Tones: M = mid, HR = high-rising, H = high, HF = high-falling, LF = low-falling
Isaan | Pronunciation | Tones | Thai | English/Notes | #occ |
---|---|---|---|---|---|
ตี | ti: | M | ตี | 1. to hit 2. an hour counting after midnight {ตีห้า = 5 a.m.} |
29/6 |
Link to overview page
Link to dictionary
Basic vocabulary — Page 32 — Series A, pictures 08-10: motorbike, horn, loud, TV, pick-up truck, drum
9 มีพุซายกำลังขับลดพิกอั่บ บีบแกเสียงดัง
10 มีคนกำลังตีกอง เสียงดังบักคัก
Basic vocabulary — page 18 — Series B, pictures 01-03: to smile, to cry, sad, angry
เขากำลังเฮ็ดหญัง เขากำลังยิ้มอยู่
เขายิ้มเฮ็ดหญัง จัก บ่ฮู้ บ่ฮู้คือกัน จักว่าเขายิ้มเฮ็ดหญัง เขาอาดสิมีความสุขกะได้ เขากะเลยยิ้ม
อันนี้เขาเป็นพุหญิงหลือเป็นพุซาย เขาเป็นพุหญิงแม่นบ่ บ่ เขาบ่ได้เป็นพุหญิง เขาเป็นพุซาย หมออันนี้มันเป็นพุซาย มันเป็นพุซาย มันบ่แม่นพุหญิง บักอันนี้มันเป็นพุซาย
เป็นหญังมันคือยิ้มฮึ จักคือกัน มันอาดสิดีใจหลือมีความสุขนั้นหละ มันกะเลยยิ้ม
2
เขากำลังเฮ็ดหญังอยู่ หน้าเขากำลังบูดอยู่ คือสิเสียใจ คือสิเส้า คือสิสึม คือสิหมองนี้หละ
คนนี้แม่นคนคือกันกับคนลูบวั่งหั้นบ่ แม่น คนเดียวกัน ลูบเดียวกัน แต่ว่าคนละอาลม
ตอนนี้พุซายคนนี้เขาอาลมจั่งใด เขากำลังเส้า หน้าตาเขากำลังเส้า กำลังหมองอยู่ หน้าตาบ่มีสีสัน บ่มีฮอยยิ้มเลย
เบิ่งคักๆ แล้ว สีหน้าของเขาซงคือสิฮ้องไห้นี้หละ มีฮอดน้ำตาพ้อม
คือสิฮ้องไห้ คือสิเป็นหญังบุ อันนี้กะบ่ฮู้คือกัน จักว่าเขาเป็นอี่หยัง
3
พุซายคนนี้เขาเป็นอี่หยัง จักคือกัน เบิ่งหน้าของเขาแล้วคือสิสูน คือสิใจฮ้ายหลาย จักเขาใจฮ้ายมาแต่ใส จักว่าเขาใจฮ้ายให้พุใด
เบิ่งสีหน้าแล้วเป็นตาสูนคัก เป็นตาสูนบักคักหนึ่ง เป็นตาใจฮ้ายคัก เป็นตาใจฮ้ายคักอี่หลี
ขั้นเขาสูนคักๆ ใจฮ้ายคักๆ เขาสิเฮ็ดอี่หยังต่อ ขั้นเขาสูนคักๆ หลือใจฮ้ายพุใดคักๆ นี้ เขาอาดสิไปตี หลือมีเลี่ยงทะเลาะวิวาทกันกะได้
ขั้นมีเลี่ยงพุนั้น มีเลี่ยงกับพุนี้ เขาอาดสิไปตีหลือมีเลี่ยงกันกะได้
ขั้นเว้าผิดใจกัน หลือเว้าบ่ถืกหูกัน กะอาดสิมีเลี่ยงกัน หลืออาดสิมีเลี่ยงตีข้ากันกะได้
Basic vocabulary — Page 28 — Series B, pictures 11-15: alms bowl, monk, to open, food, to close
อันนี้คืออี่หยัง อันนี้เบิ่งซงแล้วกะสิเป็นบาดเนาะ เป็นบาดพะ บาดพะหนิหละ
บาดนี้มีหน้าที่หนะเอาไว้เฮ็ดหญัง พะกะสิมี กะสิเอาบาดนี้ไปไว้ถ้าบินทะบาดญามมื้อเซ้าเนาะ บินทะบาดอยู่นำหมู่บ้าน หลือว่าเอาไว้ถ้าใส่แนวกินกับชาวบ้านที่เอามาถะหวาย หลือว่าเอามาให้เนาะ กะสิเอาใส่บาดนี้ เป็นพาชะนะหลือว่าแนวที่สิใส่กับเข้ากับน้ำที่เพิ่นเอามาให้ หลือว่าชาวบ้านเอามาให้มาทานเนาะ
12
อันนี้คืออี่หยัง อันนี้กะเป็นพะเนาะ
เป็นพะลูบหนึ่ง กำลังถือบาดอยู่
จักว่าถืออยู่ใส อาดสิอยู่ในวัดหลือว่ากำลังญ่างบินทะบาดกะได้
ขั้นสิไปบินทะบาดหนิ สิไป[บินทะบาด]จั่งใด สิบินทะบาดจั่งใด กะไปบินทะบาดญามมื้อเซ้า ปะมานหกโมงเซ้าเนาะ หลือว่าตีห้า เพื่อที่สิไปบินทะบาดลอบหมู่บ้าน เพื่อที่สิให้ชาวบ้านชาวเอ่ยเนี้ย มาถะหวายเข้าถะหวายน้ำกับพะลูบนี้เนาะ
แล้วตอนนี้พะกำลังใส่อี่หยัง กะกำลังใส่ เขาเอิ้นว่าจีวอนเนาะ จีวอนสีส้ม
จีวอนนี้มีสีหญังแน่ กะแล้วแต่ว่าสีที่มันเป็น สีค้ายๆ กับ โทนเดียวกันกับสีส้มเนาะ อาดสิเป็นสีส้ม สีเหลียง สีน้ำตานแก่ หลือว่าสีแดงแก่ สีแดงอ่อน กะแล้วแต่เนาะ เอากะสิปะมานนี้ สีโทนเดียวกันปะมานนี้เนาะ
แล้วพะเป็นหญังต้องโกนหัวโล้น อันนี้กะบ่แน่ใจกันเนาะ แต่ว่ากะ ฮู้แต่ว่าพะซู่องซู่ลูบเนาะกะต้องโกนหัวโล้น
13
พะลูบนี้กำลังเฮ็ดหญัง กำลังเปิดฝาบาด
เป็นหญังเขา เป็นหญังเพิ่นต้องเปิดฝาบาด กะอาดสิมีชาวบ้านหลือว่าพุคนมาถะหวายเข้าถะหวายน้ำในบาดนี้ เพิ่นกะเลยต้องเปิดบาด เพื่อที่สิลับเข้าลับน้ำจากชาวบ้านเนาะ
14
อันนี้กำลังเฮ็ดหญังอยู่ พะเนาะกำลังเปิดฝาบาดขึ้น เพื่อที่สิลับเข้าลับน้ำจากชาวบ้าน หลือว่าลับอาหานจากชาวบ้านที่เอามาถะหวาย กะสิมีชาวบ้าน หลือว่า เอิ้นว่ายาดโย๊มเนาะ มาถะหวายเข้าถะหวายน้ำในบาดนี้ กำลังยื่นแนวกิน หลือว่าเอาเข้าใส่ไปในบาดเนาะ
Basic vocabulary — Page 32 — Series B, pictures 08-10: motorbike, horn, loud, TV, pick-up truck, drum
อันนี้คืออี่หยัง กะมีเหดกานหนึ่งเนาะ มีเหดกานหนึ่งอยู่ในโทละทัดเนาะ กะมีคนหนึ่งกำลังเบิ่งโทละทัดอยู่เนาะ อยู่ในบ้านของเขานั้นหละ
กะมีคนอยู่ในโทละทัดนั้น กำลังขับมอเตอไซอยู่ มอเตอไซ มอเตอไซสีเขียว ขับคนเดียวนั้นหละ ใส่หมวกพ้อม เสียงดังซ้ำแมะ เสียงดัง อาดสิ เขาเอิ้นว่าอี่หยังเกาะ เบิ้นแฮงเนาะ เบิ้นคันเล่งแฮง กะสิเป็นลดคันขี่เสียงดังคัก ปะมานนั้นเนาะ หลือว่าสิบีบแกกะได้ บีบแก ติ่กๆๆๆๆ เสียงดังเนาะ
9
มีคนคนหนึ่งเขากำลังเฮ็ดหญัง กะมีคนหนึ่ง เขากำลังขับลดเนาะ เป็นลดพิกอั่บ ลดพิกอั่บคันบักใหญ่เอาโลด คันสีแดง
เขากำลังขับไปเลี้ยยๆ เลี้ยยๆ ของเขานั้นหละ เบิ่งท่าทาง เบิ่งมือของเขาแล้วกำลังหมุนพวงมาลัยอยู่ แล้วกะเบิ่งลักสะนะ หลือว่าเหดกานตอนนั้น เขากำลังบีบแก บีบแกเสียงดังซ้ำแมะ
แล้วเป็นหญังเขาต้องบีบแก อาดสิมีเหดกานบางสิ่งบางอย่างที่เพื่อเตือนสะติคนที่อยู่ข้างๆ หลือว่าคนที่อยู่นอกลด หลือว่าคนที่อยู่ข้างหน้านั้น เพื่อที่ว่าให้บอกเหดกานบางสิ่งบางอย่าง หลือว่าเป็นกานแจ้งเตือนว่าให้หลบไปหลือว่าให้ลี้ไป ปะมานนั้นเนาะ แล้วกะบีบ บีบแกใส่เขาเนาะ
หลืออาดสิมีคนที่อยู่ข้างหน้าขับลดแบบบ่ดี ขับลดที่บ่ดี กะสิเป็นกานเตือนกะได้เนาะ บีบแก กะสิเป็นกานเตือนอีกแบบหนึ่งว่าให้เฮ็ดอีกแบบใหม่ ให้เฮ็ดดีกว่านี้ ปะมานนั้นเนาะ
10
เขากำลังเฮ็ดหญัง กะมีพุซายพุหนึ่งเนาะ กำลังตีกอง
ตีกองใซ้มือสองข้างเขานั้นหละ ข้างหนึ่งกะจับไม้กอง ข้างหนึ่งกะจับไม้กอง เทิงข้างซ้ายข้างขวา กำลังตีกองปะโล่งโป่งเป่ง ตีกองอยู่พุเดียวของเขานั้นหละ
แล้วเขาตีกองเฮ็ดหญัง เขากะอาดสิม่วน หลือว่าอาดสิมีกิดจะกัมบางสิ่งบางอย่างที่ต้องใซ้กองตี เพื่อที่ว่าสิมีกานล้องเพงกัน แล้วเขากะอาดสิตีกอง
แล้วกองนี้มันเสียงดังบ่ กานตีกองนี้กะเสียงดังพอสมควนเนาะ กะเสียงดังเติบ แล้วแต่ว่าแฮง เฮาสิตีค่อย ตีแฮง ตีเบา ตีบ่เบา ตีแฮงส่ำใด กะดังส่ำนั้น ตีค่อยส่ำใด กะค่อยส่ำนั้น
แล้วตีกองหนิมันม่วนบ่ กะอาดสิม่วนอีกแบบหนึ่งเนาะ อาดสิว่า อาดสิเป็นแบบว่าตีให้มันเข้าจังหวะกานล้องเพง หลือว่าทำนองเพงหนะตอนนั้นเนาะ กะตี ตีม่วนกะม่วน พุใดตีเป็นกะม่วน ตีบ่เป็นกะบ่ม่วนส่ำนั้นหละเนาะ
Basic vocabulary — page 19 — Series B, pictures 18-20: no, watermelon, soft drink, to play ball
พุหญิงเขากำลังเฮ็ดหญัง เขากำลังซวนพุซายกินบักแตงโมอยู่
แล้วเขาซวนพุซายว่าจั่งใด อันนี้กะบ่ฮู้คือกัน จักว่าเขาซวนพุซายจั่งใด เขาอาดสิซวนว่า กินบักแตงโมบ่ กินบักแตงโมนำเฮาบ่
แล้วพุซายตอบว่าจั่งใด พอพุซายได้ญินนั้น อันนี้กะบ่ฮู้คือกัน เห็นแต่เคี้ยงหมายกากะบาด เขาอาดสิบ่กิน หลืออาดสิส่ายหน้า เขาอาดสิตอบว่า บ่ บ่กินดอก บ่เป็นหญัง เขากะอาดสิเว้าปะมานนี้
อันนี้เป็นผนละไม้อี่หยังเกาะ ที่เขาซวนพุซายกิน เป็นบักแตงโม เป็นแตงโม
แตงโมมีลดซาดจั่งใด แตงโมกะมีลดซาดหวาน หวานคัก แต่ว่าบ่หวานหลายดอก แต่ว่ากะแซบ คนส่วนมากสิมักกินแตงโม
แตงโมมีในบ่ กะมีอยู่ แตงโมมีในพ้อม มันมีในหลาย แตงโมมันมีในอยู่ในน่วยของมันนั้นหละ
เป็นหญังพุซายคนนี้เขาคือบ่กินแตงโมนำพุหญิง เขาอาดสิบ่หิว หลืออาดสิบ่อยาก เขากะเลยบ่กิน เขาอาดสิบ่มักกะได้ เขากะเลยปะติเสด เขากะเลยบ่เอา เขากะเลยบ่กินนำพุหญิงคนนี้
19
นี้คืออี่หยัง อันนี้กะเป็นพุหญิงคนเก่านั้นหละ เขากำลังซวนพุซายกินน้ำอัดลมอยู่
เป็นหญังเขาคือซวนพุซายกินน้ำอัดลมขวดนี้ อันนี้กะบ่ฮู้คือกัน เขาอาดสิมัก หลืออยากให้คนนี้กินนำกะได้ เขากะเลยซวนกิน
เขากะอาดสิซวนว่า กินน้ำอัดลมนำเฮาบ่ กินน้ำอันนี้นำเฮาบ่ เขากะอาดสิซวนปะมานนี้
น้ำที่เขาซวน หลือสิให้พุซายกินนี้ เป็นน้ำอี่หยังเกาะ กะเป็นน้ำอัดลม เป็นน้ำกะปอง เป็นน้ำกะปองอัดลมนี้หละ
น้ำกะปองอัดลมนี้มีลดซาดจั่งใด น้ำกะปองอัดลมนี้กะมีลดซาดหวาน หลือลดซาดซ้า เป็นน้ำที่ซ้า แล้วกะเฮ็ดให้สดซื้นขั้นเฮากินแล้ว
เป็นหญังพุซายคนนี้เขาคือบ่กินน้ำนำพุหญิงคนนี้ เขากะอาดสิบ่มัก หลืออาดสิบ่มักกินน้ำอัดลมอันนี้ เขากะเลยบ่กิน เขากะเลยปะติเสดกะได้
20
เขากำลังเฮ็ดหญังอยู่ กะมีพุหญิงคนหนึ่ง เขากำลังซวนพุซายเหล้นลูกบอนอยู่
เขาอาดสิซวนไปว่า เหล้นลูกบอนบ่ เหล้นลูกบอนนำเฮาบ่ มาเหล้นลูกบอนนำเฮาบ่
ของที่เขาถืออยู่หั้นเป็นลูกบอนหลือเป็นอี่หยังเกาะ กะเป็นลูกบอนนั้นหละ เป็นลูกบอนลูกวงกม น่วยบ่ใหญ่หลาย น่วยพอดี เขากำลังจับอยู่
ลูกบอนอันนี้ใซ้เหล้นจั่งใด ลูกบอนอันนี้กะใซ้เหล้น เอาไว้ถ้าเตะ เอาไว้ถ้าตี เอาไว้ถ้าโญน เอาไว้ถ้าเหล้นจั่งใดกะได้ แล้วแต่เฮาสามาดสิเหล้น
เป็นหญังพุซายคนนี้คือบ่เหล้นลูกบอนกับพุหญิงคนนี้ เขากะอาดสิบ่มัก หลือเหล้นบ่เป็น หลือบ่อยากเหล้นกะได้ หลือบ่มีอาลมเหล้นกะได้ เขากะเลยบ่เหล้น เขากะเลยปะติเสดพุหญิงคนนี้ไป
Stories — Childhood memory: jumping off a tree branch into a pile of straw, branch breaks
มีมื้อหนึ่งเนาะ แต่ๆ โดนนั้นหละ แต่โดนเติบ แต่หลายปีแล้วหละ ตั้งแต่พุข้าเป็นเด็กน้อยพุ้นหละ ตั้งแต่เป็นเด็กน้อย อายุพุ้นหละมาลาวๆ หอั้น สิบปี สิบเอ็ดปีพุ้นหละเนาะ จักปีเกาะ สิบปี สิบเอ็ดปีพุ้นหละ เป็นสิบปีคืนหลังพุ้นหละ ตั้งแต่เป็นเด็กน้อย เป็นเด็กน้อยเด็กเอ่ยพุ้นหละ พากันเหล้นกันเนาะ ตามปะสาเด็กน้อยหละ โอ๊ย เด็กน้อยอยู่บ้านกะหลายกะด้อกะเดี้ย หมู่กันหนิหละ ตั้งแต่เป็นเด็กน้อยเนาะ กะหมู่หลายเนาะ สะหมัยแต่กี้เด็กน้อยในหมู่บ้านหนิ หลายเติบเด่ะเด็กน้อยหนิ เป็นซาวพุ้นหละ ซาวกะคือยี้สิบพุ้นหละ เป็นยี้สิบสามสิบคนพุ้นหละ เด็กน้อยในหมู่บ้านนั้น หลายคัก
พากันเหล้นมื้อนั้น พากันซวนกันไปเหล้น ไปเหล้นอี่หยังบุ ไปเหล้นอี่หยัง บ่เหล้น พากันได้ปีนกกไม้ ไปปีนหอั้น ไปเหล้นหญ้มหอั้น กกไม้ ต้นอี่หยังเกาะ เขาเอิ้นว่าหอั้น ต้นผักกะเสดติ ต้นผักกะเสดเนาะ ไปพากันไปปีนเหล้น โอ๊ยตาอยากหัวหลาย คิดพ้อแล้วกะเดย คิดพอแล้วกะอยากหัวเนาะ ไปพากันไปปีนเหล้น สี่ห้าคนพุ้นแหล้ว มื้อนั้นหอั้น ปีนขึ้นไปต้นนั้น ผักกะเสดกะต้นน้อยๆ เนาะ ต้น[...] ลำบ่ใหญ่ปานใด
พากันขึ้นสี่ห้าคน ขึ้นแล้วกะหญ้ม [...] เหล้นพุ้นแหล้ว ขึ้นเหล้นเพาะว่าหอั้น อยู่ข้างๆ กกหอั้น ผัก ผักอี่เสดหนะ ต้นผักอี่เสด แล้วมันสิมีหอั้น กองเฟียงเนาะ กองเฟียงกองบักใหญ่หนึ่ง เด็กน้อยกะแล่นเหล้น บางคนกะเหล้นอยู่อ้อมกองเฟียงนั้นหละ แล่นเหล้น แล่นซ้าย แล่นขวา โดดซ้าย โดดขวา โดดอยู่เทิงกองเฟียงนั้นหละ ม่วนหลาย ม่วนคัก
ซุมขี้มึนบัดหนิ ซุมขี้มึนกะไปปีนหอั้นกกผักอี่เสด จักปีนจั่งใด หญ้มซ้าย หญ้มขวา บางคนกะโดดใส่กองเฟียง บางคนกะโดดลงข้างล่าง โดดซ้าย โดดขวา ปีนขึ้นเทิงโดด ปีนขึ้นเทิงโดดเนาะ โดนเติบ บัดนี้พอฮอดหอั้น โดนเติบ บัดนี้หอั้น ต้นไม้มันกะสิหักตั๊วะบัดหนิ ต้นไม้ ผักอี่เสด ต้นที่ ที่มันขึ้นนั้นหละ สี่ห้าคนนั้นหละ มึนคักมึนแน่แต่กี้หนะ หักลงมาบัดหนิ ยืนอยู่เทิงนั้นสี่ห้าคนพุ้นหนะ ง่าผักอี่เสดหักลงมา ตกเอ้ม! ลงมา ตก เจ็บวะสั้น แล้วพากันให้ก้ากๆ ไปหาพ่อหาแม่บัดหนิ
กองเฟียงกะบ่ได้เหล้นซ้ำ ต้นไม้นั้นกะหักซ้ำ บ่มีพุใดได้ขึ้นอีกบัดหนิ พากันให้แข่งกัน ไปหาพ่อแม่บัดหนิ ถืกตีซ้ำ พ่อแม่กะตีซ้ำว่ามึนหลาย ไปเฮ็ดหญังบ่เฮ็ด ไปปีนกกไม้ ตกลงมาให้ก้ากๆ ได้เป็นแผเป็นเอ่ย เจ็บโตซ้ำ เทิงถืกพ่อแม่ตีอีก บัดนี้กะบ่ได้ไปขึ้นอีกดอก บ่มีกกไม้ กกไม้กะได้หักแล้ว บ่ได้ขึ้นอีกดอกบัดหนิ
มื้อหลังมื้อใหม่กะสิหาเหล้นแนวใหม่พุ้นหละ บ่มีหม้องขึ้นแล้ว กก [...] ไม้ กกผักอี่เสดอยู่ข้างกองเฟียง หม้องที่สิโดดลงกองเฟียงหนะกะบ่มีแล้ว กะสิได้หาเหล้นแนวใหม่ต่อไปนี้เนาะ