KhmerPronunciationEnglish/Notes#occ
និង nɨŋ and 566/290

Link to overview page
Link to dictionary

Warning someone — Dialogue 2


ម្ដាយនិងកូនតូច
ម្ដាយកូនអា៎ លេងនៅម្ដុំហ្នឹងបានហើយណា កុំចេញទៅថ្នល់ ម៉ូតូឡានច្រើនអា៎
ម្ដាយនែ ម៉ោវិញ! អត់? កូននេះវៃ

Expressing love — Cultural note


ក៏ដូចជាវប្បធម៌ផ្សេងដែរ ជនជាតិខ្មែរតែងតែរៀបរាប់អំពីក្តីស្រឡាញ់តាមរយៈបទចម្រៀងលោក ស៊ិន ស៊ីសាមុត គឺជាអ្នកចម្រៀងខ្មែរកាលសម័យដើមដ៏ឆ្នើមម្នាក់ ដែលបទចម្រៀងរបស់គាត់ពីរោះអណ្ដែតអណ្ដូង និងមានអត្ថន័យបង្ហាញទឹកចិត្តស្នេហាជ្រាលជ្រៅ

Expressing warmth — Cultural note


នៅខ្មែរ មានរដូវតែពីរប៉ុណ្ណោះ គឺរដូវប្រាំងនិងរដូវវស្សាខែដែលក្ដៅជាងគេ គឺ ខែចេត្រនៃចន្ទគតិរបស់ខ្មែរ ដែលច្រើនតែត្រូវនឹងខែមេសានៃសុរិយគតិចន្ទគតិ មានន័យថា ដំណើរនៃព្រះចន្ទ រីឯ សុរិយគតិ មានន័យថា ដំណើរនៃព្រះអាទិត្យ

Expressing dislikes 1 — Cultural note


តើក្លិនផ្លែទុរេនឈ្ងុយក្រអូបទេសម្រាប់អ្នក? ជនជាតិផ្សេងភាគច្រើនមិនចូលចិត្តក្លិនរបស់ផ្លែទុរេននោះទេប៉ុន្តែ ជនជាតិខ្មែរជាទូទៅចូលចិត្តក្លិននិងរសជាតិផ្លែទុរេនខ្លាំងណាស់ទុរេនដែលល្បីថាឆ្ងាញ់គឺទុរេនមកពីខេត្តកំពត

Expressing likes 2 — Cultural note


ជនជាតិខ្មែរចូលចិត្តធ្វើម្ហូបដោយដាក់ប្រហុកនៅក្នុងសម្ល មានសម្លប្រហើរ សម្លកកូរ ។ល។ ប្រហុកគឺជាគ្រឿងទេសម្យ៉ាងរបស់ខ្មែរដែលធ្វើអំពីត្រីបុកឲ្យហ្មត់និងផ្អាប់ទុកជនជាតិខ្មែរមួយចំនួននិងជនបរទេសភាគច្រើន មិនចូលចិត្តក្លិនរបស់ប្រហុកនោះទេ

Greetings and leave takings 1 — Dialogue 1


ពេលជួបគ្នានិងពេលលាគ្នា ត្រូវនិយាយបែបណា?
ពេលជួបគ្នា
វុទ្ធីសួស្ដី ចរិយា សុខសប្បាយ?
ចរិយាចាស សុខសប្បាយតាសចុះវុទ្ធីសុខសប្បាយអត់?

ពេលលាគ្នា
វុទ្ធីអញ្ចឹង ខ្ញុំទៅសិនហើយណា
ចរិយាចាស បាយបាយ! សុខសប្បាយ!

Expressing joy — Cultural note


ការដើរលេងទៅរមណីយដ្ឋានមានធម្មជាតិ ហើយបរិភោគអាហារជុំគ្នា និង អង្គុយនិយាយគ្នាលេង គឺជាការកម្សាន្តមួយបែបនៅខ្មែរវាដូចជាពិចនិចដែរ ប៉ុន្តែភាគច្រើនគេមិនយកអាហារខ្លួនឯងទៅទេ គឺបរិភោគអាហារដែលទិញនៅទីនោះតែម្ដងរមណីយដ្ឋាន មានដូចជា កៀនស្វាយ គីរីរម្យ ។ល។

Discouraging someone from pursuing a course of action — Cultural note


ដោយសារនៅប្រទេសកម្ពុជាមានគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ញឹកញាប់និងករណីចោរកម្មច្រើន ឪពុកម្ដាយភាគច្រើនមិនចង់ឲ្យកូនរបស់ខ្លួនធ្វើដំណើរផ្លូវឆ្ងាយធ្វើដំណើរនៅពេលយប់នោះទេទោះជាបើកបរដោយប្រុងប្រយ័ត្នក៏ដោយ ក៏អាចទទួលរងគ្រោះថ្នាក់ដោយសារអ្នកមិនគោរពច្បាប់ចរាចរណ៍ អ្នកដែលពិសាគ្រឿងស្រវឹងជាអ្នកបង្ក

Expressing fatigue — Dialogue 3


ម្ដាយនិងកូន
ម្ដាយម៉ោវិញហើយកូន? ប្រឡងម៉េចហើយ?
កូនមានអីម៉ាក់ ធ្វើបានតាសតែខំប្រឹងគិតពេក ឥឡូវហត់អា៎
ម្ដាយទៅគេងសិនទៅអីចឹង
កូនអត់អេ៎ម៉ាក់ហត់តែខួរក្បាលទេ កម្លាំងនៅមានតាស

Lying — Cultural note


ព្រះពុទ្ធសាសនាមានចែងអំពីសីលប្រាំ ហើយប្រជាជនខ្មែរដែលជឿលើព្រះពុទ្ធសាសនា តែងគោរពនិងប្រកាន់ខ្ជាប់វិន័យទាំងអស់នោះ គឺ
មិនបៀតបៀនជីវិតគេ
មិនលួចទ្រព្យសម្បត្តិគេ
មិនប្រព្រឹត្តខុសសីលធម៌ក្នុងផ្លូវភេទ
មិនពោលពាក្យមុសា
មិនសេពគ្រឿងស្រវឹង

Expressing surprise — Cultural note


តើអ្នកបំបាត់ត្អើកដោយវិធីណា? នៅខ្មែរ មានការប្រើវិធីនិយាយឲ្យអ្នកកំពុងត្អើកនោះភ្ញាក់ផ្អើលនិងភ័យ អ្នកនោះនឹងបាត់ត្អើកដូចជា កុហកថាភ្លេចបាត់របស់ដែលសំខាន់ខ្លាំងកុំភ្លេចសាកល្បងវិធីនេះនៅពេលអ្នកជួបអ្នកកំពុងត្អើក

Asking “How do you write this?” — Cultural note


តួអក្សរខ្មែរកើតឡើងដោយការផ្គុំព្យញ្ជនៈ ស្រៈ ជើង និង សញ្ញាផ្សេងៗ។ តួអក្សរខ្លះមិនមានសំឡេងនៅក្នុងពេលអាននោះទេ ដូចជា ជាដើម ដូច្នេះ សូម្បីជនជាតិខ្មែរក៏មានការលំបាកក្នុងការចងចាំអក្ខរាវិរុទ្ធទាំងអស់ផងដែរ ហើយត្រូវប្រុងប្រយ័ត្ននៅពេលសរសេរឈ្មោះ ព្រោះអាចមានពាក្យសូរដូច

Expressing hunger — Dialogue 2


ម្ដាយនិងកូន
កូនម៉ាក់ មានអីញ៉ាំអត់?
ម្ដាយឃ្លានហើយកូន? ម្ហូបកំពុងធ្វើ ចាំតិចសិនណា
កូនមានអីញ៉ាំតិចតួចសិនអត់ម៉ាក់? ហេវខ្លាំងអា៎កូរពោះគ្រូកម៉ង
ម្ដាយទៅមើលក្នុងទូទឹកកកមើល ប្រហែលមានផ្លែឈើខ្លះ

Expressing likes 1 — Cultural note


មនុស្សជាច្រើនដឹងថាម្ហូបរបស់ជនជាតិថៃភាគច្រើនមានរសជាតិហឹរប្រទេសថៃនិងប្រទេសកម្ពុជាមានវប្បធម៌ស្រដៀងគ្នាមួយចំនួន ប៉ុន្តែ ម្ហូបរបស់ជនជាតិខ្មែរមិនមានរសជាតិហឹរដូចប្រទេសថៃទេម្ហូបខ្មែរមានរសជាតិរៀងផ្អែម ហើយខ្មែរមានបង្អែមជាច្រើនមុខនិងប្លែកពីគ្នា

Expressing disappointment at another’s misfortune — Cultural note


អសន្តិសុខនៅប្រទេសកម្ពុជា ធ្វើឲ្យមានរឿងទាក់ទងនឹងចោរកម្ម គ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ជាច្រើនកើតឡើង ជារៀងរាល់ថ្ងៃ ហើយការតាមដានព័ត៌មានទាំងនេះទាក់ទងនឹងហេតុការណ៍មិនល្អរបស់អ្នកដទៃ តាមទូរទស្សន៍និយាយគ្នា គឺជាទម្លាប់របស់ជនជាតិខ្មែរ គោលបំណងគឺដើម្បីដឹងពីមូលហេតុ និងបង្ការកុំឲ្យកើតឡើងចំពោះខ្លួនឯងមិត្តភក្តិក្រុមគ្រួសារ

Expressing dislikes 2B — Cultural note


នៅពេលពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំខ្មែរជិតមកដល់ ទាំងនៅទីក្រុងនិងនៅតាមខេត្ត ប្រជាជនតែងចាក់ចម្រៀងប្រពៃណីរាំច្រៀងដោយបើកសំឡេងខ្លាំងរហូតដល់យប់ជ្រៅក៏មានតាមផ្ទះមិនសូវប្រកាន់ប៉ុន្មានទេសម្រាប់ឱកាសចូលឆ្នាំខ្មែរ ប៉ុន្តែសម្រាប់ពេលធម្មតាគឺគ្មានអ្នកណាចូលចិត្ត ទ្រាំនឹងសំឡេងខ្លាំងនោះទេ

Expressing sleepiness — Cultural note


ក្រោយពេលញ៉ាំបាយថ្ងៃត្រង់រួច មនុស្សមួយចំនួនមានអារម្មណ៍ងងុយគេង ដែលគេហៅថា ពុលបាយការគេងរយៈពេលខ្លីនៅពេលថ្ងៃហៅថា គេងថ្ងៃអ្នកខ្លះប្រើពាក្យថា សម្ងំ សំដៅលើការគេងមិនឲ្យលក់ខ្លាំងពេក គឺគ្រាន់តែទម្រេតខ្លួននិងបិទភ្នែកដើម្បីសម្រាក ប៉ុន្តែនៅដឹងខ្លួន

Forbidding someone to do something — Cultural note


នៅខ្មែរ ការមកធ្វើការយឺតមកយឺតម៉ោងណាត់ កើតឡើងញឹកញាប់វាជាទម្លាប់អាក្រក់របស់ជនជាតិខ្មែរនាឡិកាទាំងអស់នៅប្រទេសខ្មែរមិនចង្អុលម៉ោងដូចគ្នាបេះបិទនោះទេ គឺខុសគ្នាប្រហែល ១០ ទៅ ១៥ នាទី រីឯនៅប្រទេសជប៉ុនគ្រប់នាឡិកាគឺចង្អុលម៉ោងនិងនាទីដូចគ្នាបេះបិទ

Saying “Have a good trip!” — Cultural note


ប្រទេសដែលប្រជាជនខ្មែរឧស្សាហ៍ទៅដើរលេង មានប្រទេសថៃ ចិន ។ល។ ប៉ុន្តែ មិនសូវមានអ្នកទៅលេងប្រទេសជប៉ុនទេ ពីព្រោះថ្លៃធ្វើដំណើរនិងការចាយវាយក្នុងប្រទេសជប៉ុនត្រូវការប្រាក់ច្រើនម្យ៉ាងទៀត ក៏មានអ្នកដែលទៅប្រទេសថៃ ចិន វៀតណាម ជាដើម ដើម្បីព្យាបាលជំងឺ ពីព្រោះនៅប្រទេសកម្ពុជាមិនទាន់មានការរីកចំរើនគ្រប់គ្រាន់ផ្នែកវេជ្ជសាស្ត្រ

Asking “How do you write this?” — Dialogue 2


ពិសិដ្ឋវាសនា ដឹងពាក្យថា ព័ត៌មាន សរសេរម៉េចអត់? ខ្ញុំទើបតែដឹងថាខ្លួនឯងរាល់ដងសរសេរខុស
វាសនាសរសេរអក្សរ សំយោគសញ្ញា ស្រៈអា និង អីចឹងមែន? ត្រូវអត់?
ពិសិដ្ឋខុសហើយនៅលើ មាន របាទមួយទៀត
វាសនាហ្នឹង? អត់ដែលដឹងសោះ