Khmer	Pronunciation	English/Notes	#occ
សកម្មភាព	saʔkammeaʔpʰiep	activity	3/3

Link to overview page
Link to dictionary

Saying “A moment, please!” — Cultural note

របៀបនៃការធ្វើការងារឬធ្វើអ្វីមួយ មានភាពខុសគ្នាពីជនជាតិមួយទៅជនជាតិមួយ។ ជនជាតិជប៉ុនដែលមានទម្លាប់ធ្វើអ្វីលឿនៗ គឺមិនចូលចិត្តឲ្យគេចាំ ឬចាំគេនោះទេ។ ប៉ុន្តែ សម្រាប់ជនជាតិខ្មែរ នៅពេលដែលគេនិយាយថា “សូមចាំមួយភ្លែត” ពេលខ្លះត្រូវចាំយូរ ដោយសារសកម្មភាពរបស់ជនជាតិខ្មែរមានភាពយឺតយ៉ាវ។ នៅខ្មែរ អ្នកប្រហែលជានឹងឧស្សាហ៍ឮពាក្យថា ចាំមួយភ្លែត កុំអាល ឈប់សិន។

Rice (Sakanan) — 06

ចូលមកដល់រូបភាពទី ៦ នៅក្នុងរូបភាពទី ៦ យើងឃើញថា បន្ទាប់ពីគាត់ដកសំណាបរបស់គាត់ចេញពីក្នុងស្រែរួចរាល់ហើយ អញ្ចឹងយើងឃើញនៅក្នុងរូបភាពទី ៦ នេះ គឺកសិករកំពុងតែយកដើមស្រូវ ឬក៏ដើមសំណាបនោះទៅដោតចូលនៅក្នុងស្រែវិញ អញ្ចឹងការដោតដើមស្រូវ ឬក៏ដោតសំណាបចូលទៅក្នុងស្រែ យើងហៅថាការស្ទូង អញ្ចឹងយើងឃើញកសិករ គាត់កំពុងតែដើរនៅក្នុងទឹក បានន័យថាស្រែរបស់គាត់គឺមានទឹក អញ្ចឹងជាទូទៅការស្ទូងស្រូវ គឺយើងត្រូវការទឹកនៅក្នុងស្រែច្រើនជាងការសាប ឬក៏ការភ្ជួររាស់បន្តិច ដោយសារតែសន្ទូងយើងត្រូវការទឹក អញ្ចឹងដើមស្រូវដែលយើងយកទៅដោតចូលក្នុងដី យើងហៅថាសន្ទូង ហើយសកម្មភាពដែលយើងយកដើមស្រូវដោតចូលក្នុងដី យើងហៅថា ការស្ទូងស្រូវ អញ្ចឹងនៅក្នុងរូបភាពនេះ យើងឃើញកសិករ គាត់កំពុងតែត្រកង ឬក៏គាត់កំពុងតែបីដើមស្រូវ ឬក៏បីសន្ទូង ហើយដៃម្ខាងទៀត ដែលជាដៃឆ្វេង គាត់ក៏ចាប់ដើមស្រូវ ដោតចូលទៅក្នុងស្រែរបស់គាត់ម្ដងមួយដើមៗ ជាជួរៗ អញ្ចឹងជាទូទៅការស្ទូងស្រូវ គឺគេស្ទូងមួយដើមៗ ហើយស្ទូងជាជួរៗរបស់វាឲ្យមានសណ្ដាប់ធ្នាប់ អញ្ចឹងយើងឃើញសន្ទូងគឺមានសណ្ដាប់ធ្នាប់ជាងសំណាប ដោយសារតែសំណាបគឺកើតឡើងចេញពីការបាចគ្រាប់ស្រូវចូលទៅក្នុងស្រែ អញ្ចឹងវាដុះរាយប៉ាយ ឬក៏រប៉ាត់រប៉ាយ ប៉ុន្តែសន្ទូង គឺយើងយកដើមស្រូវខ្ចី ឬក៏សំណាប យកមកដោតចូលទៅក្នុងស្រែម្ដងទៀត ដោយដោតជាជួរៗម្ដងមួយដើមៗ ដូច្នេះយើងឃើញសន្ទូងគឺមានសណ្ដាប់ធ្នាប់ជាងសំណាប។

Khmer New Year (Sakanan) — 14

ចូលដល់រូបភាពទី ១៤ នៅក្នុងរូបភាពទី ១៤ គឺជាល្បែងប្រជាប្រិយខ្មែរមួយមុខទៀត គេហៅថាលេងចាប់កូនខ្លែង។ អញ្ចឹងលេងចាប់កូនខ្លែង គឺយើងត្រូវបែងចែកជាពីរក្រុម ដោយមួយក្រុមមានមនុស្សច្រើនអ្នក ឈរតម្រង់ជួរគ្នាដោយឱបចង្កេះគ្នាទៅវិញទៅមក។ អញ្ចឹងមួយក្រុមគឺឈរតម្រង់ជួរគ្នាដោយតោងចង្កេះគ្នាពីមុខទៅក្រោយ បាទ ហើយម្នាក់មួយក្រុមទៀតគឺមានសមាជិកតែម្នាក់ប៉ុណ្ណោះ ដោយគាត់ដើរតួជាខ្លែង ចំណែកឯមនុស្សមួយក្រុមដែលឈរតម្រង់ជួរគ្នាដើរតួជាមាន់ ហើយនៅខាងមុខគេគឺជាដើរតួជាមេមាន់ អញ្ចឹងខ្លែងត្រូវទៅសុំចាប់កូនមាន់ពីមេមាន់ ប៉ុន្តែនៅពេលដែលខ្លែងទៅ ខ្លែងត្រូវច្រៀងសុំចាប់កូនខ្លែងពីមេមាន់ ហើយមេមាន់មិនព្រមនោះទេ ដោយមេមាន់ព្យាយាមការពារកូនមាន់នោះឲ្យខានតែងបាន។ អញ្ចឹងល្បែងនេះគឺយើងយកតម្រាប់ទៅតាមសត្វខ្លែង ហើយនិងសត្វមាន់ដែលជាសត្វរស់នៅនៅក្នុងស្រុកភូមិ ហើយសត្វខ្លែងតែងតែមកឆាបកូនមាន់យកទៅស៊ី ហើយមេមាន់តែងតែការពារកូនមាន់របស់គេ ដូច្នេះខ្មែរយើងក៏បានមើលសកម្មភាពរបស់សត្វទាំងពីរ ហើយក៏បង្កើតជាល្បែងនេះឡើង។ អញ្ចឹងនៅពេលនោះ ខ្លែងត្រូវតែព្យាយាម ធ្វើយ៉ាងណា ចាប់មនុស្សដែលនៅខាងក្រោយឲ្យបាន ហើយមេមាន់ព្យាយាមរត់ទៅបាំងខ្លែងដើម្បីកុំឲ្យចាប់កូនមាន់បាន។ អញ្ចឹងកូនមាន់ដែលនៅខាងក្រោយ ឬក៏មនុស្សដែលនៅខាងក្រោយ ត្រូវតែព្យាយាមរត់តាមមេមាន់ ដើម្បីកុំឲ្យខ្លែងចាប់បាន នៅពេលដែលខ្លែងចាប់បាននោះ កូនមាន់នោះនឹងក្លាយទៅជាចំណីរបស់ខ្លែង ហើយគេនឹងក្លាយទៅជាអ្នកចាញ់ បន្ទាប់មកអ្នកចាញ់នឹងត្រូវច្រៀង ឬក៏រាំទៅតាមអ្វីដែលអ្នកឈ្នះចង់បាន។ អញ្ចឹងល្បែងប្រជាប្រិយខ្មែរដែលលេងនៅក្នុងពិធីចូលឆ្នាំខ្មែរគឺមានច្រើនប្រភេទ មានដូចជាចោលឈូង បោះអង្គញ់ ចាប់កូនខ្លែង លាក់កន្សែងជាដើម។ ហើយល្បែងទាំងអស់នោះ ពុំមែនជាល្បែងស៊ីសងនោះទេ វាគឺជាល្បែងប្រពៃណី ឬក៏ល្បែងប្រជាប្រិយ ដែលប្រជាជនខ្មែរតែងតែលេងដើម្បីភាពសប្បាយរីករាយនៅក្នុងឱកាសពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំថ្មី។ ហើយពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំថ្មីរបស់ប្រទេសកម្ពុជា តែងតែធ្វើឡើងនៅក្នុងខែមេសា បាទ ខែមេសាដែលជាខែប្រាំង ហើយយើងធ្វើឡើងនេះគឺនៅក្នុង ពេលដែលប្រមូលផលរួច អញ្ចឹងនៅពេលដែលប្រជាជនគាត់ប្រមូលផលស្រែចំការគាត់រួចរាល់ហើយ គាត់ក៏បានរៀបចំពិធីចូលឆ្នាំថ្មីនេះ ដើម្បីជួបជុំគ្នាសប្បាយរីករាយ និងដើម្បីអបអរនូវផលដំណាំ ដែលគាត់បានប្រមូលរួចរាល់ ដូច្នេះគឺយើងតែងតែប្រារព្ធពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំថ្មីនៅក្នុងខែមេសា ដែលជាខែដែលប្រជាជនខ្មែរទាំងអស់ទូទាំងប្រទេស គាត់បានប្រមូលផលដំណាំគ្នារួចរាល់ បន្ទាប់មកប្រជាជនខ្មែរ គាត់ក៏បានជួបជុំគ្នា ដើម្បីលេងល្បែងប្រជាប្រិយ ក្នុងការកម្សាន្តនៅក្នុងភូមិរបស់គាត់ផងដែរ។