Tones: M = mid, HR = high-rising, H = high, HF = high-falling, LF = low-falling
Isaan | Pronunciation | Tones | Thai | English/Notes | #occ |
---|---|---|---|---|---|
ใหม่ | mai | H | ใหม่ | new | 31/13 |
Link to overview page
Link to dictionary
Basic vocabulary — Page 28 — Series A, pictures 06-08: old, new, car, shirt, house
7 อันนี้เสี้ยเก่ากับเสี้ยใหม่
8 บ้านหลังเก่ากับบ้านหลังใหม่
BCF01 Greetings and leave takings (informal) — Dialogue C
— มาแต่โลงเลียน มาแต่เฮ็ดทุละ
— เออๆ ไปก่อนเด้อ
— เออ จั่งพ้อกันใหม่
Vocabulary recordings — เข้าแลง
ต่อไปกะสิเป็นคำว่า เข้าแลง เนาะ เข้าแลงนั้นกะหมายถึงว่า เข้าญามมื้อแลง เข้าคาบญามมื้อแลง ตอนค่ำๆ หลือว่าญามมื้อแลงฮอดตอนดึกๆ นั้นเองเนาะ กะสิเอิ้นว่าเข้าแลง อาดสิเป็นสี่โมงแลง ห้าโมงแลง หกโมงแลง หลือว่าทุ้มหนึ่ง สองทุ้ม สามทุ้มจั่งซี้เนาะ กะสิเอิ้นว่าเข้าแลงเนาะ กะ
— กินเข้าแลงแล้วติ
— กินเข้าแลงไป่
— ได้หญังกินแลงหละ
— ได้อี่หยังกินเข้าแลงน่อ
กะสิเว้าปะมานนี้ กะสิเอ่ยปะมานนี้เนาะ แล้วกะต่อไปกะสิเป็นญามมื้อคืนแล้ว ขั้นหลังจากแลงแล้ว หลือว่าค่ำแล้ว กะสิเป็นญามดึกต่อไปเนาะ คนอี่สานส่วนมากสิบ่อยู่ฮอดดึกบ่นั้น สิบ่มีเข้าที่มีคาบต่อไปอีก เพาะว่าคนอี่สานสิเข้านอนเล็ว หลือว่าบ่เฮ็ดอี่หยังเลยเวลาดึกไปฮอดปานนั้นเนาะ แล้วกะคนอี่สานกะสินิยมพากันนอนเล็ว หลือว่าพากันฟ้าวนอนนั้นเองเนาะ เพาะว่ามื้อใหม่สิได้เฮ็ดงาน ไปเฮ็ดงาน หลือว่าไปเฮ็ดไฮ่เฮ็ดนา แล้วกะสิมีเข้าเซ้าต่อไป
Basic vocabulary — Page 02 — Series B, pictures 01-05: to stand, shirt, to take off, to put on, trousers
นี้คือพุใด อันนี้เด็กน้อย อันนี้เป็นเด็กน้อย
เด็กน้อยกำลังยืนอยู่ กำลังยืนอยู่พุเดียวข้อหล้อ บ่มีหมู่เลย
เด็กน้อยคนนี้ยืนเฮ็ดหญัง จัก จักคือกัน จักว่าเขายืนเฮ็ดหญัง จักว่าเขามายืนอี่หยังอยู่หม้องนี้
2
เขากำลังเฮ็ดอี่หยัง เขากำลังถอดเสี้ย เด็กน้อยคนนี้เขากำลังถอดเสี้ย
เป็นหญังเขาคือถอดเสี้ย จักคือกัน บ่ฮู้นำเด้อ บ่ฮู้นำคือกัน จักว่าเขาสิถอดเสี้ยเฮ็ดหญัง เขาอาดสิใส่เสี้ยโตใหม่ หลืออาดสิไปอาบน้ำกะได้ เขากะเลยถอดเสี้ย
3
เขากำลังเฮ็ดหญัง เขากำลังใส่เสี้ย เด็กน้อยพุนี้เขากำลังใส่เสี้ยอยู่
ใส่เสี้ยกำลังสิแล้ว เอามือสุบซ้าย เอามือสุบขวา สุบไปในแขนเสี้ยนั้นหละ
เขาใส่เสี้ยโตสีหญัง เขาใส่เสี้ยโตสีเทา
แล้วในเสี้ยมีลวดลายอี่หยังบ่ บ่ เสี้ยของเขาบ่มีลวดลายอี่หยังเลย มีแต่สีเทา
4
เขากำลังเฮ็ดอี่หยัง เขากำลังถอดส้ง เด็กน้อยคนนี้เขากำลังถอดส้ง
แล้วเขาถอดส้งจั่งใด เขากะใซ้ขาของเขาถกออกจากขาส้ง ถกขาซ้าย ถกขาขวา ถกออกจากขาส้งนั้นหละ
5
เขากำลังเฮ็ดหญัง เขากำลังใส่ส้ง เขากำลังใส่ส้งอยู่
ส้งกะส้งขาสั้น ขาสั้นบักคักหนึ่ง ส้งกะส้งสั้นๆ
แล้วเขาใส่ส้งจั่งใด เขากะใซ้ขาของเขาสองข้าง ขาซ้ายกับขาขวา ป่อนเข้าไปในขาส้ง หลือว่าป่องขาส้งนั้นหละ แล้วเขากะเอาขาเด่ลงไป หลือว่าป่อนลงไป แล้วเขากะดึงขึ้นมา
Basic vocabulary — Page 28 — Series B, pictures 06-08: old, new, car, shirt, house
อันนี้คืออี่หยัง อันนี้เป็นลด เขาเอิ้นว่าลดเก็ง
ลดเก็งมีจักคัน ลดเก็งกะมีสองคัน มีคันที่หนึ่งกับคันที่สอง
คันที่หนึ่งเป็นแบบใด คันที่หนึ่งกะอยู่ฝั่งซ้าย ซ้ายมือที่เฮาเห็นเนาะ มีลักสะนะใหม่ๆ เป็นลดใหม่ๆ บ่มีฮอยอี่หยังเลย อาดสิเป็นลดส้างมาใหม่ หลือว่าผะหลิดมาใหม่ เฮ็ดมาใหม่เนาะ กะใหม่เอี่ยม บ่มีฮอดหม้องอี่หยังหม้องพังหม้องหญังเลย
แล้วลดคันที่สองหละ เป็นลดคันบ่ใหม่ดอก ลดคันเก่า อาดสิซื้อมาแต่โดนแล้ว หลือว่าขี่มาแต่โดนแล้ว ผะหลิดมาแต่โดน เฮ็ดมาแต่โดนแล้ว
7
อันนี้คืออี่หยัง อันนี้กะเป็นเสี้ย เสี้ยยื้ดเนาะ เป็นเสี้ยยื้ด ไว้ถ้าใส่หนิหละ เสี้ยแขนสั้น
โตใหญ่บ่ กะจักคือกัน แล้วแต่ บ่ลู้ว่าไซอี่หยัง
เป็นโตสีเหลียง มีสองโต โตหนึ่งกะใหม่ๆ ดอก บ่มีฮอดฮอยอี่หยังเอาโลด บ่มีฮอยใส่ อาดสิเป็นเสี้ยโตใหม่ เสี้ยบ่ทันได้มีคนใส่จักเที่ย
แต่ว่าอีกเสี้ยอีกโตหนึ่งกะคือสิเก่าแล้ว คือสิมีคนใส่ดุแล้ว หลือว่าใซ้งาน ผ่านกานใซ้งาน คนใส่มาดุแล้ว กะเลยเก่า เบิ่งไปแล้วดำปี้ๆ อยู่ บ่มีฮอยใหม่อี่หยังเลย มีแต่ฮอยเก่า มีแต่ฮอยเปี้ยนฮอยหญังเนาะ
8
อันนี้คืออี่หยัง อันนี้กะเป็นบ้านเนาะ เป็นบ้านไม้ สองซั้นพุ้นแหล้ว
มีสองหลัง เปียบเทียบกัน หลังหนึ่งกะใหม่ๆ ดอก อาดสิส้างขึ้นมาใหม่เนาะ บ้านหลังนี้อาดสิส้างขึ้นมาใหม่
อีกหลังหนึ่งกะเก่าๆ อาดว่าส้างมาแต่โดนแล้ว เฮ็ดแต่โดนแล้ว อยู่ในบ้านหลังนี้โดนเติบ หลายปีหลายเอ่ยแล้วเนาะ กะสิเฮ็ดให้บ้านเก่าขั้นใซ้งานโดนเติบ หลือว่าผ่านอี่หยังมาหลาย มันกะสิเก่า มันกะสิเก่าสิฮ้างสิเพไปเลี้ยยๆ เนาะ
Vocabulary recordings — ตำบักหุ่ง = papaya salad
บักหุ่ง
บักหุ่งหนิสิเป็นซื่อผนละไม้หลือว่าพืดชะนิดหนึ่งเนาะ ที่สามาดกินได้ หลือว่าสามาดเอามาเฮ็ดเป็นแนวกิน หลือว่ากับเข้าได้เนาะ บักหุ่งหนิ ขั้นญามมันดิบอยู่ หลือว่ามันทันได้สุกหนะสิเป็นพืดชะนิดหนึ่งเนาะ ที่เอามาเฮ็ดเป็นแนวกิน หลือว่ามาปุงอาหานได้ แต่ว่าขั้นบักหุ่งนั้นหลือว่าบักมะละกอนี้หละ ขั้นมันสุกแล้วกะสิเป็นผนละไม้ กะสามาดเอามากินแทนผนละไม้ชะนิดอย่างอื่นได้คือกันเนาะ
แต่ว่าในคิบนี้เฮาสิเว้าถึงตำบักหุ่งเนาะ ตำบักหุ่งนั้นกะสิเป็นแนวกิน ซื่อของแนวกินอย่างหนึ่งหลือว่าชะนิดหนึ่งของพากอี่สาน หลือว่าคนลาวเฮานี้สิมักกินแนวกินชะนิดนี้ กะคือตำบักหุ่งนั้นเอง หลือส้มตำเนาะ ตำบักหุ่งหนิกะเฮ็ดมาจากบักหุ่ง น่วยบักหุ่งที่เฮาเว้าก่อนหน้านั้นหละ เขาเอาบักหุ่งนั้นมาฝานๆ หลือว่าเอามาเฮ็ดเป็นตำบักหุ่งนั้นเอง
ตำบักหุ่งหนิกะสิเป็นแนวกินขึ้นซื่อของคนอี่สาน หลือว่าคนอี่สานซู่พุซู่คนนี้สิมักกินตำบักหุ่งหลือว่าเอาตำบักหุ่งนี้มากินเป็นแนวกินหลือว่ามากินกับเข้านั้นเอง แล้วตำบักหุ่งหนิกะเป็นแนวกินชะนิดหนึ่งที่โด่งดังหลือว่าคนซู่พุซู่คนสิฮู้จัก บ่ว่าคนในปะเทดไทยซู่พากซู่มุมซู่แกของปะเทดนี้หลือว่าต่างปะเทดนั้นเอง คนต่างปะเทดกะสิฮู้จักตำบักหุ่งนี้คือกันเนาะ
ขั้นตอนในกานเฮ็ดตำบักหุ่งหนิกะสิหญุ้งญากหลายเติบ หลือว่าเฮ็ดญากพอสมควนเนาะ เพาะว่ามันต้องใส่หลายสิ่งหลายอย่าง กะสิมีบักพิกบักพายเนาะ เทิงปาแดก หลือว่าผงชูลด บักเขียเคีย บักนาว น้ำปา ใส่หลายสิ่งหลายอย่างที่คนสิเฮ็ดสิตำบักหุ่งนั้น ว่าแต่สิใส่อี่หยัง ว่าแต่ใส่แล้วมันแซบกะใส่ลงไป
แล้วอี่หยังที่สามาดกินกับตำบักหุ่งนี้ได้กะมีหลายสิ่งหลายอย่างแล้วที่สามาดกินกับตำบักหุ่งนี้ได้ บางคนกะเอาผัก ผักกาดขาว ผักบุ้ง ถั่วงอก อี่หยังกะกินได้เบิด ว่าแต่มันกินกับตำบักหุ่งนี้ได้ บางคนลุ้นใหม่ หลือว่าเด็กน้อยลุ้นใหม่อยากให้มันแซบขึ้นหลือว่าเปี่ยนลูบแบบขึ้น กะเอาขะหนมมากินกับตำบักหุ่ง หลือว่าลูกซิ้น เอาอี่หยังกะได้ ที่มากินกับตำบักหุ่งแล้วมันแซบขึ้น หลือว่าเปี่ยนลดซาดขึ้นไป คนเฮากะสิเปี่ยนไปเลี้ยยๆ เนาะ
Basic vocabulary — Page 30 — Series B, pictures 18-20: to wash one’s face, to brush one’s teeth, to comb one’s hair
เขากำลังเฮ็ดหญัง กะมีพุหญิงเนาะ เป็นพุหญิงดอก มัดผมจุกพ้อมเด่ะ ฝั่งซ้ายกะฝั่งขวา มัดเทิงสองข้างเนาะ เขากำลังล้างหน้าอยู่
อาดสิล้างอยู่ห้องน้ำ อาดสิล้างอยู่ในบ้านเขาหละ อาดสิเป็นห้องน้ำบ้านเขาหละ กำลังล้างหน้าอยู่
กะใซ้มือสองข้างหนะ จับหน้าขึ้นมา แล้วกะ เออ จับน้ำขึ้นมาเนาะ แล้วกะล้างๆๆ หน้าของเขา
เป็นหญังเขาคือล้างหน้า เขาอาดสิหัวกะตื่น หัวกะตื่นนอน แล้วกะล้างหน้า เพื่อสิเฮ็ดให้มันสดซื้น เพื่อที่สิเฮ็ดให้หน้ามันสดซื้นเนาะ แล้วกะบ่ให้มีอี่หยังติดหน้า หลือว่าไขมัน หลือว่าเหงี่ยอี่หยังติดหน้า เฮากะสิล้างเอาความสกกะปกออกไปเนาะ
19
พุหญิงคนนี้กำลังเฮ็ดหญัง กะมีพุหญิงพุหนึ่งเนาะ พุหญิงคนนี้หละกำลังแปงฟัน
กำลังแปงฟันใซ้แปงสีฟัน ใซ้ยาสีฟัน แล้วกะแปงๆๆๆ แปงแข้วของเขาเนาะ
แล้วเขาแปงอยู่ใส กะอาดสิแปงในห้องน้ำบ้านของเขาเนาะ ตอนนี้เขากำลังอยู่หน้า อาดสิเป็นหน้ากะจก หลือว่าอยู่หน้าชักโคก อุ้ย บ่แม่น อยู่หน้าอ่างล้างหน้าเนาะ บ่แม่นหน้าชักโคกเนาะ เขากำลังแปงฟันอยู่
แล้วเขาแปงฟันเฮ็ดหญัง เขากะแปงฟันเพื่อที่ว่าสิให้แข้ว หลือว่าปากของเขาสะอาดเนาะ คนตื่นนอนมาใหม่ๆ กิ่นปากมันกะสิมีอยู่ เพื่อที่ว่าสิทำความสะอาดแข้ว หลือว่าทำความสะอาดปากของเฮา บ่ให้มันมีกิ่นเหม็นอยู่ในแข้ว ซอกแข้วของเฮา เฮากะต้องแปงฟัน แปงแข้ว เพื่อที่สิให้แข้วเฮาสะอาด หลือว่าบ่มีกิ่นเหม็นหลายปานใดเนาะ
20
เขากำลังเฮ็ดหญัง กะมีพุหญิงพุหนึ่งเนาะ กำลังหวีผม
กำลังหวีผมอยู่ กะใซ้มือข้างหนึ่งจับหวี แล้วกะมือข้างหนึ่งจับผม แล้วกะหวีๆๆๆ หวีลงไป
แล้วเป็นหญังเขาคือหวีผม กะบ่ฮู้คือกัน ผมเขาอาดสิหญุ้ง หลือว่าผมเขาอาดสิหญอง มันข้องกันจั่งซี้เนาะ เขากะต้องใซ้หวี หวีผมลงไป ให้มันเป็นเส้นของใผของมัน บ่ให้มันไปหญุ้งกัน หลือว่าไปข้องกันเนาะ
แล้วผมของเขาญาวบ่ กะญาวเด่ะ เบิ่งลักสะนะแล้วญาวเติบ ญาวคักอยู่ ญาว บักญาวหนึ่ง เลยบ่าไปอีก ฮอดนมฮอดเอิกพุ้นหนะ ผมของเขากะเลยญาวคักญาวแน่ ไว้จั่งใดญาวแท้ ผมนั้นกะเดย
Basic vocabulary — Page 28 — Series B, pictures 01-03: to hang, picture, monkey, branch, socks
เขากำลังเฮ็ดหญัง เขากำลังเอาพาบไปห้อย
พาบอี่หยัง เป็นลูบพาบวาด หลือว่าพาบถ่ายนี้หละ เป็นกอบสี่เหลี่ยม
เขาสิเอาไปห้อยเฮ็ดหญัง เขากะสิห้อยไว้ฝาผะหนัง หลือว่าห้อยไว้ถ้าโซ ไว้ถ้าเบิ่ง
เขาห้อยไว้ใสเกาะ ห้อยไว้ฝาผะหนัง ติดกับฝาผะหนังหละ
แล้วเขาห้อยจั่งใด กะสิมีเซียกติดอยู่กอบลูบ หลือว่าหม้องพาบวาด แล้วกะไปห้อยใซ้ตะปู ตะปูที่มันตอกลงไปในฝาผะหนัง เขากะสิเอาตะปูหนั้นหละ ตะปูดอกหนึ่งตอกลงไปในฝาผะหนัง แล้วแต่ว่าเฮาสิตอกอยู่หม้องใด เอาไว้จุดใด เฮากะตอกตะปูลงไปหม้องนั้น แล้วเฮากะเอาพาบอันนี้ไปห้อยอยู่หม้องตะปูหม้องนั้น หลือว่าไปห้อยอยู่หม้องข้างฝาหม้องนั้น
2
อันนี้คืออี่หยัง อันนี้เป็นสัด เขาเอิ้นว่าลิง มันเป็นลิง
ลิงกำลังเฮ็ดหญังอยู่ มันกำลังห้อยอยู่ ห้อยอยู่เทิงง่าไม้ อยู่เทิงกิ่งไม้หนั้นหละ
กิ่งไม้กิ่งใหญ่บ่ บ่ใหญ่ปานใดดอก
เอ๊า แล้วเป็นหญังลิงคือไปห้อยอยู่หนั้น กะจักคือกัน มันอาดสิมักอยู่เทิงกกไม้กะได้ มันกะเลยห้อยอยู่เทิงกกไม้ หลือว่าห้อยอยู่เทิงง่าไม้
ในโตของลิงมันมีอี่หยังแน่ มันกะสิมีแขน มีขา มีแขนสองข้าง มีขาสองข้าง มีหางพ้อม มีขนพ้อม ลิงซู่โตสิมีขนหลายพ้อม เกียบซู่จุดหลือว่าซู่หม้องอยู่ในโตมันเอาโลด
แล้วลิงอันนี้โตสีหญัง อันนี้ลิงโตนี้มันสีส้ม
แล้วลิงโตอื่นสีอื่นได้บ่ ได้อยู่ แล้วแต่ลิงพันนั้นหลือว่าลักสะนะนั้น มันกะสิแตกต่างกันไป บ่คือกัน
แล้วลิงมันอาสัยอยู่ใส มันกะอยู่ในป่า อยู่ในป่าในดงในโคกพุ้นหละ
ลังเที่ยคนกะจับมันเอาไว้ในสวนสัด หลือว่าเอามันมาเลี้ยงอยู่บ้าน
3
อันนี้อี่หยัง อันนี้เป็นถุงเท้า เขากำลังตากถุงเท้าอยู่
ถุงเท้ามีจักกิ่ง มีหกกิ่ง
กะอาดสิมัน อาดสิสกกะปก หลือว่ามันเปี้ยน เขากะเอามาซักเพื่อที่สิให้มันสะอาด ให้มันหอมเนาะ เพื่อที่สิใซ้งานต่อไปในมื้อใหม่
แล้วเขาตากอยู่ใส กะตากอยู่กางแก้ง หลือว่าตากอยู่หม้องมันมีแดด ให้แดดส่อง ขั้นแดดถืก หลือว่ามันตากใส่แดด มันกะสิแห้ง หลือว่าเฮ็ดให้มันบ่เหม็นอับเนาะ ขั้นมันบ่มีแดด มันกะสิเหม็นอับ หลือว่าเหม็นตากบ่แห้งนั้นเองเนาะ
Basic vocabulary — Page 32 — Series B, pictures 08-10: motorbike, horn, loud, TV, pick-up truck, drum
อันนี้คืออี่หยัง กะมีเหดกานหนึ่งเนาะ มีเหดกานหนึ่งอยู่ในโทละทัดเนาะ กะมีคนหนึ่งกำลังเบิ่งโทละทัดอยู่เนาะ อยู่ในบ้านของเขานั้นหละ
กะมีคนอยู่ในโทละทัดนั้น กำลังขับมอเตอไซอยู่ มอเตอไซ มอเตอไซสีเขียว ขับคนเดียวนั้นหละ ใส่หมวกพ้อม เสียงดังซ้ำแมะ เสียงดัง อาดสิ เขาเอิ้นว่าอี่หยังเกาะ เบิ้นแฮงเนาะ เบิ้นคันเล่งแฮง กะสิเป็นลดคันขี่เสียงดังคัก ปะมานนั้นเนาะ หลือว่าสิบีบแกกะได้ บีบแก ติ่กๆๆๆๆ เสียงดังเนาะ
9
มีคนคนหนึ่งเขากำลังเฮ็ดหญัง กะมีคนหนึ่ง เขากำลังขับลดเนาะ เป็นลดพิกอั่บ ลดพิกอั่บคันบักใหญ่เอาโลด คันสีแดง
เขากำลังขับไปเลี้ยยๆ เลี้ยยๆ ของเขานั้นหละ เบิ่งท่าทาง เบิ่งมือของเขาแล้วกำลังหมุนพวงมาลัยอยู่ แล้วกะเบิ่งลักสะนะ หลือว่าเหดกานตอนนั้น เขากำลังบีบแก บีบแกเสียงดังซ้ำแมะ
แล้วเป็นหญังเขาต้องบีบแก อาดสิมีเหดกานบางสิ่งบางอย่างที่เพื่อเตือนสะติคนที่อยู่ข้างๆ หลือว่าคนที่อยู่นอกลด หลือว่าคนที่อยู่ข้างหน้านั้น เพื่อที่ว่าให้บอกเหดกานบางสิ่งบางอย่าง หลือว่าเป็นกานแจ้งเตือนว่าให้หลบไปหลือว่าให้ลี้ไป ปะมานนั้นเนาะ แล้วกะบีบ บีบแกใส่เขาเนาะ
หลืออาดสิมีคนที่อยู่ข้างหน้าขับลดแบบบ่ดี ขับลดที่บ่ดี กะสิเป็นกานเตือนกะได้เนาะ บีบแก กะสิเป็นกานเตือนอีกแบบหนึ่งว่าให้เฮ็ดอีกแบบใหม่ ให้เฮ็ดดีกว่านี้ ปะมานนั้นเนาะ
10
เขากำลังเฮ็ดหญัง กะมีพุซายพุหนึ่งเนาะ กำลังตีกอง
ตีกองใซ้มือสองข้างเขานั้นหละ ข้างหนึ่งกะจับไม้กอง ข้างหนึ่งกะจับไม้กอง เทิงข้างซ้ายข้างขวา กำลังตีกองปะโล่งโป่งเป่ง ตีกองอยู่พุเดียวของเขานั้นหละ
แล้วเขาตีกองเฮ็ดหญัง เขากะอาดสิม่วน หลือว่าอาดสิมีกิดจะกัมบางสิ่งบางอย่างที่ต้องใซ้กองตี เพื่อที่ว่าสิมีกานล้องเพงกัน แล้วเขากะอาดสิตีกอง
แล้วกองนี้มันเสียงดังบ่ กานตีกองนี้กะเสียงดังพอสมควนเนาะ กะเสียงดังเติบ แล้วแต่ว่าแฮง เฮาสิตีค่อย ตีแฮง ตีเบา ตีบ่เบา ตีแฮงส่ำใด กะดังส่ำนั้น ตีค่อยส่ำใด กะค่อยส่ำนั้น
แล้วตีกองหนิมันม่วนบ่ กะอาดสิม่วนอีกแบบหนึ่งเนาะ อาดสิว่า อาดสิเป็นแบบว่าตีให้มันเข้าจังหวะกานล้องเพง หลือว่าทำนองเพงหนะตอนนั้นเนาะ กะตี ตีม่วนกะม่วน พุใดตีเป็นกะม่วน ตีบ่เป็นกะบ่ม่วนส่ำนั้นหละเนาะ
Stories — Dog getting dirty
มื้อนี้เนาะหอั้น มีเลี่ยงหนึ่ง มีเลี่ยงหนึ่งเนาะ สิมาเว้าให้ฟัง เลี่ยงหมาน้อยหนิหละ หมาน้อยของข้อยหนิหละ เป็นหมาน้อยโตหนึ่งเนาะ หมาน้อยหอั้น โตน้อยๆ นี้หละ พุข้าเอามาเลี้ยง เอามาเลี้ยงใหม่หละ หัวกะเอามาเลี้ยงเนาะ เป็นหมาน้อย หมาพัน จักพันอี่หยังบุ โตน้อยๆ ตาฮักๆ ดอก ตาฮักอี่หลี หมาน้อยหนิกะเดย ขนสีน้ำตานพุ้นแหล้ว ขนญาวฟูบักคักพุ้นหละ ขนมันกะเดย งามอี่หลี งามคักงามแน่ สะออนหลาย พาไปหม้องนั้นหม้องนี้ มีแต่คนสะออน เขาสะออนคัก เขาสะออนหลาย ญ้อนว่ามันตาฮักหลาย มันตาฮัก
เทิงขี้มึน หมาอี่หยังมามึนกะด้อกะเดี้ย ขี้มึนหลาย หมาโตหนิกะเดย มีหอั้นเลี่ยงหนึ่งหนิหละ มาเว้าเลี่ยงหมาน้อย สิเว้าเลี่ยงหมาน้อยให้ฟัง มื้อนั้นหอั้น เลิกเลียนมาแล้ว มื้อวานนั้นหละเนาะ บ่แม่นมื้อนั้นดอก มื้อวานนั้น เลิกเลียนมาแล้ว หอั้นกะเลยกับบ้าน มาเอาหมาหอั้นสิพามันไปแล่นเหล้น อยู่สะหนามหญ้า อยู่โลงเลียนพุ้นหละ มื้อวานนั้นกะพามันไปแล่นเหล้น โอ๊ย หมากะมึนคักมึนแน่ พามันไปเหล้น ไปหาหมู่พุ้นหละ หาหมู่หมามันคือกันหละ หมู่ของข้อยกะเลี้ยงหมาคือกัน มีสี่ห้าคนพุ้นหละ พากันเลี้ยง คนละโตสองโต เลี้ยงแล้วกะมาเหล้นอยู่นำกันบัดหนิ เลี้ยงอยู่ในหอั้น เอามาหอั้นเหล้นอยู่สะหนามหญ้านั้นหละ อยู่สะหนามหญ้า [...] อยู่โลงเลียนนั้นหละ แล้วกะเอาหมาเหล้นนำกันบัดหนิ โอ๊ย หมาพ้อกันกะม่วนกุ่บ แล้วบัดนี้มันพ้อกันหนะ หลายโตเนาะ กะมีความสุข แล้วหมาได้แล่นเหล้นนำกัน แล่นยอกกัน ก่องแก่งๆ อยู่ แล่นอยู่นำสะหนามหญ้านั้นหละ โตหนึ่งกะแล่นไปทางซ้าย โตหนึ่งกะแล่นไป[ทาง]ขวา โตหนึ่งกะแล่นยอกกัน แล่นเหล้น มึนคักมึนแน่
บัดนี้หมาของข้อยบัดหนิ โตนั้นหละ โตตาฮักๆ นั้นหละ มึนกว่าหมู่บัดหนิ แล่นไปใสบ่แล่น แล่นลงคองน้ำพุ้นหนะ โอ๊ย คองน้ำน้อยๆ ดอกว่า แต่ว่า มันกะคองใหญ่พอสมควนหนิหละ มันกะแล่นลงไป เกียกขี้ตมล้อมอ้อมขึ้นมาบัดหนิ โอ๊ย มึนคัก มึนแน่ บ่ฮู้จักความหลาย หมาหนิกะเดย เกียกขี้ตมล้อมอ้อมขึ้นมาบัดหนิ โอ๊ย ข้อยกะสูนวะสั้นหละ ใจฮ้ายวะสั้น ด่ามันวะสั้นแหล้ว บ่ให้มันเหล้นอีกซ้ำแหล้ว พามันกับบ้านซ้ำ พามันกับบ้านไปล้างตนล้างโต ล้างขนมันออกนั้นหละ ขี้ตมมันบ่เป็นตาเบิ่งเนาะ ขี้ตม เกียกขี้ตมแล้วกะ โอ๊ย สูนวะสั้น เทิงสูนให้หมา เทิงสูนให้เจ้าของว่าพามันไปเหล้นอยู่นั้น ใก้คองน้ำเนาะ กะเลยพามันมาอาบน้ำ แล้วกะ [...] สะอาดคือเก่าหละ ตาฮักคือเก่าเนาะ แล้วกะมื้อหลังกะพามันไปคือเก่านั้นหละ อันนี้กะมาเว้าให้ฟังซื่อๆ ว่าพามันไปเหล้น มันมึนหลายเนาะ
Basic vocabulary — Page 25 — Series B, pictures 16-20: to push, box, car, flat tyre, wheelchair
เขากำลังเฮ็ดหญัง เขากำลังใซ้มือของเขานั้นหละ ใซ้มือของเขาสองข้าง กำลังซูด
ซูดอี่หยังหละบัดหนิ กำลังซูดก่อง ก่องสี่เหลี่ยมดอก ก่องบักใหญ่ ใหญ่พอสมควนหนิหละ ใหญ่พอเท่าๆ หนิหละ บ่ใหญ่หลาย เขากำลังใซ้มือสองข้างของเขาซูดก่องนั้นไปทางหน้า
แล้วเขาซูดก่องอันนี้เป็นหญัง กะอาดสิญ้ายหม้องหลือว่าเปี่ยนหม้องกะได้ วางก่องอยู่หม้องนี้อาดสิบ่สะดวก หลือว่ามันเกะกะ เขากะเลยสิได้ซูดก่องไปไว้หม้องใหม่ หลือว่าไว้มุมใหม่
17
เขากำลังเฮ็ดหญัง กะมีพุซายพุหนึ่ง เขากำลังญู้ลดของเขา ญู้ไปทางหน้าพุ้นหละ ใซ้มือของเขาญู้ลดเก็งของเขา
เป็นหญังเขาคือญู้ลดเก็งของเขา อันนี้กะบ่ฮู้คือกัน กะเดาว่าอาดสิเป็นแบบว่าลดเก็งของเขายางฮั่ว หลือว่าลดพัง หลือว่าลดเสียเนาะ เขากะเลยสิญู้ลดไปทางหน้า เพื่อที่ว่าสิเอาลดคันนี้ไปส้อม หลือว่าไปล้านส้อมเนาะ เขากะเลยใซ้มือของเขาญู้ลดไปเลี้ยยๆ ไปเลี้ยยๆ ไปเลี้ยยๆ พุ้นแหล้ว
18
ลดคันนี้เป็นอี่หยัง ลดคันนี้ยางฮั่ว
อันนี้เบิ่งดีๆ แล้วอาดสิเป็นลดมอเตอไซเนาะ เป็นลดมอเตอไซคันน้อยๆ คันบ่ใหญ่ปานใด ยางมันกำลังฮั่ว ยางแบ็นนั้นหละเนาะความหมาย
เป็นหญังยางลดคือฮั่ว เป็นหญังยางลดคือแบ็น อันนี้กะจักคือกัน ลดคันนี้อาดสิขับไป ลดคันนี้อาดสิไปเหยียบตะปู หลือว่าเหยียบน้ำ เหยียบเหล็กอี่หยังกะได้ ที่เฮ็ดให้ยางมันฮั่ว หลือว่าเฮ็ดให้ลด ล้อลดมันแฟบลงเนาะ
19
เขากำลังเฮ็ดหญัง พุซายพุนี้ หลือว่าเด็กน้อยพุนี้ เขากำลังญู้ลดมอเตอไซของเขาอยู่
อาดสิญู้ไปทางหน้า หลือว่าญู้ไปเลี้ยยๆ กะได้
เป็นหญังเขาคือญู้ลดมอเตอไซของเขา ลดมอเตอไซของเขาฮั่ว เขากะเลยญู้ เพาะว่าลดมอเตอไซฮั่วหนะ มันขี่บ่ได้ ขั้นขี่ไปล้อลดมันกะสิเพ ล้อลดมันกะสิพัง
เพาะสะนั้นแล้วเขาต้องญู้เอา เพื่อที่ว่าเขาสิเอาไปส้อม เอาลดคันนี้ไปส้อม หลือว่าเอาล้อเอาลดของเขาเนี้ยไปปะให้มันเซาฮั่ว เพื่อที่ว่าสิสูบลมเข้าไป ให้มันสามาดขี่ได้คือเก่า
20
เขากำลังเฮ็ดหญัง กะมีพุซายพุหนึ่งเนาะ อาดสิเป็นวัยทอง บ่ทันได้เถ้าปานใด เขากำลังญู้ลดเข็นอยู่
อาดสิเป็นลดเข็นคนป่วย หลือว่าลดเข็นพ่อของเขา หลือว่าลดเข็นพุเถ้าเนาะ
เขากำลังญู้ไปทางหน้า อาดสิญู้เหล้น ญู้ซ้ายญู้ขวาญู้พาพุเถ้าไปเพิดเพิน หลือว่าไปเหล้นหม้องนั้นหม้องนี้เนาะ เพาะว่าพุเถ้าคนนี้อาดสิญ่างบ่ได้ อาดสิเถ้าคัก อาดสิเถ้าหลาย บ่มีกำลังหลือว่าบ่มีแฮงญ่างเนาะ
Stories — Childhood memory: jumping off a tree branch into a pile of straw, branch breaks
มีมื้อหนึ่งเนาะ แต่ๆ โดนนั้นหละ แต่โดนเติบ แต่หลายปีแล้วหละ ตั้งแต่พุข้าเป็นเด็กน้อยพุ้นหละ ตั้งแต่เป็นเด็กน้อย อายุพุ้นหละมาลาวๆ หอั้น สิบปี สิบเอ็ดปีพุ้นหละเนาะ จักปีเกาะ สิบปี สิบเอ็ดปีพุ้นหละ เป็นสิบปีคืนหลังพุ้นหละ ตั้งแต่เป็นเด็กน้อย เป็นเด็กน้อยเด็กเอ่ยพุ้นหละ พากันเหล้นกันเนาะ ตามปะสาเด็กน้อยหละ โอ๊ย เด็กน้อยอยู่บ้านกะหลายกะด้อกะเดี้ย หมู่กันหนิหละ ตั้งแต่เป็นเด็กน้อยเนาะ กะหมู่หลายเนาะ สะหมัยแต่กี้เด็กน้อยในหมู่บ้านหนิ หลายเติบเด่ะเด็กน้อยหนิ เป็นซาวพุ้นหละ ซาวกะคือยี้สิบพุ้นหละ เป็นยี้สิบสามสิบคนพุ้นหละ เด็กน้อยในหมู่บ้านนั้น หลายคัก
พากันเหล้นมื้อนั้น พากันซวนกันไปเหล้น ไปเหล้นอี่หยังบุ ไปเหล้นอี่หยัง บ่เหล้น พากันได้ปีนกกไม้ ไปปีนหอั้น ไปเหล้นหญ้มหอั้น กกไม้ ต้นอี่หยังเกาะ เขาเอิ้นว่าหอั้น ต้นผักกะเสดติ ต้นผักกะเสดเนาะ ไปพากันไปปีนเหล้น โอ๊ยตาอยากหัวหลาย คิดพ้อแล้วกะเดย คิดพอแล้วกะอยากหัวเนาะ ไปพากันไปปีนเหล้น สี่ห้าคนพุ้นแหล้ว มื้อนั้นหอั้น ปีนขึ้นไปต้นนั้น ผักกะเสดกะต้นน้อยๆ เนาะ ต้น[...] ลำบ่ใหญ่ปานใด
พากันขึ้นสี่ห้าคน ขึ้นแล้วกะหญ้ม [...] เหล้นพุ้นแหล้ว ขึ้นเหล้นเพาะว่าหอั้น อยู่ข้างๆ กกหอั้น ผัก ผักอี่เสดหนะ ต้นผักอี่เสด แล้วมันสิมีหอั้น กองเฟียงเนาะ กองเฟียงกองบักใหญ่หนึ่ง เด็กน้อยกะแล่นเหล้น บางคนกะเหล้นอยู่อ้อมกองเฟียงนั้นหละ แล่นเหล้น แล่นซ้าย แล่นขวา โดดซ้าย โดดขวา โดดอยู่เทิงกองเฟียงนั้นหละ ม่วนหลาย ม่วนคัก
ซุมขี้มึนบัดหนิ ซุมขี้มึนกะไปปีนหอั้นกกผักอี่เสด จักปีนจั่งใด หญ้มซ้าย หญ้มขวา บางคนกะโดดใส่กองเฟียง บางคนกะโดดลงข้างล่าง โดดซ้าย โดดขวา ปีนขึ้นเทิงโดด ปีนขึ้นเทิงโดดเนาะ โดนเติบ บัดนี้พอฮอดหอั้น โดนเติบ บัดนี้หอั้น ต้นไม้มันกะสิหักตั๊วะบัดหนิ ต้นไม้ ผักอี่เสด ต้นที่ ที่มันขึ้นนั้นหละ สี่ห้าคนนั้นหละ มึนคักมึนแน่แต่กี้หนะ หักลงมาบัดหนิ ยืนอยู่เทิงนั้นสี่ห้าคนพุ้นหนะ ง่าผักอี่เสดหักลงมา ตกเอ้ม! ลงมา ตก เจ็บวะสั้น แล้วพากันให้ก้ากๆ ไปหาพ่อหาแม่บัดหนิ
กองเฟียงกะบ่ได้เหล้นซ้ำ ต้นไม้นั้นกะหักซ้ำ บ่มีพุใดได้ขึ้นอีกบัดหนิ พากันให้แข่งกัน ไปหาพ่อแม่บัดหนิ ถืกตีซ้ำ พ่อแม่กะตีซ้ำว่ามึนหลาย ไปเฮ็ดหญังบ่เฮ็ด ไปปีนกกไม้ ตกลงมาให้ก้ากๆ ได้เป็นแผเป็นเอ่ย เจ็บโตซ้ำ เทิงถืกพ่อแม่ตีอีก บัดนี้กะบ่ได้ไปขึ้นอีกดอก บ่มีกกไม้ กกไม้กะได้หักแล้ว บ่ได้ขึ้นอีกดอกบัดหนิ
มื้อหลังมื้อใหม่กะสิหาเหล้นแนวใหม่พุ้นหละ บ่มีหม้องขึ้นแล้ว กก [...] ไม้ กกผักอี่เสดอยู่ข้างกองเฟียง หม้องที่สิโดดลงกองเฟียงหนะกะบ่มีแล้ว กะสิได้หาเหล้นแนวใหม่ต่อไปนี้เนาะ
Basic vocabulary — Page 03 — Series B, pictures 12-17: book, book shelf, to take, to open, to read, to close, to put away
นี้คืออี่หยัง อันนี้เป็นหนังสือ หนังสือเหล้มบักใหญ่หนึ่ง เหล้มสีเขียว หนาตึ่บเอาโลด
หนังสือมีไว้เฮ็ดหญัง หนังสือกะมีไว้ถ้าอ่าน เอาไว้ถ้าให้ความลู้ ขั้นเฮาเปิดเบิ่งหนังสืออันนั้น หลือว่าเปิดอ่านหนังสืออันนั้น เฮากะสิมีความลู้เกี่ยวกับความลู้ที่มันมีอยู่ในหนังสืออันนั้น
แล้วหนังสือกะมีแนวขั้นหนังสือพ้อม สีแดงๆ นั้นหละ เอาไว้ถ้าขั้นหนังสือ สมมุดว่าเฮาอ่านฮอดหน้านั้นๆ แล้ว เฮากะเอาแนวขั้นหนังสือขั้นไว้ ญามแบบว่าเฮาเซาอ่านแล้ว หลือว่าอ่านฮอดหน้านั้น แล้วเฮาสิพักเบก หลือว่าบ่อยากอ่านอีกแล้ว สิกับมาอ่านมื้อใหม่ เฮากะเอาแนวขั้นหนังสือนั้นมาขั้นไว้ แล้วพอมื้อหลังเฮามาอ่าน เฮากะสิฮู้แล้วว่า เฮาฮอดหม้องนั้นแล้ว เฮาต้องอ่านต่อหม้องนั้น แล้วเฮากะเปิดหม้องที่เฮาขั้นไว้นั้นหละ เอาแนวขั้นสีแดงๆ นั้นหละขั้นไว้ อันนี้กะคือขั้นแนวขั้นหนังสือ
13
เขากำลังเฮ็ดหญัง เขากำลังสิเอาหนังสือ
เอาหนังสืออยู่ใส กะเอาหนังสืออยู่ในซั้นวางหนังสือ
เขาสิเอาหนังสือไปหญัง เขากะอาดสิเอาหนังสือนั้นไปอ่าน เขากะเลยสิเอาหนังสือนั้นไป
หนังสืออยู่เทิงซั้นนั้นมีจักเหล้ม กะมีหลายเหล้มอยู่ มีห้าหกเหล้มพุ้นหนะ เทิงสีซมพู สีเขียว สีแดง สีเหลียง สีฟ้า หลายเหล้มอี่หลีวางเฮียงกันอยู่
14
เขากำลังเฮ็ดหญัง เขากำลังเปิดหนังสือ
เขาเปิดหนังสือเฮ็ดหญัง เขากะอาดสิอ่านหนังสือ เขากะเลยเปิดหนังสือ
เขาเปิดหนังสือจักเหล้ม เปิดเหล้มเดียว เปิดเหล้มเดียวข้อหล้อ เหล้มสีเขียว มือข้างหนึ่งกะเปิดไปอีกฝั่งหนึ่ง มือข้างหนึ่งกะเปิดไปอีกฝั่งหนึ่ง
แล้วอี่หยังอยู่ตงกางหนังสือนั้นสีแดงๆ อันนั้นกะเป็นแนวขั้นหนังสือ เป็นแนวขั้นหนังสือเพื่อที่ว่าสิเอาไว้ถ้าขั้นหนังสือ ขั้นหน้านั้น ขั้นหน้านี้
15
เขากำลังเฮ็ดหญัง เขากำลังอ่านหนังสือ
เขาอ่านหนังสืออยู่กับใผ เขาอ่านหนังสืออยู่พุเดียวของเขานั้นหละ เขาอ่านอยู่พุเดียว
แล้วเขาอ่านหนังสืออยู่ใส เขาอาดสิอ่านอยู่โลงเลียน อาดสิอ่านอยู่บ้าน หลือว่าอาดสิอ่านอยู่ห้องสะหมุดกะได้
เขาอ่านหนังสือจักเหล้ม เขากะอาดสิอ่านหนังสือเหล้มเดียว เพาะว่าเฮาเห็นเขาจับหนังสืออยู่เหล้มเดียว บ่ได้มีหลายเหล้ม
16
เขากำลังเฮ็ดหญัง เขากำลังปิดหนังสือ เขาพุนี้กำลังปิดหนังสือ
เขาปิดหนังสือเฮ็ดหญัง เขากะอาดสิบ่อ่านแล้ว หลือว่าอาดสิเซาอ่านแล้ว เขากะเลยปิดหนังสือไว้ เพื่อที่ว่าอาดสิเอาไปเก็บ หลือว่าเอาไปเมี้ยนหม้องที่เขาเอามา
17
เขากำลังเฮ็ดหญัง เขากำลังเอาหนังสือไปเก็บไว้ซั้นวางหนังสือ
เป็นหญังเขาคือเอาหนังสือไปเก็บไว้ซั้นวางหนังสือ กะเพื่อว่าสิให้มันเป็นเลียบล้อย เป็นละเบียบเลียบล้อย เขากะเลยสิเอาไปเก็บไว้ซั้นวางหนังสือ เพื่อที่ว่าสิให้มันเบิ่งงาม หลือว่าเป็นละเบียบคือเก่า
ขั้นเขาเอาหนังสือออกมาแล้ว บ่ไปเก็บไว้หม้องเก่า คนอื่นที่เขาสิมาเบิ่ง หลือว่าอาดสิเอามาอ่าน เขากะหาเหล้มนั้นบ่พ้อ หาเหล้มนี้บ่พ้อ เพาะว่าคนที่เอาไปอ่านนั้น บ่มาเก็บไว้หม้องเก่า เอาไปอ่านแล้วกะเอาไปถิ้มไว้หม้องอื่น เอาไปวางไว้หม้องอื่น คนอื่นกะบ่สามาดหาเหล้มหนังสือนี้ได้