Translations are evolving and should be taken as indicative only! For a guide to the tones and the spelling system used to write this variety of Isaan (Khon Kaen), see the "tone guide" on the overview page.

Tones: M = mid, HR = high-rising, H = high, HF = high-falling, LF = low-falling

Isaan	Pronunciation	Tones	Thai	English/Notes	#occ
ตื่น	tʉ:n	H	ตื่น	to wake up	24/6

Link to overview page
Link to dictionary

Basic vocabulary — page 12 — Series A, pictures 01-05: alarm clock, to sleep, to get up

1 นี้คือนาลิกาปุก
2 นาลิกามันกำลังปุก
3 เขากำลังนอนหลับอยู่ในห้อง
4 เขากำลังสิตื่น
5 เขาตื่นนอนแล้ว

Basic vocabulary — page 22 — Series B, pictures 15-18: eye, to look, to close the eyes

15
นี้คืออี่หยัง อันนี้เป็นตา อันนี้เป็นตาของคน
อยู่ในตากะสิมีน่วยตา น่วยตาสิเป็นสีดำ
ตาของคนสิเป็นสีขาว แต่ว่าน่วยตานั้นสิเป็นสีดำ
ตานี้ไว้ถ้าแนม ตาสามาดแนมได้ซู่อย่าง
ขั้นคนเฮาบ่มีตา กะบ่สามาดแนมได้ บ่สามาดเห็นฮุ่ง แนมอี่หยังกะบ่เห็น
ขั้นคนตาบอด กะบ่สามาดแนมเห็น บ่สามาดแนมได้จักอย่าง
แล้วพุซายคนนี้กำลังมืนตาอยู่ เขากำลังแนม กำลังแนมไปข้างหน้า

16
เขากำลังเฮ็ดหญัง เขากำลังแนม กำลังแนมไปทางซ้าย
กำลังแนมไปทางซ้ายอยู่ แต่ว่าเขาแนมอี่หยัง เขาใซ้ตาสองข้างของเขานั้นหละ กำลังแนมไปทางซ้ายอยู่

17
เขากำลังเฮ็ดหญังอยู่ เขากำลังหลับตา เขากำลังหลับตาอยู่
ขั้นคนหลับตาอยู่ หลือว่าหลับตาอยู่หนี้ สิบ่สามาดแนมอี่หยังเห็น หลือว่านอนหลับ
ขั้นคนนอนหลับกะสิหลับตา แล้วกะบ่สามาดแนมอี่หยังได้จักอย่าง กะคือหลับตาอยู่ ตาเฮากะสิปิด หลือว่าบ่ได้ใซ้งานตาแล้ว

18
เขากำลังเฮ็ดหญัง เขากำลังมืนตา
พุซายคนนี้เขากำลังมืนตาอยู่
เขาอาดสินอนตื่นแล้ว หลือเซาหลับตาแล้ว เขากะเลยมืนตาขึ้น เพื่อที่สิสามาดแนมได้ซู่สิ่งซู่อย่าง หลือว่าแนมเห็นได้ทุกสิ่งทุกอย่าง

Basic vocabulary — page 16 — Series B, pictures 01-04: sleeping place, cat, to jump, to sleep

1
นี้คืออี่หยัง นี้คือบ่อนนอน เป็นบ่อนนอนน้อยๆ เป็นบ่อนนอนบ่ใหญ่หลาย เป็นบ่อนนอนวงกม
บ่อนนอนอันนี้เฮ็ดมาจากอี่หยัง บ่อนนอนนี้เฮ็ดมาจากผ้า เฮ็ดมาจากสิ่งของที่มันนุ้มๆ สามาดนอนได้ แล้วมีแฮงและซำบาย แล้วบ่เฮ็ดให้เฮาเจ็บนั้นหละ
บ่อนนอนอันนี้เฮ็ดจั่งใด บ่อนนอนนี้เฮ็ดบ่ญาก สามาดเอาผ้าได้หลายผืน มาวางฮองกัน หลือวางซ้อนกันหลายๆ ผืน เฮ็ดให้มันนุ้ม หลือสามาดนอนได้นั้นหละ
บ่อนนอนอันนี้เอาไว้เฮ็ดหญัง เอาไว้ถ้านอน เอาไว้ถ้าให้สัดนอน หลือสัดน้อยๆ อย่างเซ้น หมา หลือแมวนั้นหละ หลือเป็นคนกะได้ หลือเป็นเด็กน้อยกะได้ ที่สามาดนอนบ่อนนอนนี้ได้

2
แมวมันกำลังเฮ็ดหญัง แมวมันกำลังโดดไปบ่อนนอน มันกำลังสิโดดไปนอนคือใดบุ จักมันสิโดดไปเฮ็ดหญัง เห็นแต่ว่ามันโดดไปอยู่บ่อนนอน
แมวมันโดดลงมาจั่งใด มันใซ้ขาหน้าของมันกะโดดลงมาบ่อนนอนก่อน
โดดซงสีไกๆ คือสิโดดมาแต่ไกเติบ เพาะว่าโตมันเป็นซงญาวๆ ซงสิฟ้าวโดดเข้ามาบ่อนนอน

3
แมวมันกำลังเฮ็ดหญัง แมวมันกำลังนอนหลับ มันกำลังนอนหลับอยู่ มันนอนหลับอยู่เทิงที่นอน นอนหลับอยู่เทิงบ่อนนอนนั้นหละ
เป็นหญังแมวมันคือหลับ แมวมันหิวนอนแม่นบ่ แม่น มันอาดสิหิวนอน มันอาดสิหิวนอนหลายกะได้ มันกะเลยนอนหลับ
มันนอนหลับอยู่เทิงบ่อนนอน นอนหลับอยู่โตเดียว โตเดียวข้อหล้อของมันนั้นหละ
แมวมันนอนหลับเป็นตามีแฮงบ่ เป็นตามีแฮงอยู่ เป็นตาซำบายคัก มันนอนหลับอยู่โตเดียว เป็นตามีแฮง เป็นตาซำบายคักกะด้อกะเดี้ย คือสิมีความสุขหลาย ที่มันได้นอนนั้นหนะ

4
แมวมันกำลังเฮ็ดหญัง แมวมันกำลังโดดออกจากที่นอน โดดออกจากบ่อนนอนนั้นหละ มันคือสิตื่นแล้ว มันคือสิเซานอนแล้ว มันกะเลยโดดออกจากบ่อนนอน
แมวมันตื่นแล้วมันสิไปใสต่อ อันนี้กะบ่ลู้คือกัน จักว่าแมวโตนี้มันสิกะโดดไปใส จักว่าแมวโตนี้มันสิไปใสต่อ อันนี้กะบ่ฮู้คือกัน จักว่ามันสิไปใส

Basic vocabulary — Page 30 — Series B, pictures 18-20: to wash one’s face, to brush one’s teeth, to comb one’s hair

18
เขากำลังเฮ็ดหญัง กะมีพุหญิงเนาะ เป็นพุหญิงดอก มัดผมจุกพ้อมเด่ะ ฝั่งซ้ายกะฝั่งขวา มัดเทิงสองข้างเนาะ เขากำลังล้างหน้าอยู่
อาดสิล้างอยู่ห้องน้ำ อาดสิล้างอยู่ในบ้านเขาหละ อาดสิเป็นห้องน้ำบ้านเขาหละ กำลังล้างหน้าอยู่
กะใซ้มือสองข้างหนะ จับหน้าขึ้นมา แล้วกะ เออ จับน้ำขึ้นมาเนาะ แล้วกะล้างๆๆ หน้าของเขา
เป็นหญังเขาคือล้างหน้า เขาอาดสิหัวกะตื่น หัวกะตื่นนอน แล้วกะล้างหน้า เพื่อสิเฮ็ดให้มันสดซื้น เพื่อที่สิเฮ็ดให้หน้ามันสดซื้นเนาะ แล้วกะบ่ให้มีอี่หยังติดหน้า หลือว่าไขมัน หลือว่าเหงี่ยอี่หยังติดหน้า เฮากะสิล้างเอาความสกกะปกออกไปเนาะ

19
พุหญิงคนนี้กำลังเฮ็ดหญัง กะมีพุหญิงพุหนึ่งเนาะ พุหญิงคนนี้หละกำลังแปงฟัน
กำลังแปงฟันใซ้แปงสีฟัน ใซ้ยาสีฟัน แล้วกะแปงๆๆๆ แปงแข้วของเขาเนาะ
แล้วเขาแปงอยู่ใส กะอาดสิแปงในห้องน้ำบ้านของเขาเนาะ ตอนนี้เขากำลังอยู่หน้า อาดสิเป็นหน้ากะจก หลือว่าอยู่หน้าชักโคก อุ้ย บ่แม่น อยู่หน้าอ่างล้างหน้าเนาะ บ่แม่นหน้าชักโคกเนาะ เขากำลังแปงฟันอยู่
แล้วเขาแปงฟันเฮ็ดหญัง เขากะแปงฟันเพื่อที่ว่าสิให้แข้ว หลือว่าปากของเขาสะอาดเนาะ คนตื่นนอนมาใหม่ๆ กิ่นปากมันกะสิมีอยู่ เพื่อที่ว่าสิทำความสะอาดแข้ว หลือว่าทำความสะอาดปากของเฮา บ่ให้มันมีกิ่นเหม็นอยู่ในแข้ว ซอกแข้วของเฮา เฮากะต้องแปงฟัน แปงแข้ว เพื่อที่สิให้แข้วเฮาสะอาด หลือว่าบ่มีกิ่นเหม็นหลายปานใดเนาะ

20
เขากำลังเฮ็ดหญัง กะมีพุหญิงพุหนึ่งเนาะ กำลังหวีผม
กำลังหวีผมอยู่ กะใซ้มือข้างหนึ่งจับหวี แล้วกะมือข้างหนึ่งจับผม แล้วกะหวีๆๆๆ หวีลงไป
แล้วเป็นหญังเขาคือหวีผม กะบ่ฮู้คือกัน ผมเขาอาดสิหญุ้ง หลือว่าผมเขาอาดสิหญอง มันข้องกันจั่งซี้เนาะ เขากะต้องใซ้หวี หวีผมลงไป ให้มันเป็นเส้นของใผของมัน บ่ให้มันไปหญุ้งกัน หลือว่าไปข้องกันเนาะ
แล้วผมของเขาญาวบ่ กะญาวเด่ะ เบิ่งลักสะนะแล้วญาวเติบ ญาวคักอยู่ ญาว บักญาวหนึ่ง เลยบ่าไปอีก ฮอดนมฮอดเอิกพุ้นหนะ ผมของเขากะเลยญาวคักญาวแน่ ไว้จั่งใดญาวแท้ ผมนั้นกะเดย

Basic vocabulary — page 12 — Series B, pictures 01-05: alarm clock, to sleep, to get up

1
นี้คืออี่หยัง นี้คือนาลิกาปุก
นาลิกาปุกมีไว้เฮ็ดหญัง นาลิกาปุกมีไว้ถ้าปุก นาลิกาปุกซ่อยให้คนตื่นญามมื้อเซ้าได้
เขาตั้งนาลิกาปุกจักโมง เขาตั้งนาลิกาปุกเจ็ดโมงห้าสิบเก้านาที
เจ็ดโมงห้าสิบเก้านาทีเป็นญามเซ้าแม่นบ่ แม่น เจ็ดโมงห้าสิบเก้านาทีเป็นญามเซ้า
เป็นหญังเขาคือตั้งปุกญามมื้อเซ้า เพาะว่าเขาอาดสิไปเฮ็ดงาน หลือสิไปโลงเลียนกะได้ เขากะเลยปุกญามมื้อเซ้า เพื่อที่สิให้ตื่น สิให้ตื่นไปทันเวลา
นาลิกาปุกต้องตั้งเวลาบ่ ตั้งอยู่ ขั้นเฮาอยากตื่นญามใด เฮากะตั้งเวลาปุกญามนั้น
ขั้นอยากตื่นญามเที่ยง เฮากะตั้งนาลิกาปุกญามเที่ยง ขั้นอยากตื่นญามเซ้า เฮากะตั้งนาลิกาปุกญามมื้อเซ้า

2
นาลิกาปุกมันเป็นอี่หยัง นาลิกาปุกมันกำลังปุก
มันปุกตอนจักโมง มันปุกตอนสองโมงเซ้า ตอนแปดนาลิกามันดังขึ้น
เพาะว่าเขาตั้งนาลิกาปุกตอนสองโมงเซ้า พอฮอดสองโมงเซ้าแล้ว นาลิกาปุกมันกะสิดังขึ้น มันกะสิดังบักแฮงหนึ่ง เสียงดังบักคัก เฮ็ดให้เสียงดังๆ
เพาะว่าคนกำลังนอนหลับ ขั้นได้ญินเสียงนาลิกาปุกดังๆ คนกะสิตื่น กะสิตื่นขึ้นเลย

3
เขากำลังเฮ็ดหญัง เขากำลังนอนหลับ
เขานอนหลับอยู่ใส เขานอนหลับอยู่ในห้องนอน
ห้องนอนของพุใด จักคือกัน ห้องนอนนี้กะอาดสิเป็นห้องนอนของเขา เขากะเลยนอนหลับอยู่หั้น เขานอนอยู่เทิงเตียงนอน
ข้างเตียงนอนของเขามีโต่ะนอนพ้อม มีโต่ะน้อยๆ โต่ะสีเหลียง
อยู่เทิงโต่ะของเขากะมีนาลิกาปุกพ้อม ในโต่ะนั้นกะมีลิ้นชักพ้อม ลิ้นชักมีสามอัน
ตอนนี้เขากำลังนอนหลับ นอนหลับเป็นตาแซบ นอนหลับเป็นตามีแฮง
เขาเอาหัวของเขาหมุนอยู่เทิงหมอน แล้วเขากะผ้าห่มห่มโตของเขา นอนเป็นตาแซบหลาย เป็นตามีแฮงบักคักหนึ่ง

4
เขากำลังเฮ็ดหญัง เขากำลังสิตื่น
เป็นหญังเขาคือสิตื่น เขาได้ญินเสียงนาลิกาปุก
เขาตั้งนาลิกาปุกไว้ มันฮอดเวลาปุกแล้ว นาลิกาปุกมันกะเลยดังขึ้น
พอเขาได้ญิน กะเฮ็ดให้เขาตื่น เพาะว่านาลิกาปุกมันเสียงดังหลาย มันเสียงดังบักคัก กะเลยเฮ็ดให้เขาตื่น เฮ็ดให้เขาตื่นนอน

5
เขากำลังเฮ็ดหญัง เขากำลังตื่นนอน
พุซายคนนี้เขาตื่นนอนแล้ว เขาลุกขึ้นมาจากเตียงแล้ว
แล้วเขาสิญ่างไปใส เขาสิเฮ็ดอี่หยังต่อไป กะบ่ลู้คือกัน
เขาลุกขึ้นมาจากเตียงแล้ว เขาบ่ได้ใส่เกิบเลย เขากำลังสิญ่างไป
จักสิญ่างไปใส เขาอาดสิฟ้าวไปอาบน้ำ อาดสิไปเฮ็ดงานหลืออาดสิไปโลงเลียนกะได้

Basic vocabulary — Page 26 — Series B, pictures 01-05: monk, to good to receive food offerings, Buddha statue, temple, stupa

1
อันนี้เพิ่นเป็นพุใด เพิ่นเป็นพะ
เป็นหญังคือเอิ้นว่าพะ เป็นหญังคือเป็นพะ กะเพิ่นบวดแล้ว เพิ่นบวด กะเลยเอิ้นว่าพะ
กานเอิ้นกะสิมีสองแบบ ขั้นพุซายบวด สิเอิ้นว่าพะ ขั้นพุหญิงบวด หลือว่าแม่หญิงบวด สิเอิ้นว่าแม่ซี แต่ว่าอันนี้เพิ่นเป็นพุซาย กะเลยเอิ้นว่าพะ
พะเพิ่นใส่ซุดสีหญัง พะเพิ่นกะใส่แต่สีเดียว สีเหลียงหลือว่าสีส้มส่ำนั้นหละ บ่ให้ใส่สีอื่น สีแดง สีซมพู สีดำ เพิ่นบ่ให้ใส่ ให้ใส่แค่สีเดียว

2
พะเพิ่นกำลังเฮ็ดหญัง พะเพิ่นกำลังสิบินทะบาด พะเพิ่นกำลังสิไปบินทะบาด
บินทะบาดอยู่ใส กะอาดสิไปบินทะบาดลอบบ้าน หลือว่าอ้อมหมู่บ้านหนั้นหละ หม้องใดมีพุคน หลือว่ามีคนอยู่หนั้น เพิ่นกะสิไปบินทะบาดอยู่หั้น
ขั้นบ้านใดสิใส่บาด เพิ่นกะไปบ้านนั้น ขั้นบ้านใดบ่ใส่ เพิ่นกะญ่างผ่านไป
กานบินทะบาดของพะนี้กะสิไปแค่มื้อละเที่ย ไปแต่ญามเซ้า ตื่นขึ้นหกโมง ทำวัดอี่หยังเส็ด กะไปบินทะบาดญามมื้อเซ้า
แล้วญามเที่ยงพะสิออกไปบินทะบาดบ่ บ่ บ่ไป พะสิบินทะบาดเที่ยเดียว ญามเที่ยงญามแลงบ่บินทะบาดเนาะ

3
อันนี้คืออี่หยัง อันนี้กะเป็นพะพุดทะลูบ เป็นพะพุดทะลูบตั้งอยู่
พะพุดทะลูบเอาไว้เฮ็ดหญัง พะพุดทะลูบกะเอาไว้ถ้ากาบไหว้ เป็นที่กาบไหว้ของพุคน พุคนสิมักมากาบมาไหว้อยู่หม้องนี้ หลือว่าพุใดอยู่ใก้ อยู่แถวๆ นี้ กะสิมาไหว้พะพุดทะลูบอยู่หม้องนี้
พะพุดทะลูบนี้มีซีวิดบ่ บ่ พะพุดทะลูบบ่มีซีวิด เป็นสิ่งที่เฮ็ดขึ้นมา ปั่นขึ้นมา เพื่อให้เป็นสิ่งที่คนเคาลบหลือว่ากาบไหว้หนั้นหละ

4
อันนี้คืออี่หยัง อันนี้เป็นสาลา เป็นสาลาวัด หลือว่าสาลาปะเลียนนั้นหละ
พะอาดสิมาสันเข้า หลือว่าสันเข้าเซ้า สันเพน หลือว่าจำวัด จำสีนวัด กะเฮ็ดอยู่หม้องนี้เบิดซู่อย่าง อาดสิมีกิดจะกัม ชาวบ้านอี่หยังมาเฮ็ด กะอาดสิมาเฮ็ดกิดจะกัมอยู่นี้ เกี่ยวกับวัด เกี่ยวกับสาสะนา หลือว่าพะทัมเนาะ สิสามาดมาเฮ็ดได้อยู่หม้องนี้
แล้วสาลานี้ตั้งอยู่ใส สาลานี้กะตั้งอยู่ในวัด ส้างขึ้นอยู่ในวัด

5
อันนี้คืออี่หยัง อันนี้เอิ้นว่าเจดี หลือว่าพะทาดเจดีนั้นหละ แล้วแต่คนสิเอิ้น แล้วแต่คนสิเว้า
พะทาดหลือว่าเจดีนี้เฮ็ดมาจากอี่หยัง บางหม้องกะเฮ็ดมาจากดิน บางหม้องกะเฮ็ดมาจากปูน บางหม้องเฮ็ดมาจากเหล็กจากไม้ แล้วแต่สิเฮ็ด แล้วแต่คนสิคิดเฮ็ดว่า เฮ็ดแบบใด เฮ็ดจั่งใด เฮ็ดเพี่ยอี่หยัง ปะมานนั้นเนาะ
แล้วพะทาดหลือว่าเจดีนี้เป็นสิ่งสักสิดบ่ หลือว่าคนเคาลบ คนไหว้ คนกาบ คนหญังบ่ กะมีส่วนอยู่ บางเจดีกะเฮ็ดเพื่อให้คนเคาลบหลือว่านับถือ บางเจดีกะเฮ็ดเป็นหม้องที่ใส่กะดูกคนที่ตายไปแล้ว หลือว่ากะดูกของพะพุดทะเจ้า หลือว่ากะดูกของพะของคนที่ตายไปแล้วหนั้นหละ