Translations are evolving and should be taken as indicative only! For a guide to the tones and the spelling system used to write this variety of Isaan (Khon Kaen), see the "tone guide" on the overview page.

Tones: M = mid, HR = high-rising, H = high, HF = high-falling, LF = low-falling

Isaan	Pronunciation	Tones	Thai	English/Notes	#occ
ผัก	phak	M	ผัก	vegetable(s)	36/7

Link to overview page
Link to dictionary

Basic vocabulary — Page 33 — Series A, pictures 07-08: cabbage, to cut in half

7 นี้คือผักกะหล้ำ ผักกะหล้ำปี
8 เขากำลังหั่นผักกะหล้ำ ผ่าเคิ่งผักกะหล้ำ

Basic vocabulary — page 22 — Series A, pictures 01-04: to plough, to plant, to harvest

1 เขากำลังใซ้ควยไถนา
2 เขากำลังดำนา
3 เขากำลังเกี่ยวเข้า
4 เขากำลังเก็บผัก

Basic vocabulary — Page 23 — Series B, pictures 16-17: spade, to dig

16
อันนี้คืออี่หยัง อันนี้เป็นพั้ว
พั้วนี้เอาไว้ถ้าเฮ็ดหญัง พั้วนี้กะใซ้ได้หลายอย่าง เอาไว้ไปตักดิน ตักปุย ตักอี่หยังกะได้ที่เฮาสิสามาดเอามันไปตักได้
พั้วเฮ็ดมาจากอี่หยัง กะเฮ็ดมาจากเหล็ก หลือว่าเหล็กเปๆ
พั้วนี้ค้ายๆ กับบักจกคือกัน แต่ว่ามันก่นบ่ได้ แต่ว่าสามาดซ้วนได้หลือว่าตักขึ้นมาได้
มันกะสิต่างจากบักจกหน่อยหนึ่ง ขั้นบักจกกะสามาดขุดได้ ก่นได้ ตักขึ้นมากะได้ แต่อันนี้เอาไว้ถ้าตักขึ้นมา ซ้วนขึ้นมาซื่อๆ ก่นกะก่นได้ ก่นได้หน่อยเดียว บ่สามาดก่นได้ลึก

17
เขากำลังเฮ็ดหญัง กะมีพุซายพุหนึ่ง เขากำลังใซ้พั้วอันหนึ่งนี้หละ กำลังจับพั้ว แล้วกะตักดิน อาดสิซ้วนดินขึ้นมา หลือว่าตักดินขึ้นมาจากในหลุมกะได้
แล้วเขาไปตักดินหลือว่าไปเฮ็ดอี่หยังอยู่หั้น เขากะอาดสิเฮ็ดปูกผัก หลือว่าเฮ็ดสวนนั้นสวนนี้ ปูกอันนั้นปูกอันนี้ เขากะเลยใซ้พั้วอันนี้ไปตักดิน หลือว่าไปพวนดินกะได้

Basic vocabulary — Page 33 — Series B, pictures 07-08: cabbage, to cut in half

7
นี้คืออี่หยัง อันนี้คือผัก
ผักอี่หยัง อันนี้เป็นผักกะหล้ำ หลือว่าผักกะหล้ำปีเนาะ ผักกะหล้ำปีสีเขียว ผักสีเขียวเนาะ
แล้วผักอันนี้มันคือเป็นหัววงกม เป็นหัวกมๆ จั่งซั้น หลือว่าเป็นอันวงกมจั่งซั้น มันกะเป็นผักกะหล้ำ มันกะเป็นลูบแบบนี้ เป็นลักสะนะแบบนี้ เป็นซงแบบนี้ มาแต่ใดเนาะ เขาเอิ้นว่าผักกะหล้ำเนาะ
แล้วผักกะหล้ำอันนี้มันกินได้บ่ กินได้หละเนาะ กะกินได้คือกันกับผักอันอื่น ผักแนวอื่น กินได้คือกัน
เอาไปเฮ็ดแนวกิน เอาไปเฮ็ดกินเหล้น กินเป็นผักเหล้นๆ สดๆ กะได้
หลือว่าเอาไปปุง ไปผัด ไปเฮ็ดเป็น[...] ไปลวก ไปต้ม กะได้เนาะ
แล้วผักอันนี้มันขมบ่ บ่ ผักอันนี้มันบ่ขม มันออกหวานๆ จักหน่อย แล้วแต่คนมักดอกวากัน บางคนกะว่าหวาน บางคนกะว่าซื่อๆ หลือว่าบ่หวานเนาะ แต่ว่ามันบ่ได้ขม
แล้วผักกะหล้ำหนิ มันเป็นหัว แล้วหัวมันหนิเป็นคือกับบักแตงโมบ่ ต้องผ่าออกบ่ บ่ มันกะสิมีใบ ใบหุ้มหลายๆ ใบ หุ้มกันๆๆ ซ้อนกันๆ แล้วมันกะสิเป็นวงกมแบบจั่งซี้เนาะ มันกะสิมีเป็นใบน้อยๆ เป็นหัวน้อยๆ อยู่ข้างใน แล้วกะมีใบหลายๆ ไปห่อเข้าๆๆ ห่อ ใส่ ห่อกันๆๆ ซ้อนกันๆ มันกะสิเป็นหัวใหญ่ๆ เป็นหัววงกมคือจั่งเฮาเห็นเนาะ

8
เขากำลังเฮ็ดหญัง เขากำลังใซ้มีดผ่าหลือว่าหั่นผักกะหล้ำเนาะ ผ่าเป็นสองซิ้น หลือว่าหั่นเป็นสองซิ้น สองส่วนเนาะ ให้มัน บ่ฮู้ว่าเขาสิเฮ็ดหญัง อาดสิเอาไปแกง ไปต้ม ไปผัด บ่ฮู้คือกันเนาะ แล้วแต่เขาสิเฮ็ดอี่หยัง

Vocabulary recordings — ตำบักหุ่ง = papaya salad

บักหุ่ง

บักหุ่งหนิสิเป็นซื่อผนละไม้หลือว่าพืดชะนิดหนึ่งเนาะ ที่สามาดกินได้ หลือว่าสามาดเอามาเฮ็ดเป็นแนวกิน หลือว่ากับเข้าได้เนาะ บักหุ่งหนิ ขั้นญามมันดิบอยู่ หลือว่ามันทันได้สุกหนะสิเป็นพืดชะนิดหนึ่งเนาะ ที่เอามาเฮ็ดเป็นแนวกิน หลือว่ามาปุงอาหานได้ แต่ว่าขั้นบักหุ่งนั้นหลือว่าบักมะละกอนี้หละ ขั้นมันสุกแล้วกะสิเป็นผนละไม้ กะสามาดเอามากินแทนผนละไม้ชะนิดอย่างอื่นได้คือกันเนาะ

แต่ว่าในคิบนี้เฮาสิเว้าถึงตำบักหุ่งเนาะ ตำบักหุ่งนั้นกะสิเป็นแนวกิน ซื่อของแนวกินอย่างหนึ่งหลือว่าชะนิดหนึ่งของพากอี่สาน หลือว่าคนลาวเฮานี้สิมักกินแนวกินชะนิดนี้ กะคือตำบักหุ่งนั้นเอง หลือส้มตำเนาะ ตำบักหุ่งหนิกะเฮ็ดมาจากบักหุ่ง น่วยบักหุ่งที่เฮาเว้าก่อนหน้านั้นหละ เขาเอาบักหุ่งนั้นมาฝานๆ หลือว่าเอามาเฮ็ดเป็นตำบักหุ่งนั้นเอง

ตำบักหุ่งหนิกะสิเป็นแนวกินขึ้นซื่อของคนอี่สาน หลือว่าคนอี่สานซู่พุซู่คนนี้สิมักกินตำบักหุ่งหลือว่าเอาตำบักหุ่งนี้มากินเป็นแนวกินหลือว่ามากินกับเข้านั้นเอง แล้วตำบักหุ่งหนิกะเป็นแนวกินชะนิดหนึ่งที่โด่งดังหลือว่าคนซู่พุซู่คนสิฮู้จัก บ่ว่าคนในปะเทดไทยซู่พากซู่มุมซู่แกของปะเทดนี้หลือว่าต่างปะเทดนั้นเอง คนต่างปะเทดกะสิฮู้จักตำบักหุ่งนี้คือกันเนาะ

ขั้นตอนในกานเฮ็ดตำบักหุ่งหนิกะสิหญุ้งญากหลายเติบ หลือว่าเฮ็ดญากพอสมควนเนาะ เพาะว่ามันต้องใส่หลายสิ่งหลายอย่าง กะสิมีบักพิกบักพายเนาะ เทิงปาแดก หลือว่าผงชูลด บักเขียเคีย บักนาว น้ำปา ใส่หลายสิ่งหลายอย่างที่คนสิเฮ็ดสิตำบักหุ่งนั้น ว่าแต่สิใส่อี่หยัง ว่าแต่ใส่แล้วมันแซบกะใส่ลงไป

แล้วอี่หยังที่สามาดกินกับตำบักหุ่งนี้ได้กะมีหลายสิ่งหลายอย่างแล้วที่สามาดกินกับตำบักหุ่งนี้ได้ บางคนกะเอาผัก ผักกาดขาว ผักบุ้ง ถั่วงอก อี่หยังกะกินได้เบิด ว่าแต่มันกินกับตำบักหุ่งนี้ได้ บางคนลุ้นใหม่ หลือว่าเด็กน้อยลุ้นใหม่อยากให้มันแซบขึ้นหลือว่าเปี่ยนลูบแบบขึ้น กะเอาขะหนมมากินกับตำบักหุ่ง หลือว่าลูกซิ้น เอาอี่หยังกะได้ ที่มากินกับตำบักหุ่งแล้วมันแซบขึ้น หลือว่าเปี่ยนลดซาดขึ้นไป คนเฮากะสิเปี่ยนไปเลี้ยยๆ เนาะ

Stories — Childhood memory: jumping off a tree branch into a pile of straw, branch breaks

มีมื้อหนึ่งเนาะ แต่ๆ โดนนั้นหละ แต่โดนเติบ แต่หลายปีแล้วหละ ตั้งแต่พุข้าเป็นเด็กน้อยพุ้นหละ ตั้งแต่เป็นเด็กน้อย อายุพุ้นหละมาลาวๆ หอั้น สิบปี สิบเอ็ดปีพุ้นหละเนาะ จักปีเกาะ สิบปี สิบเอ็ดปีพุ้นหละ เป็นสิบปีคืนหลังพุ้นหละ ตั้งแต่เป็นเด็กน้อย เป็นเด็กน้อยเด็กเอ่ยพุ้นหละ พากันเหล้นกันเนาะ ตามปะสาเด็กน้อยหละ โอ๊ย เด็กน้อยอยู่บ้านกะหลายกะด้อกะเดี้ย หมู่กันหนิหละ ตั้งแต่เป็นเด็กน้อยเนาะ กะหมู่หลายเนาะ สะหมัยแต่กี้เด็กน้อยในหมู่บ้านหนิ หลายเติบเด่ะเด็กน้อยหนิ เป็นซาวพุ้นหละ ซาวกะคือยี้สิบพุ้นหละ เป็นยี้สิบสามสิบคนพุ้นหละ เด็กน้อยในหมู่บ้านนั้น หลายคัก

พากันเหล้นมื้อนั้น พากันซวนกันไปเหล้น ไปเหล้นอี่หยังบุ ไปเหล้นอี่หยัง บ่เหล้น พากันได้ปีนกกไม้ ไปปีนหอั้น ไปเหล้นหญ้มหอั้น กกไม้ ต้นอี่หยังเกาะ เขาเอิ้นว่าหอั้น ต้นผักกะเสดติ ต้นผักกะเสดเนาะ ไปพากันไปปีนเหล้น โอ๊ยตาอยากหัวหลาย คิดพ้อแล้วกะเดย คิดพอแล้วกะอยากหัวเนาะ ไปพากันไปปีนเหล้น สี่ห้าคนพุ้นแหล้ว มื้อนั้นหอั้น ปีนขึ้นไปต้นนั้น ผักกะเสดกะต้นน้อยๆ เนาะ ต้น[...] ลำบ่ใหญ่ปานใด

พากันขึ้นสี่ห้าคน ขึ้นแล้วกะหญ้ม [...] เหล้นพุ้นแหล้ว ขึ้นเหล้นเพาะว่าหอั้น อยู่ข้างๆ กกหอั้น ผัก ผักอี่เสดหนะ ต้นผักอี่เสด แล้วมันสิมีหอั้น กองเฟียงเนาะ กองเฟียงกองบักใหญ่หนึ่ง เด็กน้อยกะแล่นเหล้น บางคนกะเหล้นอยู่อ้อมกองเฟียงนั้นหละ แล่นเหล้น แล่นซ้าย แล่นขวา โดดซ้าย โดดขวา โดดอยู่เทิงกองเฟียงนั้นหละ ม่วนหลาย ม่วนคัก

ซุมขี้มึนบัดหนิ ซุมขี้มึนกะไปปีนหอั้นกกผักอี่เสด จักปีนจั่งใด หญ้มซ้าย หญ้มขวา บางคนกะโดดใส่กองเฟียง บางคนกะโดดลงข้างล่าง โดดซ้าย โดดขวา ปีนขึ้นเทิงโดด ปีนขึ้นเทิงโดดเนาะ โดนเติบ บัดนี้พอฮอดหอั้น โดนเติบ บัดนี้หอั้น ต้นไม้มันกะสิหักตั๊วะบัดหนิ ต้นไม้ ผักอี่เสด ต้นที่ ที่มันขึ้นนั้นหละ สี่ห้าคนนั้นหละ มึนคักมึนแน่แต่กี้หนะ หักลงมาบัดหนิ ยืนอยู่เทิงนั้นสี่ห้าคนพุ้นหนะ ง่าผักอี่เสดหักลงมา ตกเอ้ม! ลงมา ตก เจ็บวะสั้น แล้วพากันให้ก้ากๆ ไปหาพ่อหาแม่บัดหนิ

กองเฟียงกะบ่ได้เหล้นซ้ำ ต้นไม้นั้นกะหักซ้ำ บ่มีพุใดได้ขึ้นอีกบัดหนิ พากันให้แข่งกัน ไปหาพ่อแม่บัดหนิ ถืกตีซ้ำ พ่อแม่กะตีซ้ำว่ามึนหลาย ไปเฮ็ดหญังบ่เฮ็ด ไปปีนกกไม้ ตกลงมาให้ก้ากๆ ได้เป็นแผเป็นเอ่ย เจ็บโตซ้ำ เทิงถืกพ่อแม่ตีอีก บัดนี้กะบ่ได้ไปขึ้นอีกดอก บ่มีกกไม้ กกไม้กะได้หักแล้ว บ่ได้ขึ้นอีกดอกบัดหนิ

มื้อหลังมื้อใหม่กะสิหาเหล้นแนวใหม่พุ้นหละ บ่มีหม้องขึ้นแล้ว กก [...] ไม้ กกผักอี่เสดอยู่ข้างกองเฟียง หม้องที่สิโดดลงกองเฟียงหนะกะบ่มีแล้ว กะสิได้หาเหล้นแนวใหม่ต่อไปนี้เนาะ

Basic vocabulary — page 22 — Series B, pictures 01-04: to plough, to plant, to harvest

1
นี้คือสัดอี่หยัง อันนี้เป็นควย เขาเอิ้นว่าควย
โตของควยมันโตใหญ่ แล้วควยมันมีแฮงหลายพ้อม
ตอนนี้เขาเฮ็ดอี่หยังกับควย เขาใซ้ควยไถนา เขากำลังเอาควยมาไถนาอยู่
สะหมัยแต่กี้ หลือสะหมัยก่อนบ่มีลดไถนา หลือว่าบ่มีลดไถ เขาต้องใซ้ควย เอาควยมาไถนา เพื่อที่สิเอาไว้ถ้าเฮ็ดนาหลือปูกเข้านั้นหละ
แล้วตอนนี้เขาเฮ็ดอยู่ใส เขาอาดสิเฮ็ดอยู่ทุ่งนาของเขา หลือว่าไฮ่นาของเขากะได้ เขากะเลยมาไถนาอยู่หม้องนี้

2
เขากำลังเฮ็ดหญัง เขากำลังดำนา
เขากำลังเฮ็ดนา หลือว่ากำลังปูกเข้านั้นหละ
แล้วเขาเฮ็ดอยู่ใสตอนนี้ กะเฮ็ดอยู่ทุ่งนา หลือว่าไฮ่นาของเขานั้นหละ
เขากำลังปูกเข้า กำลังดำนา เฮ็ดอยู่นาของเขา
แล้วพุซายคนนี้เขาเฮ็ดท่าทางจั่งใด เขากำลังก้มโค้งอยู่ เขากำลังเฮ็ดนา เขากำลังดำนา
เขาใซ้มือข้างหนึ่ง หลือว่าข้างขวาของเขานั้นหละ จับมัดก้าอยู่
มัดก้ากะสิมัดใหญ่ๆ หลือว่ามัดก้านั้นสิมีเข้าหลายต้น
แล้วเขากะใซ้มืออีกข้างหนึ่ง หลือว่ามือข้างซ้ายนั้นหละ แล้วแต่คนถะหนัดสิจับฝั่งใด หลือญกฝั่งใดกะได้
แต่ว่าพุซายคนนี้ เขาใซ้มือข้างซ้ายของเขา ดึงต้นก้าที่อยู่ในมัดก้านั้น แล้วดึงออกมาจักหน่อยหนึ่ง หลือว่าสี่ห้าต้น แล้วกะมาเสียบลงดิน เพื่อที่สิปูกเข้า เพื่อที่สิปูกเข้าลงไปในดิน หลือว่าเสียบต้นเข้าลงไปในดิน เพื่อที่สิให้มันต้นใหญ่ๆ ขึ้นไป

3
เขากำลังเฮ็ดหญัง เขากำลังเกี่ยวเข้า
พุซายคนนี้เขากำลังเกี่ยวเข้าอยู่
เขากำลังเกี่ยวเข้าอยู่ใส เขากะอาดสิเกี่ยวอยู่ในไฮ่นาของเขา หลือว่าไฮ่เข้าของเขา
เข้ามันต้นใหญ่แล้ว หลือว่าเข้ามันแก่แล้ว เขากะเลยมาเกี่ยวเข้าอยู่ในนาเข้าของเขา เพื่อที่สิเอาเข้านี้ไปกิน
แล้วเขาใซ้อี่หยังมาเกี่ยวเข้า เขากะใซ้เกี่ยว เขาเอิ้นว่าเกี่ยว คนอี่สานกะเอิ้นว่าเกี่ยว
เกี่ยวกะสิเป็นค้ายๆ กับมีด มีคมคือกันกับมีด แต่ว่าลักสะนะของเกี่ยวมันสิเป็นงอๆ เป็นงอๆ เข้าเพื่อที่สิได้เกี่ยวเข้ามาได้ หลือว่าดึงเข้ามาได้นั้นหละ

4
เขากำลังเฮ็ดหญัง เขากำลังเก็บผัก เขากำลังเก็บผักอยู่ในสวนอยู่
เขากำลังเก็บผักอี่หยัง เขากำลังเก็บผักกะหล้ำ
อันนี้เขาเอิ้นว่าผักกะหล้ำ หลือว่ากะหล้ำปีนั้นหละ
แต่ว่าคำว่า กะหล้ำปี มันญาวโพด คนอี่สานเขากะเลยมักเอิ้น กะหล้ำ ซื่อๆ ผักกะหล้ำ
เขาเก็บผักแล้ว เขาเอาผักไปไว้ใส หลือเอาไว้หม้องใด เขาเอาผักไว้ในเข้ง หลือว่าเอาไว้ในกะต่า
แล้วพุซายคนนี้ เขาเฮ็ดท่าทางจั่งใด เขากำลังนั่ง เขากำลังนั่งพับเพียบอยู่ กำลังนั่งเก็บผัก
ใซ้มือสองข้างดึงผักขึ้นมา แล้ว[เอา]มาใส่ในเข้ง หลือว่ากะต่า