Translations are evolving and should be taken as indicative only! For a guide to the tones and the spelling system used to write this variety of Isaan (Khon Kaen), see the "tone guide" on the overview page.

Tones: M = mid, HR = high-rising, H = high, HF = high-falling, LF = low-falling

Isaan	Pronunciation	Tones	Thai	English/Notes	#occ
นั้นหละ	nan-la	HF-M	นั่นแหละ	auxiliary for emphasis at the end of a phrase	278/102

Link to overview page
Link to dictionary

Vocabulary recordings — ออนสอน

หมู่ของเฮาหลือว่าลุงป้าน้าอาเฮานั้นหละ ออกลูกมา โอ๊ย ลูกพุดีพุงามคัก เป็นตาฮัก เป็นตาแพงคัก เฮากะอาดสิไปญ้องไปซมว่า ป๊าด เป็นตาออนสอนเนาะ ลูกเจ้าคือมาเป็นตาฮักแท้ มาเป็นตาฮักกะด้อกะเดี้ยแท้

Vocabulary recordings — สะออน 2

มีลูกหลานของเฮานั้นหละ เลียนจบปะลินญาเอก ปะลินญาโทพุ้นหละ เลียนจบสูงๆ เป็นเจ้าเป็นนายคนพุ้นหละ เฮากะสิเว้าสิซมสิญ้องไปว่า ป๊าด มาเลียนเก่งแท้หล้า มาเลียนเก่งกะด้อกะเดี้ยแท้ คือมาเลียนเก่งแท้ เป็นตาสะออนแท้ เฮากะสิเว้าปะมานนั้นเนาะ

Basic vocabulary — page 22 — Series B, pictures 09-10: back, neck

9
อันนี้คืออี่หยัง อันนี้เป็นหลัง
อันนี้คือหลัง อันนี้คือหลังของคน

10
อันนี้คือเอิ้นว่าหญัง อันนี้คือเอิ้นว่าคอ
อันนี้เป็นคอ เขาเอิ้นว่าคอของคน
คอสิอยู่ติดกับหัว หลือว่าต่อจากหัวกับโตของคนนั้นหละ

Vocabulary recordings — อ้าซ่าว่า = to stand open (also: งับ = to close) 2

เฮากำลังนั่งเบิ่งโทละทัดอยู่ นั่งเบิ่งอยู่ในบ้านนั้นหละ แนมไปเห็นข้างซ้ายของเฮาหนิ ปะตูหน้าต่าง หลือว่าบานหน้าต่างมันบ่ปิด มันกำลังเปิดอ้าซ่าว่าอยู่ เฮากะสิบอกแม่ หลือบอกพ่อเฮาว่า เอ๊า หน้าต่างคืออ้าซ่าว่าแถะ ไปปิดให้แน่ ไปปิดหน้าต่างให้แน่ เฮากะสิเว้าปะมานนี้เนาะ

Vocabulary recordings — Planting rice 07

ต้นก้านี้กะ ถ้าให้มะเล็ดเข้า หลือว่าเม็ดเข้าที่เฮาไปหว่านเป็นก้านั้นหนะ ใหญ่พอสมควน หลือว่าปะมานสอกหนึ่งเนาะ เพื่อที่สิเอาไปดำต่อไป เฮากะเอาต้นก้านั้นหละหลก ขั้นเฮาหลกขึ้นมา เขาสิเอิ้นว่า หลกก้าเนาะ กะตอนเฮาหว่านนั้น เฮาสิเอิ้นว่า หว่านก้า เฮากะสิเอาก้าต้นนั้นหละไปดำต่อไป

Vocabulary recordings — สะออน 3

มีลูกหลานเฮานี้หละ มีคนในหมู่บ้านเฮานี้หละ เฮ็ดกานเฮ็ดงานอยู่ในกุงเทบกุงไทยพุ้นหละ เฮ็ดงานเก่ง เก็บเงินเก่งหลาย ไปส้างบ้านส้างเฮียนอยู่บ้านของเขานั้นหละ อยู่ในหมู่บ้านนั้นหละ เขากะได้ส้างบ้านหลังบักใหญ่พุ้นหละ เฮากะอาดสิญ้องสิซมเขาว่า ป๊าด มาเก่งแท้ เป็นตาสะออนน่อ เก็บเงินเก็บคำมาส้างบ้านส้างเฮียน เฮ็ดหลังบักใหญ่เอาโลด เป็นตาสะออนเนาะ

Vocabulary recordings — เข้าสวย

ต่อไปกะสิคำว่า เข้าสวย เนาะ เข้าสวยนี้กะสิเป็น อาดสิหมายถึงว่าเข้าเที่ยง หลือว่าก่อนเที่ยง หลือว่าหลังเที่ยง หลือว่าซ้วงบ่ายๆ เนาะ สิเอิ้นว่าเข้าสวยเนาะ กะอาดสิอยู่ก่อนเที่ยง เวลาก่อนเที่ยง หลือว่าหลังเที่ยงนั้นเอง

กานใซ้คำว่า เข้าสวย กะสิอาดสิใซ้ว่า

— กินเข้าสวยแล้วติ
— กินเข้าสวยไป่
— กินเข้าสวยกับหญัง
— กินเข้าสวยกับอี่หยังหละพ่อใหญ่

อันนี้กะสิใซ้ค้ายๆ กันกับเข้างายนั้นหละ แต่ว่าเปี่ยนซื่อคาบตอนกินเข้าไปส่ำนั้นเองเนาะ

Vocabulary recordings — Planting rice 05

แล้วกะอีกวิทีหนึ่งเนาะเป็นวิที เขาเอิ้นว่ากานดำนา ดำไฮ่ดำนานี้หละเนาะ ขั้นตอนแลกเฮากะสิมีเม็ดพันคือกันนั้นหละ เม็ดพันกะสิ แล้วแต่คนสิเอาเม็ดพันแบบใดมา กะอาดสิเป็นเม็ดพันคือกันกับกานผายเข้าเลยเนาะ ขั้นตอนแลกกะเอาเข้าไปแซ่คือกัน แล้วแต่พุใดสิแซ่โดนบ่โดน สองสามมื้อกะได้ กะเอาแซ่ไว้ แล้วกะ ขั้นตอนแลกเฮากะเอาเข้าที่แซ่นั้นหละไปหว่านในไฮ่นา บ่ต้องให้ใหญ่ปานใด แล้วแต่ปะลิมานเข้า เฮาสิเอาเข้าซุมนี้ไปหว่านในไฮ่ตงนั้นที่เฮาไถฮุด หลือว่าไถนาดินไว้งามแล้ว พ้อมที่สิเอาเข้านี้ไปหว่านแล้ว

Basic vocabulary — Page 23 — Series B, pictures 14-15: brother

14
อันนี้คือพุใด อันนี้กะเป็นคนคือกัน แต่ว่าเป็นพี่ซายหมู่ เป็นพี่ซายใหญ่ หลือว่าเป็นลูกคนกก
ลูกคนกกของพ่อกับแม่ หลือว่าลูกคนที่หนึ่ง ลูกคนที่ออกมาก่อนหมู่
แล้วกะเป็นพุซาย เขากะสิเอิ้นว่า พี่ซาย หลือว่า อ้าย

15
นี้คือพุใด อันนี้เป็นใผ เอิ้นว่าจั่งใด อันนี้กะเป็นน้องซาย
เป็นน้องสุดหมู่ หลือว่าเป็นลูกของพ่อกับแม่ แล้วออกมาทีหลังหมู่ หลือว่าเกิดทีหลังหมู่ เกิดลุ้นหมู่นั้นหละ เขากะสิเอิ้นว่าน้องซาย หลือว่า น้อง
อันนี้กะสิเป็นพุซายคือกัน กะเป็นพุซาย เขาสิเอิ้นว่า น้องซาย หลือว่า น้อง นั้นหละ

Basic vocabulary — page 21 — Series B, pictures 16-17: cold, warm/hot

16
นี้เป็นอี่หยัง อันนี้เป็นลึดูหนาว เป็นลึดูหนาว
ในลึดูหนาวนี้สิเฮ็ดให้อากาดเย็น หลือมีความเย็นนั้นหละ
แล้วเป็นหญังพุหญิงคนนี้ เขาคือใส่หมวก เขากะอาดสิหนาว หลืออาดสิเย็น เขากะเลยใส่หมวก เพื่อที่สิให้มันลดอากานเย็น หลืออากานหนาว ให้มันอุ่นขึ้น หลือมีล้างกายอุ่นขึ้นนั้นหละ

17
นี้คืออี่หยัง เป็นหน้าฮ้อน หลืออากาดฮ้อนนั้นหละ
อยู่หน้าของเขาเป็นน้ำอี่หยัง เป็นเหงี่ย เหงี่ยอยู่หน้าเขาไหลออก เพาะว่าอากาดมันฮ้อน เหงี่ยอยู่หน้าเขากะเลยออก
แล้วเขาใส่หมวกบ่ตอนนี้ บ่ ตอนนี้เขาบ่ได้ใส่หมวก อากาดมันบ่ได้หนาว เขากะเลยบ่ใส่หมวก เพาะว่าอากาดมันฮ้อน

Basic vocabulary — page 19 — Series B, pictures 06-07: skirt, short, long

6
นี้คือพุใด อันนี้เป็นคน อันนี้เป็นแม่หญิง เป็นพุหญิง บ่แม่นเป็นพุซาย
เขากำลังเฮ็ดหญังอยู่ เขากำลังยืนอยู่ จักเขายืนเฮ็ดหญัง อันนี้กะบ่ฮู้คือกัน ฮู้แต่ว่าเขายืนอยู่พุเดียว
เขากำลังใส่เสี้ยสีขาว เสี้ยยื้ด แล้วกะใส่กะโปงสั้นๆ สั้นเคียงเข่า บ่สั้นหลาย บ่ญาวหลาย
แล้วเขาใส่เกิบบ่ กะใส่อยู่ เขากำลังใส่เกิบอยู่ ใส่เกิบสีขาว เป็นเกิบโบก เป็นลองเท้าผ้าใบ เป็นเกิบโบกนั้นหละ

7
เขากำลังเฮ็ดหญังอยู่ พุหญิงคนหนึ่งเขากำลังยืนอยู่ จักเขายืนเฮ็ดหญังกะบ่ฮู้ จักว่าเขายืนอยู่ใส
เขาแต่งโตแบบใด เขากำลังใส่เสี้ยยื้ดอยู่ แล้วเขากะใส่กะโปง เป็นกะโปงญาวๆ หลือเป็นสิ้นนั้นหละ เป็นสิ้นญาวๆ แล้วใส่เกิบพ้อม เป็นเกิบแตะ เป็นเกิบคีบนั้นหละ

Vocabulary recordings — Planting rice 08

กานดำนี้กะเอาต้นก้าหละปะมานสามสี่ต้นจุ่มลงไป สามสี่ต้นหลือว่าสี่ห้าต้นกะได้ แล้วแต่คนสิจับได้ต้นก้าต้นนั้นไปดำ กานดำเหน้กลงไป เหน้กใส่ขี้ดินเนาะ นิ้วโป้กับนิ้วซี้เฮานี้หละจับตง ตงกกต้นก้านั้นหละ แล้วกะเสียบลงไปในขี้ดิน หลือว่าเหม้ๆ ลงไปในขี้ดินเนาะ เพื่อที่สิให้ฮากก้า ฮากต้นก้านั้นติดลงไปในขี้ดิน เพื่อที่สิให้มันเกิดขึ้นมา หลือว่าใหญ่ขึ้นมาเนาะ กานดำนี้กะคือวางละยะคือตาข่ายนี้หละเนาะ ลูบตาข่ายกะ เหน้กๆ ใส่ขี้ดิน บ่ต้องถี่หลาย กะห่างๆ พอสมควน เพื่อที่สิให้เข้ามันใหญ่ บ่แออัด หลือว่าต้นกะ ต้นเข้า บ่ให้มันหนาเกินไปเนาะ พอเฮาดำเลียบล้อยแล้ว เฮากะถ้าจนมันใหญ่ จนได้เกี่ยวเข้าพุ้นหละเนาะ

Vocabulary recordings — ปากเป็น 1

ในเหดกานที่แบบว่า มีคนคนหนึ่งมาญ้องเฮาว่า คือหล่อแท้ คืองามแท้ คือพุดีแท้ คือเลียนเก่งคักแท้ คือญ้องเฮาคัก ญ้องเฮาแน่ แบบว่าซมเฮาคักนั้นหละ คำว่าญ้องกะคือคำว่าซมเนาะ เขากะมาญ้องเฮามาซมเฮาคัก แบบว่าญ้องเกินเหด ญ้องคัก ญ้องแน่ ญ้องกะด้อกะเดี้ยนั้นหละ เฮากะเลยสิเว้า เว้าไปว่า คือมาปากเป็นแท้ คือมาเว้าดีแท้

ความหมายคำว่าปากเป็นหนะ ที่นี้กะคือแบบว่า เฮาเป่งคำเว้า เฮาเว้าออกไปแบบว่า เขาคือปากดีแท้ คือปากเก่งแท้ คือเว้าเป็นแท้ ปะมานนั้นเนาะ ความหมายนี้กะคือ[แบบ]ว่า เขาได้มาญ้องเฮาคักโพด มาญ้องเฮาอี่หลี ญ้องเฮาคัก ญ้องเฮาแน่ เฮากะเลยสิเว้าออกไปแบบว่า มาปากเป็นแท้ มาเว้าดีแท้

Basic vocabulary — Page 23 — Series B, pictures 03-05: to grow, tree, person, fish

3
นี้คืออี่หยัง อันนี้กะคือต้นไม้ หลือว่ากกไม้
มีกกไม้น้อย กับกกไม้ใหญ่
ลูบฝั่งทางซ้ายสิเป็นกกไม้น้อย แล้วมันกะสิค่อยๆ ใหญ่ขึ้น เป็นกกไม้ใหญ่
หลือว่าใซ้เวลาโดนเติบ จากกกน้อยๆ กะสิกายเป็นกกใหญ่ๆ

4
นี้คืออี่หยัง อันนี้คือคน อันนี้เป็นคน
ฝั่งซ้ายกะคือเด็กน้อย ฝั่งขวากะคือพุใหญ่
ซู่พุซู่คนสิสามาดใหญ่ขึ้นไปเลี้ยยๆ จากเด็กน้อย เวลาผ่านไปโดนๆ โดนๆ ไป กะสิกายเป็นพุใหญ่ หลือว่าใหญ่ขึ้นไปเลี้ยยๆ นั้นหละ

5
นี้คืออี่หยัง อันนี้คือปา อันนี้เป็นปา
มีปาโตน้อย กับปาโตใหญ่
กะหมายความว่า ปามันเกิดมา หลือว่าปามันออกมาจากท้องแม่ มันกะสิโตน้อยๆ หนึ่ง โตบ่ใหญ่หลาย มันกะสิค่อยใหญ่ขึ้นๆ ไปเลี้ยยๆ จนกายเป็นปาโตใหญ่

Basic vocabulary — Page 26 — Series B, pictures 09-10: to smile

9
พุหญิงคนนี้เขากำลังเฮ็ดหญัง เบิ่งหน้าตา เบิ่งซงเบิ่งลักสะนะท่าทางแล้ว เขากำลังยิ้ม หลือว่าสิหัวล้อนั้นเองเนาะ แต่ว่าเบิ่งซงคักๆ แล้ว เขากำลังยิ้ม
เป็นหญังเขาคือยิ้ม เขากะอาดสิมีความสุข หลือว่าเขาอาดสิมีสิ่งที่เฮ็ดให้เขาดีใจ หลือว่าให้เขาพูมใจ เขากะเลยยิ้มออกมา
ขั้นพุหญิงคนนี้ เขาบ่มีสิ่งที่เฮ็ดให้เขาพูมใจ หลือว่าสิ่งที่ให้เขาดีใจ เขากะอาดสิบ่ยิ้มออกมา เพาะว่าแต่ละคนกะบ่ได้สิยิ้มได้ตะหลอดเวลา ขั้นบ่มีสิ่งที่ดี เขากะบ่ยิ้ม

10
พุซายคนนี้เขากำลังเฮ็ดหญัง เบิ่งลักสะนะท่าทางแล้ว เขากำลังยิ้มคือกัน
เขาอาดสิมีความสุขคัก มีความสุขอี่หลี เขากะเลยยิ้ม
ขั้นเขาบ่มีความสุข เขากะบ่ยิ้ม แม่นบ่ เจ้าว่าคือข้อยบ่ ขั้นเขาบ่มีความสุข เขากะบ่ยิ้ม เขากะฮ้องไห้ เขากะหน้าบูดอึ้งตึ้งพุ้นแหล้ว ขั้นเขาบ่มีความสุขนั้นหละเนาะ

Basic vocabulary — Page 31 — Series B, pictures 06-08: half, onion, banana, melon

6
อันนี้คืออี่หยัง อันนี้กะเป็นหัวหอมเนาะ มีหัวหนึ่ง ถืกผ่าเคิ่งไปแล้วซ้ำแมะ
แล้วอีกเคิ่งหนึ่งหนะ มันไปใส อันนี้กะจักคือกัน กะบ่ฮู้เนาะ เห็นเคิ่งเดียว อีกเคิ่งหนึ่งเขาอาดสิเอาไปเฮ็ดแนวกินแล้ว หลือว่าเอาไปปุงแนวกินแล้วเนาะ กะเห็นเคิ่งเดียว ถืกผ่า ถืก เอาเหลียไว้หั้น เอาจ่งไว้หั้นเนาะ

7
อันนี้คืออี่หยัง อันนี้กะเป็นก้วยเนาะ เป็นก้วยน่วยหนึ่ง ถืกผ่าเคิ่งไปแล้วซ้ำแมะ เหลียอยู่เคิ่งเดียว
แล้วอีกเคิ่งหนึ่งมันไปใส กะจักคือกัน เขาอาดสิกินเคิ่งหนึ่ง แต่ว่าเขาใซ้มีดปาดเคิ่ง แล้วเคิ่งหนึ่งนั้นกิน แล้วกะเหลียเคิ่งหนึ่งไว้ หลือว่าจ่งเคิ่งหนึ่งไว้ เอาไว้ถ้ากินทีหลังกะได้เนาะ

8
อันนี้คืออี่หยัง อันนี้เป็นบักแตง หลือว่าแตงโมเนาะ เอิ้นง่ายๆ กะบักแตงนั้นหละเนาะ
เห็นเคิ่งเดียว เห็นเคิ่งน่วยเนาะ อีกเคิ่งหนึ่งจักมันไปใส เหลียเคิ่งเดียว จ่งไว้เคิ่งเดียว เคิ่งน่วยข้อหล้อเนาะ

Vocabulary recordings — ปากเป็น 2

มีคนคนหนึ่ง เขามา แบบว่า มาว่าเฮาจั่งซั้นจั่งซี้ มาเว้า มาว่าเฮาในทางที่บ่ดี หลือว่าเขาคนนั้นเป็นเด็กน้อย แล้วไปเว้าว่าพุใหญ่จั่งซั้นจั่งซี้ เว้าจั่งซั้นจั่งซี้ หลือว่าเป็นเด็กน้อยที่เว้าคำที่บ่ดี เว้าคำที่บ่สุพาบ แล้วกะเว้าบ่ม่วน เฮากะเลยสิเว้าออกไปว่า คือปากเป็นแท้ คือเว้าบ่ดีแท้ คือปากสะมะแจะแท้

ความหมายในลูบแบบนี้ หลือว่าในปะโยกแบบนี้ที่เฮาเว้าออกไปว่า คือปากดีแท้ ความหมายในแบบนี้กะคือ เขาคนนั้นเว้าบ่ดี เว้าบ่ม่วน เว้าบ่สุพาบ เว้าบ่ดีปานใด เว้าบ่มีกาละเทสะ บ่มีความ เป็นเด็กน้อย บ่มีมาละย้าด ความหมายในทางที่บ่ดีเนาะ คำว่าปากเป็นหนะ ที่นี้หนะ ตอนนี้เนาะ แล้วกะคำว่าสะมะแจะกะค้ายๆ กับคำว่าปากเป็นนั้นหละ กะคือว่าเว้าบ่ดี เว้าไปทั่วไปทีบ เว้ามั่วซั่ว เว้าบ่มีสาละ เว้าบ่มีเหดผน เว้าไปทั่วไปทีบนั้นหละ ความหมายเนาะ

Basic vocabulary — Page 30 — Series B, pictures 09-10: to fold, shirt, trousers

9
เขากำลังเฮ็ดหญัง เขากำลังพับผ้าอยู่
[เออ]นี้กะ ผ้าหนิกะเป็นเสี้ยเนาะ เขากำลังพับเสี้ยอยู่เนาะ
เขากะใซ้มือสองข้างของเขากำลังพับเสี้ย
เป็นหญังเขาต้องพับเสี้ยพ้อม อันนี้กะอาดสิแบบว่า ให้มันดูดี หลือว่าให้มันเบิ่งเป็นละเบียบเลียบล้อย เพื่อที่ว่าสิเอาเสี้ยผ้า เขาไปเก็บไว้ในตู้เสี้ยผ้าให้มันเป็นละเบียบเลียบล้อย ขั้นวางละเกะละกะ หลือว่าบ่พับ มันกะสิบ่เป็นละเบียบ กะสิบ่เป็นตาเบิ่งเนาะ

10
เขากำลังเฮ็ดหญังอยู่ เขากำลังพับส้งเนาะ หลือว่าพับผ้าหละเนาะ เขากำลังพับส้ง หลือว่าพับกางเกงขาญาวเนาะ ส้งขาญาวนั้นหละเนาะ กำลังพับ
แล้วเขาพับเฮ็ดหญัง กะอาดสิซักแล้วๆ กะเอาผ้าไปเก็บ เพื่อที่ว่าพับว่าสิให้มันเป็นเลียบล้อย เอาไปวางไว้ในตู้เสี้ยผ้า หลือว่าเอาไปไว้เทิงซั้น ให้มันกะสิเป็นละเบียบเลียบล้อย เป็นตาเบิ่ง
ดีกว่าที่สิไปวาง หลือว่าหม้นๆๆ ไว้นำกันในตะก้า หลือว่าใน หอั้น กะต่าเสี้ยผ้าเนาะ

Basic vocabulary — page 15 — Series B, pictures 09-10: tree, leaf, wind, to blow

9
นี้คืออี่หยัง นี้คือต้นไม้ ต้นไม้ต้นเดียว
จักต้นไม้ต้นนี้อยู่ใส เกิดอยู่ต้นเดียวข้อหล้อ
ต้นไม้มีใบสีเขียว จักว่าเป็นต้นอี่หยัง ใบของต้นไม้แหลมบักคักหนึ่ง แหลมคืออี่หยังเอาโลด
ส่วนปะกอบของต้นไม้กะมีหลายอย่าง มีใบพ้อม มีกิ่งมันพ้อม มีก้านมันพ้อม มีฮากพ้อม แล้วกะมีลำต้นพ้อม
ลำต้นของต้นไม้เป็นสีน้ำตาน เบิ่งจั่งหนึ่งกะออกสีดำๆ แต่กะออกบ่ดำหลาย
ฮากของต้นไม้สิลงไปในดิน ลงไปบักลึกหนึ่ง ขั้นต้นไม้ต้นใหญ่ ฮากของต้นไม้กะสิลงไปลึกบักคัก ขั้นฮากของต้นไม้ต้นน้อยๆ มันกะสิลงไปหน่อยเดียว ลงไปในดินหน่อยเดียว

10
นี้คืออี่หยัง นี้คือต้นไม้นั้นหละ
ตอนนี้กำลังมีลมพัดอยู่ ลมกำลังพัดต้นไม้ คือสิพัดแฮงเติบ คือสิพัดแฮงบักคักหนึ่ง
พอลมพัดแล้ว ต้นไม้กะปิวซ้ายปิวขวา เอนไปทางซ้ายเอนไปทางขวาอยู่ แล้วกะมีใบไม้ปิวพ้อม ใบไม้ปิวมาจากต้นไม้ ปิวมาหลายใบเอาโลด หลายใบบักคักหนึ่ง
พอมันปิวลงมาแล้ว มันกะสิปิวลงสู่พื้น หล่นลงไปลงพื้นพุ้นหละ

Basic vocabulary — Page 27 — Series B, pictures 19-20: clock/watch, time, minute

19
อันนี้คืออี่หยัง อันนี้เป็นนาลิกา
นาลิกาเป็นแบบใด นาลิกากะเป็นวงกม เป็นอันวงกม
นาลิกามีหน้าที่หญัง นาลิกากะมีหน้าที่บอกเวลา บอกให้เฮาฮู้ว่าจักโมงๆ แล้ว
กะสิมีอยู่สามเข็มนำกันเนาะ เข็มอันหนึ่งกะสิเป็นเข็มใหญ่ เข็มใหญ่กะสิเป็นเข็มอันใหญ่ๆ สั้นๆ เป็นเข็มบอกซั่วโมง แล้วเข็มอีกเข็มหนึ่งเป็นเข็มญาวๆ ใหญ่ๆ หน่อยหนึ่ง ญาวๆ กะสิเป็นเข็มบอกนาที แล้วเข็มหนึ่ง เข็มน้อยๆ ดอก เข็มน้อยๆ ญาวๆ เป็นเข็มบอกวินาที
จักโมงแล้ว ตอนนี้สิบสองนาลิกาหนึ่งนาที

20
อันนี้คืออี่หยัง อันกะเป็นนาลิกา เป็นนาลิกาบอกเวลา
แล้วเฮาสามาดฮู้ได้บ่ว่า ตอนนี้จักโมงแล้ว กะฮู้ได้ เพาะว่าตอนนี้เข็มใหญ่มันซี้ไปเลขสิบสอง เข็มน้อยหลือว่าเข็มนาทีมันซี้ไปเลขหนึ่ง กะสิเฮ็ดให้ฮู้ว่าตอนนี้เวลาสิบสองนาลิกาห้านาที
ขั้นตอนนี้สิบสองนาลิกาเป็นญามมื้อคืน กะสะแดงว่าเที่ยงคืน
ขั้นสิบสองนาลิกาอยู่เวลากางวัน หลือว่าญามแก้ง กะสะแดงว่าตอนนั้นตอนเที่ยง หลือว่าเที่ยงวัน หลือว่าเที่ยงมื้อนั้นหละเนาะ