขาใซ้มือข้างซ้ายของเขา กำลังจับเงินอยู่ เงินกะหลายแบ้งอยู่ หลายใบนั้นหละ
เขากำลังสิซื้อปาของอีกพุซายคนหนึ่ง
แล้วกะมีอีกพุซายคนหนึ่ง ใส่เสี้ยสีซมพู เสี้ยแขนสั้นคือกันนั้นหละ เป็นคอปกพ้อม
เขากำลังถือปาอยู่ เขากำลังสิเอาปามาขาย เพาะว่าเขาถือปามาขาย เขาคือสิอยากขายปาบักคักหนึ่ง
เพื่อที่สิได้เงิน เพื่อที่สิเอาเงินไปใซ้จ่ายในสิ่งต่างๆ
แล้วพุใดอยากขายปา กะคนที่ถือปานั้นหละ เขาอยากขายปา
แล้วพุใดอยากซื้อปา กะคนใส่เสี้ยสีเขียวนั้นหละ คนที่เขาจับเงินอยู่ เขาอยากซื้อปา
เขาอาดสิเอาปาไปเฮ็ดแนวกิน เป็นแนวกินกินกับเข้าของเขากะได้

6
เขากำลังเฮ็ดหญัง เขากำลังสิซื้อสิขายปากัน
มีพุซายสองคนนี้หละ เขากำลังสิซื้อสิขายปากัน
พุซายใส่เสี้ยสีเขียว เขากำลังซื้อปาของพุซายอีกพุหนึ่ง ที่ใส่เสี้ยสีซมพู
พอเขาสิซื้อสิขายกันแล้ว พุซายใส่เสี้ยสีเขียว เขากะเอาเงินให้พุซายใส่เสี้ยสีซมพู แล้วเขากะเอาปาไป
แล้วพุซายใส่เสี้ยสีซมพู เขากะได้เงินไป

7
เขากำลังเฮ็ดหญัง เขากำลังซื้อขวดน้ำ
มีพุซายใส่เสี้ยสีเขียว เขากำลังมาซื้อขวดน้ำ
จักเขาสิซื้อเป็นหญังกะบ่ฮู้
อันนี้จักเป็นขวดอี่หยังกะบ่ฮู้ แต่ว่าเป็นขวดแก้ว เป็นขวดอี่หยังกะบ่ลู้ จักอี่หยังอยู่ข้างในขวดนั้น อันนี้กะบ่ลู้คือกัน
แล้วพุซายใส่เสี้ยสีเหลียงเขากำลังเฮ็ดหญัง เขากำลังคิดเงิน เขากำลังขายขวดให้พุซายคนนั้นหละ ให้พุซายที่ใส่เสี้ยสีเขียวนั้นหละ แล้วเขากำลังคิดเงินอยู่
คิดเงินว่าขวดนี้ลาคาจักบาทๆ แล้วเขากะเอาเงินจากพุซายใส่เสี้ยสีเขียวมา
แล้วเคี่ยงสีเทาๆ หนี้ เป็นเคี่ยงอี่หยัง เป็นเคี่ยงคิดเลข หลือเคี่ยงคิดเงินนั้นหละ เพื่อที่สิเช็คลาคาว่า คนนี้ๆ ซื้อของจักบาทๆ
แล้วกะคิดเป็นจำนวนเงินออกมา ว่าคนพุนี้ซื้อของไปจักบาทๆ แล้วเขากะเก็บเงินจากพุนั้นมา

8
เขากำลังเฮ็ดหญัง เขากำลังสิซื้อสิขายเสี้ยกัน
มีพุซายพุหนึ่ง เขากำลังสิซื้อเสี้ยจากพุหญิงคนนั้น คนนั้นอาดสิเป็นแม่ค้ากะได้
เป็นพุหญิง ใส่เสี้ยสีฟ้า ใส่เสี้ยแขนสั้นสีฟ้าดอก อาดสิเป็นแม่ค้า
มีกะเปาเงินมัดอยู่ข้างหน้าพ้อม
เขากะผมญาวหลายเติบ กะบ่ญาวหลาย
กำลังเก็บเงินจากพุซายคนนี้อยู่ เพาะว่าเขากำลังซื้อเสี้ยจากพุหญิงคนนี้
เสี้ยผ้าสามาดซื้อได้อยู่ใส สามาดซื้อได้หลายที่หลายหม้อง เสี้ยผ้าสามาดซื้ออยู่ห้างกะได้ ซื้ออยู่ตะหลาดนัดกะได้ ซื้ออยู่ใสกะได้ หม้องที่มันมีล้านขายเสี้ยผ้า หาซื้อได้บ่ญาก หาซื้อได้ง่ายๆ หนึ่ง