Translations are evolving and should be taken as indicative only! For a guide to the tones and the spelling system used to write this variety of Isaan (Khon Kaen), see the "tone guide" on the overview page.

Tones: M = mid, HR = high-rising, H = high, HF = high-falling, LF = low-falling

Isaan	Pronunciation	Tones	Thai	English/Notes	#occ
เว้า	wao	HF	พูด	to say, to speak, to talk	198/40

Link to overview page
Link to dictionary

Basic vocabulary — page 13 — Series A, pictures 01-04: mouth, to speak/talk

1 นี้คือปาก
2 เขากำลังเว้า
3 เขากำลังนั่งเว้ากัน
4 เขากำลังญ่างเว้ากัน

Basic vocabulary — page 13 — Series A, pictures 13-16: phone, to call, to talk

13 นี้คือโทละสับ
14 โทละสับมีสายเข้า
15 เขากำลังเว้าโทละสับ
16 เขาโทหากัน

Basic vocabulary — page 17 — Series A, pictures 16-20: doctor, patient, medicine

16 นี้คือหมอ
17 หมอกำลังเว้ากับคนป่วย
18 คนป่วยกำลังเว้ากับหมอ
19 นี้คือยา
20 หมอกำลังเอายาให้คนป่วยกิน

Vocabulary recordings — เมี้ยน 7

อันนี้กะเป็นโตอย่างที่ใซ้ในกานเว้าเกี่ยวกับคำว่า เมี้ยน หลือว่าคำว่า เก็บ เนาะ ว่ามันใซ้จั่งใด มันใซ้ในสะถานะกานแบบใดเนาะ อันนี้เฮากะสิพอฮู้จักค้าวๆ เกี่ยวกับคำว่า เมี้ยน เนาะ

Vocabulary recordings — สะออน 1

มีหมู่ของเฮาเนาะ หมู่ของเฮานี้หละ เลียนเก่งหลาย สอบได้คะแนนเต็มสิบ สอบได้คะแนนพาสาอังกิดเต็มสิบ เฮากะอาดสิเว้าว่า อาดสิซมว่า ป๊าด คือมาเก่งแท้ สะออนหลาย สะออนคัก เป็นตาสะออนน่อ

Vocabulary recordings — สะออน 2

มีลูกหลานของเฮานั้นหละ เลียนจบปะลินญาเอก ปะลินญาโทพุ้นหละ เลียนจบสูงๆ เป็นเจ้าเป็นนายคนพุ้นหละ เฮากะสิเว้าสิซมสิญ้องไปว่า ป๊าด มาเลียนเก่งแท้หล้า มาเลียนเก่งกะด้อกะเดี้ยแท้ คือมาเลียนเก่งแท้ เป็นตาสะออนแท้ เฮากะสิเว้าปะมานนั้นเนาะ

Vocabulary recordings — อ้าซ่าว่า = to stand open (also: งับ = to close) 2

เฮากำลังนั่งเบิ่งโทละทัดอยู่ นั่งเบิ่งอยู่ในบ้านนั้นหละ แนมไปเห็นข้างซ้ายของเฮาหนิ ปะตูหน้าต่าง หลือว่าบานหน้าต่างมันบ่ปิด มันกำลังเปิดอ้าซ่าว่าอยู่ เฮากะสิบอกแม่ หลือบอกพ่อเฮาว่า เอ๊า หน้าต่างคืออ้าซ่าว่าแถะ ไปปิดให้แน่ ไปปิดหน้าต่างให้แน่ เฮากะสิเว้าปะมานนี้เนาะ

Vocabulary recordings — อ้าซ่าว่า = to stand open (also: งับ = to close) 3

อยู่ในหลังบ้านเฮา หลือว่าอยู่คัวบ้านเฮา มีกะปุกปาแดก กะปุกปาแดกกะปุกหนึ่ง มันกำลังเปิดอยู่ ฝากะปุกนั้นมันกำลังเปิดอยู่ มันบ่ปิด มันอ้าซ่าว่าอยู่ เฮากะสิบอกน้องเฮาบอกแม่เฮาว่า ไปปิดกะปุกแน่นั้นหนะ กะปุกอี่หยังนั้นหนะ มันคืออ้าซ่าว่าอยู่แถะ ไปปิดแน่ เฮากะสิเว้าปะมานนั้นเนาะ

Vocabulary recordings — Planting rice 01

มื้อนี้เนาะเฮากะสิมาเว้าเกี่ยวกับกานเฮ็ดไฮ่เฮ็ดนาบ้านเฮาเนาะ ว่าบ้านเฮาเฮ็ดเข้าจั่งใด เฮ็ดไฮ่จั่งใด เฮ็ดนาจั่งใดเนาะ กานเฮ็ดเข้านี้กะสิมีสองวิที หลือว่าสองกานเฮ็ดด้วยกันเนาะ กะคือกานผายเข้า แล้วกะกานดำนานั้นเองเนาะ กานผายเข้ากับกานดำนานี้กะสิเป็นวิทีที่แตกต่างกันพอสมควนเนาะ วิทีหนึ่งกะสิง่าย วิทีหนึ่งกะสิญาก

Vocabulary recordings — Planting rice 10

แต่ว่าคนสะหมัยนี้นิยมกานผาย เพาะว่ามันบ่ได้ใซ้เวลาโดน คือหว่านแล้ว กะแล้วถ้าเกี่ยวอย่างเดียว กานดำกะคือต้องมาหว่านเป็นก้า ถ้าก้าใหญ่ แล้วกะจั่งมาดำ แล้วกะถ้าใหญ่อีก มันหลายวิที หลายขั้นตอน กะเลยคนส่วนมากสิผายเอา แต่ว่าบ่ค่อยดำหลาย แต่ว่ากะญังมีคนหลงเหลียอยู่ที่สิเฮ็ด หลือว่าญังมีคนเฮ็ดกานดำนี้คือเก่าเนาะ แล้วกะอันนี้กะเป็นกานเว้าค่าวๆ เนาะ เกี่ยวกับกานดำไฮ่ดำนาบ้านเฮาเนาะ

Vocabulary recordings — มื้อวาน

มื้อวาน

คำว่า มื้อวาน นั้น กะสิหมายถึงว่า มื้อที่ผ่านมาแล้ว ผ่านมาแล้วมื้อหนึ่ง หลือว่า มื้อวาน หลือว่ามันเป็นอะดีดไปแล้วเนาะ กะอย่างเซ้นว่า หลือว่า คำว่า มื้อวาน สิใซ้จั่งใด กะคือ

— มื้อวานเจ้าไปใสมา
— มื้อวานเจ้าเฮ็ดอี่หยัง
— มื้อวานเจ้าเฮ็ดอี่หยังแน่
— มื้อวานเจ้ากินเข้ากับหญัง
— มื้อวานเจ้าได้เฮ็ดงานบ่

อันนี้กะคือคำเว้าที่เว้าเกี่ยวกับมื้อวาน หลือว่ามื้อที่ผ่านมาแล้ว หลือว่ามันเป็นอะดีดเนาะ

Vocabulary recordings — มื้ออื่น

มื้ออื่น

คำว่า มื้ออื่น นี้กะสิหมายถึงอะนาคด หลือว่ามื้อที่มันบ่ทันได้ฮอด หลือว่าเวลาที่มันทันได้ฮอด หลือว่าเป็นมื้อถัดไป หลือว่ามื้อต่อไปนั้นเอง คำว่ามื้ออื่นหนิกะสิต่อจากมื้อนี้ มื้อนี้ แล้วกะมื้ออื่นนั้นเอง

กานใซ้คำว่ามื้ออื่นกะสิใซ้ว่า

— มื้ออื่นเจ้าสิไปใส
— มื้ออื่นเจ้าสิไปโลงเลียนบ่
— มื้ออื่นเจ้าสิเฮ็ดอี่หยัง
— มื้ออื่นเจ้าสิไปกินเข้าใส
— มื้ออื่นเจ้าสิมาหาข้อยบ่

อันนี้กะคำเว้าที่ใซ้เกี่ยวกับคำว่า มื้ออื่น เนาะ

Basic vocabulary — Page 23 — Series B, pictures 09-10: to think

9
เขากำลังเฮ็ดหญัง กะมีพุหญิงพุหนึ่ง เขากำลังคิด
เขากำลังใซ้สะหมองอยู่ เขาอาดสิคิดเลี่ยงนั้นเลี่ยงนี้กะได้
จักว่าเขาสิคิดอี่หยัง เฮากะบ่ฮู้นำเขา
ความคิดนี้มันเว้าออกมาได้บ่ กะได้อยู่ แต่ว่าขั้นมันเป็นความคิดมันกะสิอยู่ในใจของเฮา หลือว่าบ่ได้เว้าออกมา นอกจากว่าเฮาสิคิดแล้วๆ เฮาอยากสิเว้าออกมา เฮากะจั่งเว้าออกมาได้

10
เขากำลังเฮ็ดหญัง กะมีพุซายพุหนึ่ง เขากำลังคิดคือกัน
จักเขาคิดอี่หยังอยู่ อันนี้เฮากะบ่ฮู้คือกัน
เขาอาดสิคิดเลี่ยงนั้นเลี่ยงนี้กะได้ เฮากะบ่ฮู้นำเขาว่าเขาคิดอี่หยัง เพาะว่าพุซายคนนี้เขามีแต่คิด เขาบ่ได้เว้าออกมา เฮากะเลยบ่ฮู้ว่าเขาคิดอี่หยัง

Vocabulary recordings — ปากเป็น 1

ในเหดกานที่แบบว่า มีคนคนหนึ่งมาญ้องเฮาว่า คือหล่อแท้ คืองามแท้ คือพุดีแท้ คือเลียนเก่งคักแท้ คือญ้องเฮาคัก ญ้องเฮาแน่ แบบว่าซมเฮาคักนั้นหละ คำว่าญ้องกะคือคำว่าซมเนาะ เขากะมาญ้องเฮามาซมเฮาคัก แบบว่าญ้องเกินเหด ญ้องคัก ญ้องแน่ ญ้องกะด้อกะเดี้ยนั้นหละ เฮากะเลยสิเว้า เว้าไปว่า คือมาปากเป็นแท้ คือมาเว้าดีแท้

ความหมายคำว่าปากเป็นหนะ ที่นี้กะคือแบบว่า เฮาเป่งคำเว้า เฮาเว้าออกไปแบบว่า เขาคือปากดีแท้ คือปากเก่งแท้ คือเว้าเป็นแท้ ปะมานนั้นเนาะ ความหมายนี้กะคือ[แบบ]ว่า เขาได้มาญ้องเฮาคักโพด มาญ้องเฮาอี่หลี ญ้องเฮาคัก ญ้องเฮาแน่ เฮากะเลยสิเว้าออกไปแบบว่า มาปากเป็นแท้ มาเว้าดีแท้

Vocabulary recordings — ปากเป็น 2

มีคนคนหนึ่ง เขามา แบบว่า มาว่าเฮาจั่งซั้นจั่งซี้ มาเว้า มาว่าเฮาในทางที่บ่ดี หลือว่าเขาคนนั้นเป็นเด็กน้อย แล้วไปเว้าว่าพุใหญ่จั่งซั้นจั่งซี้ เว้าจั่งซั้นจั่งซี้ หลือว่าเป็นเด็กน้อยที่เว้าคำที่บ่ดี เว้าคำที่บ่สุพาบ แล้วกะเว้าบ่ม่วน เฮากะเลยสิเว้าออกไปว่า คือปากเป็นแท้ คือเว้าบ่ดีแท้ คือปากสะมะแจะแท้

ความหมายในลูบแบบนี้ หลือว่าในปะโยกแบบนี้ที่เฮาเว้าออกไปว่า คือปากดีแท้ ความหมายในแบบนี้กะคือ เขาคนนั้นเว้าบ่ดี เว้าบ่ม่วน เว้าบ่สุพาบ เว้าบ่ดีปานใด เว้าบ่มีกาละเทสะ บ่มีความ เป็นเด็กน้อย บ่มีมาละย้าด ความหมายในทางที่บ่ดีเนาะ คำว่าปากเป็นหนะ ที่นี้หนะ ตอนนี้เนาะ แล้วกะคำว่าสะมะแจะกะค้ายๆ กับคำว่าปากเป็นนั้นหละ กะคือว่าเว้าบ่ดี เว้าไปทั่วไปทีบ เว้ามั่วซั่ว เว้าบ่มีสาละ เว้าบ่มีเหดผน เว้าไปทั่วไปทีบนั้นหละ ความหมายเนาะ

Vocabulary recordings — เข้าแลง

ต่อไปกะสิเป็นคำว่า เข้าแลง เนาะ เข้าแลงนั้นกะหมายถึงว่า เข้าญามมื้อแลง เข้าคาบญามมื้อแลง ตอนค่ำๆ หลือว่าญามมื้อแลงฮอดตอนดึกๆ นั้นเองเนาะ กะสิเอิ้นว่าเข้าแลง อาดสิเป็นสี่โมงแลง ห้าโมงแลง หกโมงแลง หลือว่าทุ้มหนึ่ง สองทุ้ม สามทุ้มจั่งซี้เนาะ กะสิเอิ้นว่าเข้าแลงเนาะ กะ

— กินเข้าแลงแล้วติ
— กินเข้าแลงไป่
— ได้หญังกินแลงหละ
— ได้อี่หยังกินเข้าแลงน่อ

กะสิเว้าปะมานนี้ กะสิเอ่ยปะมานนี้เนาะ แล้วกะต่อไปกะสิเป็นญามมื้อคืนแล้ว ขั้นหลังจากแลงแล้ว หลือว่าค่ำแล้ว กะสิเป็นญามดึกต่อไปเนาะ คนอี่สานส่วนมากสิบ่อยู่ฮอดดึกบ่นั้น สิบ่มีเข้าที่มีคาบต่อไปอีก เพาะว่าคนอี่สานสิเข้านอนเล็ว หลือว่าบ่เฮ็ดอี่หยังเลยเวลาดึกไปฮอดปานนั้นเนาะ แล้วกะคนอี่สานกะสินิยมพากันนอนเล็ว หลือว่าพากันฟ้าวนอนนั้นเองเนาะ เพาะว่ามื้อใหม่สิได้เฮ็ดงาน ไปเฮ็ดงาน หลือว่าไปเฮ็ดไฮ่เฮ็ดนา แล้วกะสิมีเข้าเซ้าต่อไป

BCF06 Expressing thanks (2) — Description

พาบนี้กะสิเฮ็ดให้เฮาฮู้อีกคือเก่าว่า เป็นกานเว้า ขอบคุณ หลือ ขอบใจ

ก่อนที่เฮาสิเว้า ขอบคุณ หลือ ขอบใจ กับใผนั้น คนพุนั้นเขากะอาดสิมาซ่อยเหลียเฮา หลือเฮ็ดอี่หยังให้เฮาบางสิ่งบางอย่าง แล้วเห็นลูบพาบนี้กะสิฮู้ว่า เป็นหญังพุหญิงคนนี้เขาคือขอบคุณพุซายคนนี้ กะเพาะว่าพุหญิงคนนี้ เขากำลังสิเฮ็ดงานบางสิ่งบางอย่าง แต่เขาบ่สามาดเฮ็ดได้ พอพุซายคนนี้เห็น เขากะเลยอยากซ่อย อยากซ่อยเหลีย เพื่อว่าสิซ่อยให้งานของพุหญิงคนนี้เลียบล้อย หลือเส็ดลุล่วงไปด้วยดี พอพุซายคนนี้ซ่อยงานของพุหญิงเส็ดเลียบล้อยแล้ว พุหญิงคนนี้กะบ่มีอี่หยังตอบแทนนอกจากใซ้คำว่า ขอบคุณ

ขั้นพุซายคนนี้อายุส่ำกันกับพุหญิง พุหญิงเขากะอาดสิเว้าว่า

— ขอบคุณหลายๆ เด้อ
— ขอบคุณหลายๆ เด้อจ้า

แต่ว่าขั้นพุซายคนนี้มีอายุน้อยกว่าพุหญิงคนนี้ พุหญิงคนนี้ เขากะอาดสิเว้าว่า

— ขอบใจหลายๆ เด้อ
— ขอบใจหลายๆ เด้อจ้า

แต่ว่ากะสามาดเว้าได้อีกอย่างหนึ่งว่า

— ขอบใจหลายๆ เด้อ ที่มาซ่อย
— ขอบคุณหลายๆ เด้อ ที่มาซ่อย

เฮากะอาดสิสามาดเว้าได้ปะมานนี้เนาะคับ

Basic vocabulary — Page 25 — Series B, pictures 08-10: to stand, sidewalk, car, dirt, trousers, to splash

8
เขากำลังเฮ็ดหญัง เขากำลังยืนอยู่ เขายืนอยู่เทิงฟุดบาด
ฟุดบาดข้างถะหนนนั้นหละ เป็นหม้องทางญ่างเนาะ เป็นหม้องญ่าง อยู่ข้างหนทางนั้นหละ เขากำลังยืนอยู่หั้น ยืนอยู่พุเดียวข้อหล้อ จักว่าเขายืนเฮ็ดหญัง

9
เกิดอี่หยังขึ้นตอนนี้ กะคนวั่งหั้นหละ คนที่เฮาเว้าฮอดวั่งหั้นหละ ที่เขากำลังยืนอยู่เทิงฟุดบาด ยืนอยู่พุเดียวนั้นหละ เขากำลังยืนอยู่
แล้วกะมีลดคันหนึ่ง ขี่ผ่านมา เป็นลดเก็งดอก เหยียบน้ำบัดหนิ เหยียบน้ำฟ้งใส่เขา ฟ้งใส่พุซายคนนั้นหละ เปียกเบิด เปียกส้งเขาเบิดบัดหนิ
แล้วน้ำหม้องที่ลดคันนี้เหยียบหนะมาแต่ใส จักเลว จักว่าน้ำอันนี้มันมาแต่ใส ฝนอาดสิตก กะเลยน้ำมาข้อนอยู่หนี้กะได้ หลือว่าคนสิเอาน้ำมาเทไว้หนี้กะได้ เฮากะบ่ฮู้จักนำว่าน้ำอันนี้มันมาแต่ใส

10
เกิดอี่หยังขึ้นตอนนี้ กะลดคันวั่งหั้นหละมันขี่ผ่านไป เหยียบน้ำฟ้งใส่ส้งเขา ส้งเขากะเปียกเบิดนั้นตั๊วะบัดหนิ จักเขาสิเฮ็ดหญังต่อไปแล้วเด้อ ฮู้แต่ว่าเขากำลังยืนโจ่โล่อยู่พุเดียวคือเก่านั้นหละ
แล้วคือฮู้ว่าส้งของเขาเปียก กะฮู้ตั๊วะ ส้งมันเป็นสีเปียกๆ เนาะ เบิ่งแล้วส้งกะเปียกคักๆ แล้วนั้นหนะ น้ำกะเต็มส้งเขาอยู่ ญ้อยลงมาเต็มเกิบเต็มส้งเขาอยู่

Basic vocabulary — page 22 — Series B, pictures 11-14: I, you

11
เขากำลังเฮ็ดอี่หยัง เขากำลังสิแนะนำเจ้าของ หลือว่าบอกเจ้าของ ว่าเจ้าของเป็นใผ
เขากะอาดสิเว้าไปว่า นี้คือโตข้อย นี้คือโตเฮา เฮาซื่ออันนี้เด้อ ข้อยซื่ออันนี้เด้อ เฮาเป็นพุนั้นเด้อ เฮาเป็นพุนี้เด้อ อาดสิเว้าปะมานนี้เนาะ

12
พุซายคนนี้เขากำลังเฮ็ดหญัง บ่ฮู้คือกัน เขากำลังซี้มือไปใส่พุหญิง บ่ฮู้คือกันว่าเขาเฮ็ดอี่หยัง
เขาอาดสิถาม หลืออาดสิเว้าอี่หยังบางสิ่งบางอย่างกะได้
อาดสิเว้าไปว่า นี้คือโตเจ้า อันนี้คือเจ้าเด้อ
อาดสิเว้าได้อีกว่า หลือถามได้อีกว่า เจ้าเป็นใผ เจ้าเป็นพุใด เจ้าซื่ออี่หยัง กะอาดสิถามได้ปะมานนี้เนาะ

13
พุหญิงคนนี้กำลังเฮ็ดหญัง พุหญิงคนนี้อาดสิแนะนำโตเจ้าของ หลือว่าบอกซื่อเจ้าของ หลือว่าบอกโตเจ้าของว่าเจ้าของเป็นใผ
เขากะอาดสิเว้าไปว่า นี้คือโตเฮาเด้อ อันนี้โตข้อยเด้อ เฮาซื่ออันนั้นเด้อ เฮาซื่ออันนี้เด้อ กะอาดสิเว้าปะมานนี้เนาะ

14
พุหญิงคนนี้กำลังเฮ็ดหญัง เขากำลังซี้มือไปใส่พุซาย
เขากะอาดสิถาม หลืออาดสิเว้า หลืออาดสิสงสัยอี่หยังบางสิ่งบางอย่าง เขากะเลยถาม
อาดสิถามไปว่า หลืออาดสิเว้าไปว่า อันนี้โตเจ้าแม่นบ่ อันนี้แม่นโตเจ้าบ่ เจ้าซื่ออี่หยัง เจ้าเป็นใผ เจ้ามาแต่ใส กะอาดสิถามปะมานนี้ หลือว่าเว้าได้ปะมานนี้

BCF04 Introducing oneself to others — Description

ลูบนี้กะสิเฮ็ดให้เฮาฮู้ว่า เป็นกานแนะนำโตของเจ้าของ ให้คนอื่นฮู้จัก หลือสิเป็นกานทักทายกัน กานแนะนำโตของเจ้าของ ให้แต่ละฝ่ายฮู้จักว่าเจ้าของเป็นใผ มาแต่ใส ซื่ออี่หยัง เฮ็ดงานอี่หยัง เป็นอี่หยัง ปะมานนี้เนาะคับ กะสิญกโตอย่าง อย่างเซ้น เฮาอาดสิเห็นกันอยู่ในงาน เห็นกันอยู่ในห้าง พ้อกันอยู่ในโลงเลียน พ้อกันอยู่โลงพะยาบาน เฮากะอาดจะทักทายกัน แนะนำโตของเจ้าของ ปะมานว่า

— สะหวัดดีคับ ผมซื่อ ... เด้อคับ ผมเป็นพุใหญ่บ้าน บ้าน ... บ้านอันนั้น บ้านอันนี้เด้อคับ ขอฝากเนี้ยฝากโตหนะเด้อคับ

หลือจะเป็นกานแนะนำโตของเจ้าของ เจ้าของอาดจะเป็นนักเลียน แนะนำโตให้คูฮู้จัก อย่างเซ้นว่า

— อาจานคับ สะหวัดดีคับ ผมซื่อนาย ... ผมเลียนอยู่ซั้นมอสี่ทับหก ผมมาเลียนอยู่โลงเลียนแห่งนี้มื้อแลก กะขอฝากเนี้ยฝากโตหนะเด้อคับ

และอีกเหดกาน และอีกสะถานะกานอาดสิพ้อกันอยู่ในงานบางอย่าง อาดสิแนะนำโตของเจ้าของว่า

— สะหวัดดีคับ ผมซื่อ ... เด้อคับ ผมเป็นหมอ ลักสาอยู่โลงพะยาบาน ... เด้อคับ

เฮากะอาดจะแนะนำโตของเจ้าของ หลือคนอื่นกะอาดสิแนะนำโตของเขาให้เฮาฮู้จัก และนี้กะสิเป็นกานแนะนำโตของเจ้าของ ให้คนอื่นฮู้จัก หลือเฮากะอาดสิฮู้จักคนอื่นพ้อม นี้กะเป็นคำเว้าบางส่วน คำเว้าในกานแนะนำโตของเจ้าของของคนอี่สาน