Tones: M = mid, HR = high-rising, H = high, HF = high-falling, LF = low-falling
| Isaan | Pronunciation | Tones | Thai | English/Notes | #occ |
|---|---|---|---|---|---|
| น้อง | nɔ:ŋ | HF | น้อง | younger person, younger sibling | 9/6 |
Link to overview page
Link to dictionary
Basic vocabulary — Page 23 — Series A, pictures 14-15: brother
15 นี้คือน้องซาย หลือว่าน้อง
Vocabulary recordings — อ้าซ่าว่า = to stand open (also: งับ = to close) 3
อยู่ในหลังบ้านเฮา หลือว่าอยู่คัวบ้านเฮา มีกะปุกปาแดก กะปุกปาแดกกะปุกหนึ่ง มันกำลังเปิดอยู่ ฝากะปุกนั้นมันกำลังเปิดอยู่ มันบ่ปิด มันอ้าซ่าว่าอยู่ เฮากะสิบอกน้องเฮาบอกแม่เฮาว่า ไปปิดกะปุกแน่นั้นหนะ กะปุกอี่หยังนั้นหนะ มันคืออ้าซ่าว่าอยู่แถะ ไปปิดแน่ เฮากะสิเว้าปะมานนั้นเนาะ
Basic vocabulary — Page 23 — Series B, pictures 14-15: brother
อันนี้คือพุใด อันนี้กะเป็นคนคือกัน แต่ว่าเป็นพี่ซายหมู่ เป็นพี่ซายใหญ่ หลือว่าเป็นลูกคนกก
ลูกคนกกของพ่อกับแม่ หลือว่าลูกคนที่หนึ่ง ลูกคนที่ออกมาก่อนหมู่
แล้วกะเป็นพุซาย เขากะสิเอิ้นว่า พี่ซาย หลือว่า อ้าย
15
นี้คือพุใด อันนี้เป็นใผ เอิ้นว่าจั่งใด อันนี้กะเป็นน้องซาย
เป็นน้องสุดหมู่ หลือว่าเป็นลูกของพ่อกับแม่ แล้วออกมาทีหลังหมู่ หลือว่าเกิดทีหลังหมู่ เกิดลุ้นหมู่นั้นหละ เขากะสิเอิ้นว่าน้องซาย หลือว่า น้อง
อันนี้กะสิเป็นพุซายคือกัน กะเป็นพุซาย เขาสิเอิ้นว่า น้องซาย หลือว่า น้อง นั้นหละ
Basic vocabulary — Page 32 — Series B, pictures 06-07: to greet/pay respect
มีคนสองคนเขากำลังเฮ็ดหญัง สองคนนี้อาดสิเป็นคนที่ฮู้จักกัน หลือว่าหัวกะฮู้จักกันกะได้
เขากำลังไหว้กัน หลือว่าหวัดดีกัน หลือว่าเขาอาดสิหัว[ได้]พ้อกัน หลือว่าหัวแต่สิเห็นกัน หัวแต่สิมาเห็นกัน หลือว่านัดกัน หัวกะพ้อกันเนาะ กะไหว้กัน หลือว่าหวัดดีกัน ทักทายกันตามปะสาคนที่ฮู้จักกัน หลือว่าบ่ฮู้จักกันกะได้เนาะ
เขากำลังไหว้กัน อาดสิมีพุหนึ่งเลิ้มก่อนหลือว่าเลิ้มพ้อมกันกะได้ กานไหว้เนาะ แล้วกะทักทาย สะหวัดดีคับ สะหวัดดีคับ เป็นจั่งซั้นจั่งซี้ กะทักทายกันต่อไปเนาะ
แต่ว่าขั้นสองคนนี้ ขั้นมาพ้อกัน แล้วบางคนอาดว่าสิเป็นน้องหลือว่าอายุน้อยกว่า หลือว่าบางคนสิอายุหลายกว่า ขั้นพุใดที่มีอายุน้อยกว่า หลือว่ามีหน้าที่มีอายุที่น้อยกว่า กะให้เป็นคนหวัดดีก่อน หลือว่าไหว้ก่อนเนาะ เพื่อที่ว่าตามมาละย้าด แล้วกะพุอายุน้อยหลือว่าพุเป็นน้องหนะ กะไหว้ก่อน แล้วกะพุมีอายุหลายกว่า หลือว่าพุอาวุโสกว่า กะสิลับไหว้นั้นต่อไปกับไปเนาะ
7
สองคนนี้เขากำลังเฮ็ดหญัง เขากะกำลังทักทายกันเนาะ เขากะมีพุใหญ่กับเด็กน้อย เขากำลัง หัวอาด อาด แบบว่า อาดสิหัวแต่พ้อกัน หลือว่ามาพ้อกัน หัวกะพ้อกันเนาะ กะหวัดดีกัน หลือว่าทักทายกัน กะอย่างที่ว่าเนาะ เด็กน้อย พุใดที่มีอายุน้อยกว่า หลือว่าอายุน้อยกว่า ให้ไหว้พุที่อายุหลายกว่า
แล้วกะมีพุหนึ่งเป็นเด็กน้อย พุหนึ่งเป็นพุใหญ่เนาะ พุใส่เสี้ยสีซมพูกะเป็นเด็กน้อยกว่า กะเลยต้องไหว้ก่อน กะไหว้พุที่เป็นอาวุโสกว่าหลือว่าอายุหลายกว่า กะไหว้ แล้วกะทักทายไป แล้วกะคนที่อายุหลายกว่าอาดสิไหว้ตอบลับ หลือว่าหวัดดีคับ หลือว่าหวัดดีค้า ตอบแค่เป็นกาน เป็นคำเว้าซื่อๆ กะได้ คำว่า สะหวัดดีคับ สะหวัดดีค้า ซื่อๆ กะได้ บางคนอาดสิญกมือตอบลับไหว้พ้อมกะได้ หลือว่าบ่ใซ้มือไหว้กะได้เนาะ
BCF01 Greetings and leave takings (informal) — Description
— เฮ้ย มึงมาแต่ใส
— มึงมาเฮ็ดหญัง
— มึงสิไปใส
พุซายกะสิได้ฮ้องถามปะมานนี้ พุหญิงได้ญินแล้ว กะสิได้ตอบกับไปว่า
— มาตะหลาด
— มาเฮ็ดทุละ
— มาหาแม่
— มาหาพ่อ
— สิไปบ้าน
— สิไปโลงบาน
— สิไปนั้น สิไปนี้ แล้วแต่
เฮาสามาดตอบกับไปได้ เขาถามอี่หยังเฮามา เฮากะตอบไปแบบนั้น
หลือคำเว้าที่เขาถามเฮามา เฮาสามาดถามเขากะได้อีกคือกัน เขาถามเฮาว่า เฮาสิไปใส เฮามาหญัง เฮามาเฮ็ดหญัง เฮากะสามาดถามเขาไปได้คือกันว่า มึงมาหญัง มึงมาเฮ็ดหญัง มึงสิไปใส มึงมาแต่ใส ขั้นเขาได้ญิน เขากะสิตอบเฮาว่าจั่งซั้นว่าจั่งซี้คือกัน
พอเด็กน้อยสองคนนี้ได้เว้ากันโดนเติบ ได้พ้อกันโดนเติบ เขากะสิได้จากกัน พุหญิงกะสิไปทางหนึ่ง พุซายกะสิไปอีกทางหนึ่ง พุหญิงกะเลยเว้าขึ้นว่า
— เออๆ กูฟ้าว กูสิฟ้าวไปหาแม่กู กูไปก่อนเด้อ
พอพุซายได้ญินแล้ว พุซายกะเลยเว้าขึ้นว่า
— เออๆ กูกะฟ้าวคือกัน กูกะสิฟ้าวไปเฮ็ดทุละคือกัน ส่ำนี้หละ ไบบ่าย
พอเว้ากันเส็ด สองคนนี้กะได้จากกัน กะได้ต่างคนต่างไป
กานเว้าของเด็กน้อยของคนอี่สาน เป็นคำเว้าที่บ่สุพาบ แต่มันกะเป็นวัดทะนะทัม หลือคำเว้าคำจาของเด็กน้อยของคนอี่สาน เป็นคำเว้า กูๆ มึงๆ เป็นคำเว้าที่บ่สุพาบ บ่ม่วน บ่ไพเลาะ แต่คำเว้านี้กะสามาดเว้ากับหมู่ เว้ากับพวก เว้ากับน้อง เว้ากับคนที่เฮาฮู้จักในวัยเดียวกัน เฮาบ่สามาดเว้ากับพุใหญ่หลือคนที่มีอายุกว่าเฮาได้
Basic vocabulary — page 16 — Series B, pictures 15-18: hair, short/long, to wash, to cut
นี้คืออี่หยัง นี้คือคน เป็นคนพุซาย เขาเป็นพุซาย
พุซายมีผมสั้น ผมบ่ญาวหลาย มีผมสั้นสีดำ ผมเขากะเป็นสีดำๆ งามๆ อยู่
พุซายคนนี้เขายิ้มบ่ จักคือกันเขาคือสิยิ้ม แต่ว่าบ่ยิ้มหลาย หน้าตาของเขากะบ่สดซื้นปานใด
16
นี้คืออี่หยัง อันนี้กะคือคนคือกันนั้นหละ
อันนี้เป็นพุหญิง บ่แม่นพุซาย เขาเป็นพุหญิง เป็นพุหญิงผมญาว
พุหญิงคนนี้ผมญาวส่ำใด พุหญิงคนนี้กะผมญาวหลายอยู่ ผมญาวคัก ผมญาวหลายเติบ
ผมเขาญาวฮอดบ่าไหล่เอาโลด ผมเขาญาวเลยบ่าไหล่ไปอีก ญาวคัก ญาวแน่ ญาวหลาย
พุหญิงคนนี้เขายืนจั่งใด เขายืนหันข้าง เขาอ่วยข้างไปทางข้าง เขาหันไปทางข้างนั้นหละ
เขาบ่ได้หันหน้าตง เขาบ่ได้อ่วยหน้ามาทางหน้า เขาอ่วยหน้าไปทางข้าง
17
เขากำลังเฮ็ดหญัง เขากำลังสะผมอยู่ หลือสะหัวหละ
พุหญิงคนนี้เขากำลังสะหัวอยู่ เขาอาดสิสะหัวอยู่ในห้องน้ำ หลืออยู่หม้องใดหม้องหนึ่งนี้หละ เขากำลังทำความสะอาดหัว หลืออาบน้ำอยู่
เขาใซ้อี่หยังสะผม เขากะใซ้แซมพู หลือผงสะหัวนั้นหละ เอาไว้ถ้าสะหัว
ขั้นสะหัวแล้ว กะสิเฮ็ดให้หัวสะอาด หลือผมเฮาสะอาดนั้นหละ เฮ็ดให้สดซื้น
สีขาวๆ อยู่เทิงหัวพุหญิงคนนี้เป็นอี่หยัง มันเป็นฟอง ที่เป็นฟองเกิดจากแซมพู หลือเกิดจากผงสะหัวนั้นหละ ขั้นเฮาถูๆๆ อยู่เทิงหัวแล้ว มันกะสิเป็นฟอง หลือเกิดฟองขึ้น
พุหญิงคนนี้เขาสะหัวหลืออาบน้ำอยู่ใส เขาเฮ็ดอยู่ในห้องน้ำ หลืออยู่หม้องใดหม้องหนึ่งนี้หละ อันนี้กะบ่ลู้คือกัน จักว่าเขาอาบน้ำอยู่ใส
18
พุหญิงคนนี้เขากำลังเฮ็ดหญัง เขากำลังตัดผมอยู่
เป็นหญังเขาคือตัดผม ผมเขาอาดสิญาวหลาย หลืออาดสิญาวคักกะได้ เขากะเลยตัดผม เพื่อที่สิให้ผมสั้นๆ หลือกะบ่ให้มันญาวหลาย
เขาใซ้อี่หยังตัดผม เขาใซ้กันไก หลือมีดนั้นหละ เอาไว้ถ้าตัดผม เอาแนวคมๆ ตัดผม เอาอี่หยังตัดกะได้ ที่สามาดตัดเข้า
พุหญิงคนนี้เขาตัดผมอยู่ใส จักคือกัน เขาอาดสิตัดผมอยู่ล้านเสิมสวย หลืออยู่ล้านตัดผมกะได้ จักว่าเขาตัดอยู่ใส หลือสามาดใซ้หมู่ หลือใซ้แม่ ใซ้น้อง ใซ้น้า ใซ้พุใดตัดกะได้ ที่คนนั้นสามาดตัดได้
ขั้นเขาตัดผมแล้วเขาสิงามบ่ อันนี้กะบ่ฮู้คือกัน จักว่าสิงามหลือบ่งาม แล้วแต่คนตัด แล้วแต่ซง เฮาสามาดตัดผมได้หลายซงหลายแบบ ตัดแบบใดงามกะงาม ตัดแบบใดบ่งาม มันกะบ่งาม