Translations are evolving and should be taken as indicative only! For a guide to the tones and the spelling system used to write this variety of Isaan (Khon Kaen), see the "tone guide" on the overview page.

Tones: M = mid, HR = high-rising, H = high, HF = high-falling, LF = low-falling

Isaan	Pronunciation	Tones	Thai	English/Notes	#occ
แทน	thɛ:n	HR	แทน	1. to replace 2. instead of	6/5

Link to overview page
Link to dictionary

Basic vocabulary — page 13 — Series B, pictures 11-12: water buffalo, grass

11
นี้คืออี่หยัง นี้คือควย ควยโตหนึ่ง ควยโตบักใหญ่หนึ่ง
ควยมันเป็นสัด เป็นสัดเลี้ยง แต่เป็นคนละแบบกับหมา เอาไว้เลี้ยง เลี้ยงไว้ไฮ่ไว้นา
เลี้ยงบ่คือกันกับหมา หมาสิเลี้ยงไว้บ้าน
แต่ควยนี้ เอาไปเลี้ยงไว้นา เอาไปเลี้ยงไว้ไฮ่ มันกินหญ้า ควยมันกินหญ้า ควยมันบ่ได้กินเข้า
มันเป็นสัดเลี้ยง แต่มันบ่ตาฮัก ควยมันโตสีดำ มันบ่ตาฮักเลย โตมันตาย้านหน่อยหนึ่ง
ควยมันมีเขาบ่ มีอยู่ ควยมันมีเขาพ้อม
เขาควยบักใหญ่หนึ่ง เขาควยอันบักใหญ่ ใหญ่กะด้อกะเดี้ย ใหญ่บักคักหนึ่ง
ควยลังโตกะบ่มีเขา ควยลังโตกะมีเขา ควยแต่ละโตบ่คือกัน
ควยมันสิมีหางพ้อม หางควยบักญาวหนึ่ง ควยบางโตกะหางสั้น ควยบางโตกะหางญาว
ควยมันขี่ได้บ่ คนขี่ควยได้บ่ กะได้อยู่ คนขี่ควยได้อยู่
แถวพากอี่สานสิมีควยหลาย ชาวบ้านสิมักเลี้ยงควย เอาควยไปเลี้ยงไว้นา เด็กน้อยลังคนหลือพุใหญ่ลังคน กะสิขี่ควย ขี่หลังควย
ควยมันมีปะโยดหลายอย่าง ควยเอาเฮ็ดนากะได้ สะหมัยก่อนคนสิเอาควยเฮ็ดนาแทนลดไถ สะหมัยก่อนสิบ่มีลดไถ คนสิใซ้ควยไถนา

12
ควยมันกำลังเฮ็ดอี่หยังอยู่ ควยมันกำลังกินหญ้า
มันกำลังกินหญ้าสีเขียว หญ้าอ่อนๆ หญ้าอยู่ในไฮ่คือใดบุ มันกำลังกัดกินอยู่ มันคือสิหิวหลาย เบิ่งมันกินแล้ว เป็นตาแซบคือหญังหนิ
มันกินอยู่ใส จัก จักว่ามันกินอยู่ใส อาดสิกินอยู่ทุ่งไฮ่หลือทุ่งนากะได้ มันกินอยู่โตเดียวของมัน จักคนเอามันไปเลี้ยงไว้ใส จักคนเอามันไปกินหญ้าอยู่ใส

Vocabulary recordings — ตำบักหุ่ง = papaya salad

บักหุ่ง

บักหุ่งหนิสิเป็นซื่อผนละไม้หลือว่าพืดชะนิดหนึ่งเนาะ ที่สามาดกินได้ หลือว่าสามาดเอามาเฮ็ดเป็นแนวกิน หลือว่ากับเข้าได้เนาะ บักหุ่งหนิ ขั้นญามมันดิบอยู่ หลือว่ามันทันได้สุกหนะสิเป็นพืดชะนิดหนึ่งเนาะ ที่เอามาเฮ็ดเป็นแนวกิน หลือว่ามาปุงอาหานได้ แต่ว่าขั้นบักหุ่งนั้นหลือว่าบักมะละกอนี้หละ ขั้นมันสุกแล้วกะสิเป็นผนละไม้ กะสามาดเอามากินแทนผนละไม้ชะนิดอย่างอื่นได้คือกันเนาะ

แต่ว่าในคิบนี้เฮาสิเว้าถึงตำบักหุ่งเนาะ ตำบักหุ่งนั้นกะสิเป็นแนวกิน ซื่อของแนวกินอย่างหนึ่งหลือว่าชะนิดหนึ่งของพากอี่สาน หลือว่าคนลาวเฮานี้สิมักกินแนวกินชะนิดนี้ กะคือตำบักหุ่งนั้นเอง หลือส้มตำเนาะ ตำบักหุ่งหนิกะเฮ็ดมาจากบักหุ่ง น่วยบักหุ่งที่เฮาเว้าก่อนหน้านั้นหละ เขาเอาบักหุ่งนั้นมาฝานๆ หลือว่าเอามาเฮ็ดเป็นตำบักหุ่งนั้นเอง

ตำบักหุ่งหนิกะสิเป็นแนวกินขึ้นซื่อของคนอี่สาน หลือว่าคนอี่สานซู่พุซู่คนนี้สิมักกินตำบักหุ่งหลือว่าเอาตำบักหุ่งนี้มากินเป็นแนวกินหลือว่ามากินกับเข้านั้นเอง แล้วตำบักหุ่งหนิกะเป็นแนวกินชะนิดหนึ่งที่โด่งดังหลือว่าคนซู่พุซู่คนสิฮู้จัก บ่ว่าคนในปะเทดไทยซู่พากซู่มุมซู่แกของปะเทดนี้หลือว่าต่างปะเทดนั้นเอง คนต่างปะเทดกะสิฮู้จักตำบักหุ่งนี้คือกันเนาะ

ขั้นตอนในกานเฮ็ดตำบักหุ่งหนิกะสิหญุ้งญากหลายเติบ หลือว่าเฮ็ดญากพอสมควนเนาะ เพาะว่ามันต้องใส่หลายสิ่งหลายอย่าง กะสิมีบักพิกบักพายเนาะ เทิงปาแดก หลือว่าผงชูลด บักเขียเคีย บักนาว น้ำปา ใส่หลายสิ่งหลายอย่างที่คนสิเฮ็ดสิตำบักหุ่งนั้น ว่าแต่สิใส่อี่หยัง ว่าแต่ใส่แล้วมันแซบกะใส่ลงไป

แล้วอี่หยังที่สามาดกินกับตำบักหุ่งนี้ได้กะมีหลายสิ่งหลายอย่างแล้วที่สามาดกินกับตำบักหุ่งนี้ได้ บางคนกะเอาผัก ผักกาดขาว ผักบุ้ง ถั่วงอก อี่หยังกะกินได้เบิด ว่าแต่มันกินกับตำบักหุ่งนี้ได้ บางคนลุ้นใหม่ หลือว่าเด็กน้อยลุ้นใหม่อยากให้มันแซบขึ้นหลือว่าเปี่ยนลูบแบบขึ้น กะเอาขะหนมมากินกับตำบักหุ่ง หลือว่าลูกซิ้น เอาอี่หยังกะได้ ที่มากินกับตำบักหุ่งแล้วมันแซบขึ้น หลือว่าเปี่ยนลดซาดขึ้นไป คนเฮากะสิเปี่ยนไปเลี้ยยๆ เนาะ

Basic vocabulary — Page 03 — Series B, pictures 04-08: moon, sky, sun, to rise, to set

4
นี้คืออี่หยัง อันนี้คืออี่เกิ้ง อันนี้เป็นอี่เกิ้ง เป็นอี่เกิ้งเคิ่งเสี้ยว หลือว่าดวงจันเคิ่งเสี้ยวนั้นเอง
บางเที่ย ดวงจันกะสิเต็มดวง กะสิเอิ้นอี่เกิ้งเต็มดวง
บางเที่ย อี่เกิ้งมันสิมีเคิ่งเดียว กะสิเอิ้นว่า อี่เกิ้งเคิ่งเสี้ยวนั้นเอง หลือว่าดวงจันเคิ่งเสี้ยวนั้นหละ
อี่เกิ้งนี้มันสิมีญามมื้อคืน เฮาสิสามาดเห็นอี่เกิ้งในญามมื้อคืน
ขั้นญามมื้อเว็นเฮาสิบ่สามาดเห็นอี่เกิ้ง เพาะว่ามันสิขึ้นอยู่เทิงท้องฟ้าแต่ญามมื้อคืน ขั้นญามมื้อแก้งแล้ว มันกะสิตกดิน

5
นี้คืออี่หยัง อันนี้กะอี่เกิ้ง อี่เกิ้งเคิ่งเสี้ยว อยู่เทิงท้องฟ้า
ตอนนี้มันกำลังอยู่เทิงท้องฟ้าอยู่ ตอนนี้กะอาดสิเป็นญามมื้อคืน กะเลยเห็นอี่เกิ้ง แล้วเห็นอี่เกิ้งอยู่เทิงท้องฟ้า
อยู่ข้างๆ อี่เกิ้งมีอี่หยังบ่ กะมีอยู่ มีดวงดาว หลือว่าดาวนั้นหละ
แล้วดาวอยู่เทิงท้องฟ้ามีหลายบ่ กะหลายอยู่ หลายเติบคัก หลายคักอี่หลี เฮาบ่สามาดนับได้ว่ามันมีหลายปานใด แต่ว่าเฮาสามาดแนมเห็นได้ว่ามันมีหลายคัก หลายคักอี่หลี

6
นี้คืออี่หยัง อันนี้คือตะเว็น เป็นดวงตะเว็น หลือว่าพะอาทิด
เฮาสิสามาดเห็นพะอาทิดญามมื้อเว็น หลือว่าญามแก้งแล้วนั้นหละ ญามมื้อคืนเฮาสิบ่สามาดเห็นพะอาทิด เพาะว่าเฮาสิสามาดเห็นมันแต่ญามมื้อเว็นนั้นเอง หลือว่าญามแก้ง
พะอาทิดหลือว่าตะเว็นมันมีปะโยดจั่งใด มันกะมีปะโยดหลายอย่าง มันสิให้แสงสะหว่างญามมื้อเว็น ขั้นญามมื้อเว็นบ่มีพะอาทิด หลือว่าบ่มีตะเว็น โลกของเฮากะสิบ่มีแสงสะหว่าง กะสิมืด กะสิบ่แก้งคือซู่มื้อนี้

7
นี้คืออี่หยัง อันนี้กะตะเว็นคือกัน
ตะเว็นมันกำลังสิขึ้นเทิงท้องฟ้า กะเลยว่ามันกำลังสิแก้งแล้ว
เวลาหลือว่าญามนี้มันกำลังสิเซ้าแล้ว มันเซ้าแล้วนั้นหละ พะอาทิดมันกำลังสิขึ้นเทิงท้องฟ้า ตอนนั้นมันกะตกดินอยู่ มันกะสิขึ้นไปเทิงท้องฟ้า เพื่อที่สิให้แสงสะหว่างญามมื้อเซ้า
มันกะสิค่อยๆ ลอยโอ่งโล่งๆ ขึ้นไปเทิงท้องฟ้า ทีละหน่อยๆ หลือว่าตามเวลาของมัน ตามเวลาของมันที่มันสิขึ้นไป

8
นี้คืออี่หยัง อันนี้กะตะเว็นคือกัน อันนี้กะเป็นตะเว็น
ตะเว็นมันกำลังสิตกดิน ตะเว็นมันกำลังสิตกดินนั้นหละ
เป็นหญังตะเว็นมันคือสิตกดิน มันกะอาดสิค่ำแล้ว สิมืดแล้ว มันฮอดเวลาที่ตะเว็นมันสิตกดิน หลือว่าลงดินแล้ว มันกะต้องตกดินลงไป เพื่อที่ว่าญามมื้อคืนอี่เกิ้งหลือว่าอี่เกิ้งเคิ่งเสี้ยวนั้นกะสิได้ขึ้นมา หลือว่าอี่เกิ้งเต็มดวงกะสิได้ขึ้นมาแทนพะอาทิดดวงนี้ หลือว่าแทนตะเว็นดวงนี้เนาะ

Basic vocabulary — page 10 — Series B, pictures 01-05: noodle soup, to order, to eat, money, to pay

1
นี้คืออี่หยัง นี้คือกวยเตียว
บางคนสิมักกินกวยเตียวแทนเข้า
กวยเตียวเส้นอี่หยัง กวยเตียวเส้นน้อยๆ เส้นสีเหลียง
กวยเตียวอยู่ในอี่หยัง กวยเตียวอยู่ในถ้วย อยู่ในถ้วยมีกวยเตียวบักหลายหนึ่ง หลายบักคักหนึ่ง
มีน้ำกวยเตียวหลายบ่ หลายอยู่ มีหลายบักคักหนึ่ง เกียบเต็มถ้วยเอาโลด
ถ้วยกวยเตียวใบใหญ่บ่ บ่ ถ้วยกวยเตียวใบบ่ใหญ่ ถ้วยกวยเตียวใบพอดี
ถ้วยสีอี่หยัง ถ้วยใบสีฟ้า
กวยเตียวแซบบ่ บ่ลู้คือกันจักแซบหลือบ่แซบ บ่ได้กินเบิ่ง เบิ่งซงแล้ว เป็นตาแซบอยู่

2
เขากำลังเฮ็ดหญัง เขากำลังสั่งกวยเตียว
พุซายคนนี้ เขาอาดสิหิวเข้า เขากะเลยสั่งกวยเตียวเพื่อที่สิเอามากิน เพาะว่าเขาหิวเข้า
พุซายคนนี้ เขามาพุเดียว เขานั่งอยู่พุเดียว เขาบ่มีหมู่เลย เขาอยู่พุเดียว
เขานั่งอยู่ใส เขานั่งอยู่เทิงโต่ะ นั่งอยู่เทิงโต่ะในล้านอาหาน ในล้านแนวกิน
เขาญกมือขึ้นพ้อม เขาญกมือขึ้นเพื่อที่สิสั่งแนวกิน มือข้างหนึ่งเขาวางอยู่เทิงโต่ะ
ผ้าปูโต่ะสีเหลียงแม่นบ่ แม่น ผ้าปูโต่ะสีเหลียง ผ้าปูโต่ะวางอยู่เทิงโต่ะ

3
เขากำลังเฮ็ดหญัง เขากำลังกินเข้า
เขากินกับกวยเตียวแม่นบ่ แม่น เขากินกับกวยเตียว
เขากินแซบบ่ บ่ลู้คือกันจักแซบหลือบ่แซบ
ในมือของเขาใส่อี่หยังอยู่ ใส่ตะเกียบแม่นบ่ แม่น ในมือของเขาข้างหนึ่งใส่ตะเกียบอยู่ ในมือของเขาอีกข้างหนึ่งใส่ซ้อน
เขาใส่เกิบมาบ่ ใส่มาอยู่ เขาใส่เกิบคู่สีขาว เป็นเกิบโบกคู่สีขาว เขาใส่มาสองกิ่ง
ผมของเขาสีอี่หยัง ผมของเขาสีดำ ผมบ่ญาวหลาย ผมสั้นๆ

4
นี้คืออี่หยัง นี้คือเงิน
เงินคืออี่หยัง เงินสามาดซื้อได้ทุกอย่าง สามาดใซ้จ่ายได้ทุกอย่าง
ขั้นบ่มีเงิน กะซื้อของบ่ได้
เงินอันนี้เป็นแบ้งหลือเป็นเหลียน เงินอันนี้เป็นแบ้ง บ่แม่นเหลียน
เงินเหลียนกะสิเป็นเหล็ก หลือเป็นเหลียน ขั้นเงินแบ้งกะเป็นกะดาด
เงินแบ้งมันขาดได้บ่ ขาดได้อยู่ เพาะว่าเงินแบ้งมันเป็นกะดาด มันสามาดขาดได้
ขั้นคนสีกเงินแบ้ง เงินแบ้งกะสิขาด บ่สามาดใซ้งานได้เลย
แล้วคนลวยมีเงินหลายบ่ มีหลายอยู่ คนลวยหลายกะมีเงินหลาย คนลวยหน้อยกะมีเงินหน้อย ขั้นคนจนกะบ่มีเงินเลย หลือมีเงินหน่อยเดียว

5
เขากินเข้าแล้วไป่ แล้วๆ เขากินเข้าแล้วๆ
เขากินเบิดบ่ เบิดอยู่ ในถ้วยบ่ญังอี่หยังเลย เขากินเบิดคักเบิดแน่ เกี้ยงมิ่นลิ่นอยู่
เขากินอิ่มบ่ อิ่มอยู่ เบิ่งซงแล้วคือสิอิ่มหลาย แนวกินอยู่ในถ้วยบ่ญังเลย บ่เหลียอี่หยังจักอย่าง
เขากินแล้วๆ เขาสิจ่ายเงินบ่ จ่ายอยู่ เขากินแล้วๆ เขากะสิเอิ้นคนมาเก็บเงิน แล้วเขากะจ่ายเงินกับคนเก็บเงิน
แนวกินที่เขากินถืกหลือแพง บ่ลู้คือกันจักถืกหลือแพง บ่ฮู้ลาคา
ขั้นเขากินถืก เขากะจ่ายถืก ขั้นเขากินแพง เขากะจ่ายแพง

Basic vocabulary — page 21 — Series B, pictures 01-05: elephant, trunk, to sit, to pull, log

1
นี้คืออี่หยัง อันนี้คือซ้าง
ในโตของซ้าง อะวัยยะวะของซ้าง มันมีอี่หยังแน่ ซ้างมันกะสิมีหลายอย่าง
มีงวงพ้อม งวงมันสิญาวๆ งวงซ้างหนี้มันสิเป็นดังของซ้าง
แล้วกะมีงาพ้อม มีตาพ้อม มีหูพ้อม หูซ้างมันสิอันบักใหญ่หนึ่ง
แล้วกะมีตีนพ้อม ตีนซ้างสิมีสี่ตีน สองตีนสิอยู่ข้างหน้า สองตีนสิอยู่ข้างหลัง
แล้วกะมีหางพ้อม หางซ้างมันสิญาวบักคักหนึ่ง ญาวคักอี่หลี
ลำโตของซ้างหนี้ หลือว่าโตของซ้างหนี้ สิใหญ่คัก สิใหญ่คักอี่หลี ซ้างหนี้เป็นสัดที่ใหญ่ที่สุด หลือว่าโตใหญ่ที่สุดนั้นหละ
ซ้างมันใซ้ซีวิดอยู่ใส ซ้างมันอาสัยอยู่ใส ซ้างมันสิใซ้ซีวิดอยู่ในป่า ซ้างมันสิอยู่ในป่า มันหากินอยู่ในป่า มันกินพืดเป็นอาหาน มันบ่ได้กินเนี้ยสัดเป็นอาหาน

2
อันนี้คืออี่หยัง อันนี้เป็นอะวัยยะวะอี่หยังของซ้าง อันนี้เป็นงวงซ้าง อันนี้เป็นงวงของซ้าง หลือเป็นดังของซ้างนั้นหละ
งวงซ้างหนี้เอาไว้เฮ็ดหญัง งวงซ้างอันนี้เอาไว้ถ้าไปจับของ ใซ้แทนมือ ขั้นมันสิกินอี่หยัง หลือสิจับอี่หยัง มันสิเอางวงฮ่อนไปจับสิ่งนั้น หลือจับพืดที่สิมากิน หลือเอาไว้ถ้าหายใจ อันนี้เป็นดังของมันคือกัน เอาไว้ถ้าหายใจ
งวงซ้างหนี้มันสิญาวบ่ ญาวอยู่ ญาวบักคักหนึ่ง งวงซ้างมันญาวอี่หลี

3
ซ้างมันเฮ็ดอี่หยังอยู่ ซ้างมันเหล้นน้ำอยู่ มันกำลังเหล้นน้ำอยู่ในหนอง
ตอนนี้มันเหล้นอยู่ใส ตอนนี้มันเหล้นอยู่ในหนองน้ำ จักว่ามันเหล้นอยู่หนองใด จักว่ามันเหล้นอยู่หม้องใด ฮู้แต่ว่ามันเหล้นอยู่ในหนองน้ำ เหล้นอยู่โตเดียวข้อหล้อ
แล้วซ้างมันเหล้นน้ำเฮ็ดหญัง มันอาดสิฮ้อน มันกะเลยมาเหล้นน้ำอยู่ในหนองกะได้
แล้วซ้างทุกโตมันสิมักเหล้นน้ำ เพาะว่าซ้างมันสิมักเหล้นน้ำหลาย มันสิมักอยู่ในน้ำ
ขั้นมันอยู่ในน้ำแล้ว มันสิเฮ็ดให้เย็น เฮ็ดให้โตมันเย็นขึ้น หลือเฮ็ดให้ล้างกายมันเย็นขึ้นนั้นหละ
ตอนนี้ซ้างมันมีอาลมจั่งใด มันคือสิมีความสุขหลาย ที่มันได้เหล้นน้ำ มันกะสิเย็นขึ้น ล้างกายมันกะสิสดซื้นขึ้น

4
เขากำลังเฮ็ดอี่หยัง เขากำลังนั่งอยู่เทิงหัวซ้าง
จักว่าเขาเฮ็ดอี่หยัง จักว่าเขาสิเฮ็ดอี่หยังกับซ้าง อันนี้เฮากะบ่ฮู้คือกัน เห็นแต่ว่าเขากำลังนั่งอยู่เทิงซ้าง นั่งอยู่เทิงหัวซ้าง
เขานั่งอยู่เทิงหัวซ้างนี้ เขาเอิ้นว่าอาซีบอี่หยัง มันเป็นอาซีบอี่หยัง อันนี้กะบ่ฮู้คือกัน จักว่าเขากำลังเฮ็ดอี่หยังอยู่ แล้วแต่คน แล้วแต่คนสิเอาซ้างไปหากินในลูบแบบใด บางคนกะเอาซ้างไปใซ้งาน บางคนกะเอาซ้างไปไว้ถ้าโซ โซกานสะแดง หลือเฮ็ดในลูบแบบต่างๆ แล้วแต่คนสิเอาไปเฮ็ดสิเอาไปทำ
อุปะกอนที่เขาใซ้อยู่หั้น อุปะกอนแหลมๆ ที่เขาจับอยู่หนั้น หลือถืออยู่หั้น เขาเอิ้นว่าอี่หยัง มันเป็นอี่หยัง เขาเอิ้นว่าตะขอ เป็นตะขอเกาะซ้าง หลือเอาไว้ถ้าบังคับซ้าง หลือเอิ้นอีกอย่างหนึ่งว่า ขอซ้าง หลือขอบิ่น แต่ส่วนมากแล้ว เขาสิเอิ้นว่าตะขอ มันสิเอิ้นง่ายกว่ากัน หลือมันจำง่ายกว่ากันนั้นหละ

5
เกิดอี่หยังขึ้น ซ้างมันกำลังลากขอนไม้
ตอนนี้มีคนกำลังบังคับซ้างอยู่ เขานั่งอยู่เทิงหัวซ้าง เขากำลังใซ้ซ้างลากขอนไม้นี้ ลากขอนไม้บักใหญ่หนึ่ง
แล้วซ้างมันหนักบ่ กะอาดสิหนักอยู่ เพาะว่าขอนไม้ที่มันลากนี้อันบักใหญ่ อันใหญ่บักคัก
แล้วซ้างโตนี้ ลากขอนไม้นี้มาแต่ใส ลากมาแต่ไกบ่ จักคือกัน อาดสิลากมาแต่ในป่า อาดสิลากมาแต่ในดง กะอาดสิลากมาแต่ไกกะได้