Khmer	Pronunciation	English/Notes	#occ
ជំងឺ	cumŋɨɨ	1. disease, illness 2. pain	19/9

Link to overview page
Link to dictionary

Saying “Have a good trip!” — Cultural note

ប្រទេសដែលប្រជាជនខ្មែរឧស្សាហ៍ទៅដើរលេង មានប្រទេសថៃ ចិន ។ល។ ប៉ុន្តែ មិនសូវមានអ្នកទៅលេងប្រទេសជប៉ុនទេ ពីព្រោះថ្លៃធ្វើដំណើរនិងការចាយវាយក្នុងប្រទេសជប៉ុនត្រូវការប្រាក់ច្រើន។ ម្យ៉ាងទៀត ក៏មានអ្នកដែលទៅប្រទេសថៃ ចិន វៀតណាម ជាដើម ដើម្បីព្យាបាលជំងឺ ពីព្រោះនៅប្រទេសកម្ពុជាមិនទាន់មានការរីកចំរើនគ្រប់គ្រាន់ផ្នែកវេជ្ជសាស្ត្រ។

Discouraging someone from pursuing a course of action — Additional dialogue

សុជាតា៖ ពិសី កំពុងមើលអីគេហ្នឹង?
ពិសី៖ កំពុងតែរកទិញថ្នាំនៀក។ គេថាព្យាបាលបានជំងឺមួយរយមុខ។
សុជាតា៖ ឯណា? ... អូ ថ្នាំហ្នឹងអេ៎។ កុំទិញល្អជាង បោកសុទ្ធ។
ពិសី៖ ម៉េចជាតាឯងដឹង?
សុជាតា៖ ថីមិនដឹង? បើខ្ញុំធ្លាប់ទិញឲ្យម៉ាក់ខ្ញុំប្រើអស់កន្លះឆ្នាំដែរ គ្មានឃើញជាអីផង។ ពួកម៉ាកខ្ញុំម្នាក់ទៀតក៏ទិញប្រើដែរ គ្មានឃើញប្រសិទ្ធភាពអីទេ។ ឥឡូវឈប់ប្រើហើយ។ ស្ដាយលុយសឹងអី មិនមែនថោកឯណា។
ពិសី៖ មិនបាច់ទិញល្អជាងអីចឹង។

Fried Rice (Sakanan) — 03

បន្ទាប់មកទៀតរូបភាពទី ៣ រូបភាពទី ៣ គឺជារូបភាពកែវទឹកកកមួយកែវ ដែលយើងឃើញកែវទឹកកកនោះ គឺយើងឃើញមានទុយោមួយ ឬក៏បំពង់បឺតមួយនៅក្នុងកែវនោះ ហើយមានទឹកកកនៅក្នុងកែវផងដែរ អញ្ចឹងជាទូទៅនៅពេលដែលយើងទៅញ៉ាំហាង នៅ ទៅញ៉ាំអាហារនៅក្នុងហាង ឬក៏នៅក្នុងតូបផ្សេងៗ ឬក៏ជាតូបដែលនៅចិញ្ចើមផ្លូវជាដើម នៅក្នុងកែវគឺគេតែងតែដាក់ទឹកកក ព្រោះភាគច្រើន គឺ នៅពេលដែលញ៉ាំហើយ យើងត្រូវការញ៉ាំទឹកដែលត្រជាក់ៗ ដូច្នេះនៅពេលដែលយើងដាក់ទឹកកក ហើយយើងលាយជាមួយទឹក ឬក៏លាយជាមួយភេសជ្ជៈផ្សេងៗ គឺវាធ្វើឲ្យទឹក ឬក៏ភេសជ្ជៈនោះត្រជាក់ អញ្ចឹងវាមានរសជាតិកាន់តែឆ្ងាញ់ ដូច្នេះហើយទើបគេដាក់ទឹកកកនៅក្នុងកែវដែលមានបំពង់បឺត ដោយជាទូទៅដោយសារតែកែវ គឺប្រើប្រាស់ដោយមនុស្សច្រើន អញ្ចឹងយើងអត់គួរញ៉ាំផ្ទាល់ទៅនឹងមាត់កែវនោះទេ ដូច្នេះហើយអ្នកលក់គាត់ប្រើប្រាស់បំពង់បឺតឬក៏ទុយោ ព្រោះនៅពេលដែលយើងប្រើបំពង់បឺត ឬក៏ទុយោរួច អ្នកលក់នឹងបោះចោលទុយោនោះ ដូច្នេះនៅពេលដែលយើងញ៉ាំនូវផ្ទាល់មាត់កែវ គឺវាអត់ស្អាត ព្រោះពេលខ្លះកែវនោះគឺប្រើប្រាស់ដោយមនុស្សច្រើន អញ្ចឹងយើងអត់ដឹងថាមានជំងឺអីខ្លះទេនៅមាត់កែវ ដូច្នេះយើងត្រូវប្រើបំពង់បឺត ដើម្បីរក្សាអនាម័យផងដែរ ដែលជាក់ស្ដែងនៅក្នុងរូបភាពទី ៣ នេះ គឺអ្នកលក់ គាត់ឲ្យកែវ ដែលមានបំពង់បឺត ទៅដល់នារី ដែលជាអតិថិជនរបស់គាត់។

Hospital (Sakanan) — 09

បន្ទាប់មកទៀតរូបភាពទី ៩ នៅក្នុងរូបភាពទី ៩ យើងឃើញថា បន្តិចក្រោយមកឡានពេទ្យក៏បានមកដល់មន្ទីរពេទ្យ អញ្ចឹងបន្ទាប់ពីឡានពេទ្យគាត់បានទៅជួយសង្គ្រោះ និងបានទៅយកអ្នកជំងឺពីកន្លែងកើតហេតុ ឬក៏កន្លែងគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ហើយ អញ្ចឹងឡានពេទ្យគាត់បើកត្រលប់មកពេទ្យវិញ ដោយសារតែនៅមន្ទីរពេទ្យគឺមានច្រកពីរ បានន័យថានៅពេលដែលអ្នកមានជំងឺធ្ងន់ធ្ងរ ឬក៏អ្នកដែលត្រូវសង្គ្រោះបន្ទាន់ គេឲ្យ[ច្រក]ចូលច្រកផ្សេង គឺច្រកសង្គ្រោះបន្ទាន់ ចំណែកឯអ្នកជំងឺធម្មតា គឺចូលទៅក្នុងច្រកអ្នកជំងឺធម្មតា ព្រោះថាអ្នកដែលឈឺធ្ងន់ធ្ងរ គឺត្រូវសង្គ្រោះបន្ទាន់ ដោយសារតែមានការប្រញាប់ ដូច្នេះមានការប្រញាប់ជាងអ្នកជំងឺធម្មតា ប្រសិនបើគាត់ចូលច្រកជំងឺធម្មតា គឺអាចធ្វើឲ្យគាត់មានការព្យាបាលយឺតយ៉ាវ ដូច្នេះអាចធ្វើឲ្យគាត់មានគ្រោះថ្នាក់ធ្ងន់ធ្ងរ ឬក៏អាចគ្រោះថ្នាក់ដល់ជីវិត អញ្ចឹងប្រសិនបើគាត់ធ្ងន់ធ្ងរ គឺគេចូលច្រកអ្នកជំងឺធ្ងន់ធ្ងរដែលចូលទៅច្រកសង្គ្រោះបន្ទាន់ ដើម្បីឲ្យក្រុមគ្រូពេទ្យធ្វើការជួយសង្គ្រោះពួកគាត់បានទាន់ពេលវេលា ចំណែកឯអ្នកដែលមានជំងឺធម្មតា ឬក៏ជំងឺស្រាល គឺយើងអត់ចាំបាច់ចូលទៅក្នុងច្រកអ្នកជំងឺសង្គ្រោះបន្ទាន់ទេ គឺយើងចូលច្រកធម្មតា ហើយយើងអាចចាប់លេខ ឬក៏ធ្វើទៅតាមនីតិវិធីរបស់ពេទ្យ ដើម្បីព្យាបាលជំងឺធម្មតារបស់យើង ប៉ុន្តែប្រសិនបើអ្នកមានជំងឺធ្ងន់ធ្ងរ គឺគេចូលទៅច្រកអ្នកជំងឺសង្គ្រោះបន្ទាន់ អញ្ចឹងបុរសម្នាក់នេះ គាត់ប្រហែលជាធ្ងន់ធ្ងរដោយសារតែគាត់គ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ខ្លាំង ដូច្នេះឡានពេទ្យក៏បានដឹកជញ្ជូនគាត់ចូលទៅក្នុងកន្លែងអ្នកជំងឺដែលត្រូវសង្គ្រោះបន្ទាន់ អញ្ចឹងឡានពេទ្យបានឈប់ទៅនឹងខ្លោងទ្វារ ឈប់ខាងមុខខ្លោងទ្វារមន្ទីរពេទ្យ ដើម្បីដាក់អ្នកជំងឺចុះ ដោយយើងឃើញនៅទីនេះ គឺមានខ្លោងទ្វារចំនួនពីរ ហើយទ្វារគឺជាទ្វារកញ្ចក់ ដែលយើងឃើញនៅសងខាងផ្លូវគឺមានសញ្ញាបូក អញ្ចឹងសញ្ញាបូកគឺជាសញ្ញាពេទ្យ បានន័យថានៅពេលដែលយើងទៅពេទ្យ យើងតែងតែឃើញមានសញ្ញាបូកមួយ ព្រោះសញ្ញាបូកនេះ គឺតំណាងឲ្យសញ្ញាពេទ្យ អញ្ចឹងបុរសម្នាក់នោះត្រូវបានដឹកជញ្ជូនតាមរយៈឡានពេទ្យ មកដល់មន្ទីរពេទ្យ ដើម្បីសង្គ្រោះបន្ទាន់។

Getting Up (Sakanan) — 08

ចូលដល់រូបភាពទី ៨ អញ្ចឹងនៅក្នុងរូបភាពទី ៨ បន្ទាប់ពីគាត់ដុសធ្មេញរួច បាទ អញ្ចឹងគាត់ដកច្រាសដុសធ្មេញចេញពីក្នុងមាត់របស់គាត់ហើយ ហើយគាត់មានកាន់កែវទឹកមួយ បាទ គាត់មានកាន់កែវទឹកមួយ ដែល យើងឃើញថា គាត់កំពុងតែងើយមុខឡើងលើបន្តិច ហើយមានទឹកនៅក្នុងមាត់របស់គាត់ អញ្ចឹងគាត់ត្រូវខ្ពុរមាត់ចេញ បាទ អញ្ចឹងបានន័យថាគាត់ដាក់ទឹកក្នុងកែវ ហើយគាត់ខ្ពុរមាត់ចេញ បានន័យថា នៅពេលដែលដុសធ្មេញរួច យើងត្រូវតែខ្ពុរមាត់ចេញនូវថ្នាំដុសធ្មេញ ដែលនៅក្នុងមាត់របស់យើង ឬក៏ខ្ពុរពពុះថ្នាំដុសធ្មេញចេញ។ ព្រោះថាថ្នាំដុសធ្មេញដែលនៅក្នុងមាត់ បន្ទាប់ពីយើងដុសធ្មេញរួច គឺជាកាកសំណល់ ហើយនិងជាវត្ថុកខ្វក់ ដូច្នេះយើងត្រូវខ្ជាក់ចេញឲ្យអស់ ចេញពីមាត់របស់យើង ហើយខ្ពុរវាឬក៏លាងសម្អាតមាត់យើងដោយទឹកស្អាត ធ្វើដូចនារីម្នាក់នេះដែលនៅក្នុងរូបភាព គឺគាត់ដាក់ទឹកចូលក្នុងមាត់ បន្ទាប់មកគឺគាត់ខ្ពុរ។ អញ្ចឹងគាត់ការលាងសម្អាតមាត់ បន្ទាប់ពីដុសធ្មេញ យើងហៅថាការខ្ពុរមាត់។ បាទ គាត់ខ្ពុរមាត់ ដោយគាត់យកទឹកទៅខ្ពុរមាត់ទាំងឆ្វេងទាំងស្ដាំនៅក្នុងមាត់របស់គាត់ទាំងអស់ ហើយទឹកដែលគាត់ខ្ពុរនោះ គាត់ត្រូវខ្ជាក់ចេញមកក្រៅទាំងអស់ គឺគាត់មិនត្រូវលេបចូលក្នុងពោះនោះទេ ព្រោះការលេបទឹកកខ្វក់ចូលក្នុងពោះបែបនេះ អាចធ្វើឲ្យយើងមានជំងឺបាន។ បាទ ហើយបន្ទាប់ពីគាត់ខ្ពុរមាត់ហើយ គាត់ក៏បានលាងច្រាសដុសធ្មេញរបស់គាត់ផងដែរ។ អញ្ចឹងនៅពេលដែលយើងដុសធ្មេញហើយ យើងមិនត្រឹមតែលាងមាត់របស់យើងនោះទេ ច្រាសដុសធ្មេញរបស់យើងក៏ត្រូវតើលាងសម្អាតផងដែរ បើមិនដូច្នេះទេ សារធាតុកខ្វក់ដែលនៅជាមួយនឹងថ្នាំដុសធ្មេញ ឬក៏នៅជាមួយនឹងធ្មេញរបស់យើង ដែលជាប់នឹងច្រាសដុសធ្មេញ វានឹងកកើតជាបាក់តេរី ឬក៏ជាមេរោគ ធ្វើឲ្យយើងមានជំងឺផ្សេងៗ នៅពេលដែលយើងយកច្រាសនោះមកដុសម្ដងទៀត។ អញ្ចឹងយើងត្រូវសម្អាតច្រាសដុសធ្មេញឲ្យបានស្អាតមុននឹងយកទៅទុក។

Cutting One’s Finger (Sakanan) — 17

នៅក្នុងរូបភាពទី ១៧ បាទ ចូលដល់នៅក្នុងរូបភាពទី ១៧ វិញ បុរសម្នាក់នោះបានជួបជាមួយនឹងអ្នកលក់ បាទ ជួបជាមួយនឹងអ្នកលក់ ឬក៏គ្រូពេទ្យ ឬក៏ម្ចាស់ឱសថស្ថាន អញ្ចឹងគាត់ជួបហើយ គាត់បាននិយាយទៅកាន់ម្ចាស់ឱសថស្ថាននោះថា គាត់ត្រូវការបង់បិទដំបៅមួយប្រអប់ បាទ អញ្ចឹងយើងឃើញនៅ នៅពីលើបុរសនោះ គឺមានបង់បិទដំបៅជាច្រើន អញ្ចឹងបានន័យថាគាត់កំពុងតែនិយាយទៅកាន់ម្ចាស់ឱសថស្ថាន ឬក៏គ្រូពេទ្យថាគាត់ចង់ទិញបង់បិទដំបៅ បាទ ចំណែកម្ចាស់ឱសថស្ថានវិញ យើងឃើញថា គាត់ពាក់អាវសដៃខ្លី ហើយមានចងអៀមពណ៌ទឹកសមុទ្រ អញ្ចឹងគាត់ពាក់អាវសដៃខ្លី ចងអៀមពណ៌ទឹកសមុទ្រ ចំណែកសក់របស់គាត់គឺទំពែក អញ្ចឹងគាត់ទំពែកក្បាល គាត់មានសក់តែខាងក្រោយតែប៉ុណ្ណោះ យើងឃើញនៅក្នុងដៃរបស់ម្ចាស់ឱសថស្ថាន ឬក៏គ្រូពេទ្យនោះ គឺមានកាន់បង់បិទដំបៅមួយប្រអប់ អញ្ចឹងបុរសនោះ គាត់ទិញបង់បិទដំបៅ ដូច្នេះហើយ ទើបម្ចាស់ឱសថស្ថាន គាត់យកបង់បិទដំបៅឲ្យទៅបុរសនោះ អញ្ចឹងពួកគេទាំងពីរនាក់គឺ គឺកំពុងតែធ្វើការទិញ ទិញលក់គ្នានូវបង់បិទដំបៅ ដូច្នេះម្ចាស់ឱសថស្ថានត្រូវប្រគល់បង់បិទដំបៅទៅឲ្យបុរសនោះ ចំណែកបុរសនោះ គាត់ត្រូវប្រគល់លុយថ្លៃបង់បិទដំបៅទៅឲ្យម្ចាស់ឱសថស្ថានវិញ អញ្ចឹងរាល់ការទិញលក់ យើងត្រូវប្រគល់ទំនិញនិងប្រគល់លុយទៅឲ្យគ្នាទៅវិញទៅមក ដូចជាការទិញនៅក្នុងឱសថស្ថាននេះអញ្ចឹង ហើយឱសថស្ថានគឺយើងមិនមែនលក់តែបង់បិទដំបៅតែមួយមុខនោះទេ ក៏ប៉ុន្តែយើងលក់ជាច្រើន ដូចជាថ្នាំ ដូចជាបង់បិទដំបៅ ដូចជាសេរ៉ូម ដូចជាម្ជុលចាក់ថ្នាំជាដើម។ អញ្ចឹងសម្ភារៈរបស់ពេទ្យ ឬក៏សម្ភារៈវេជ្ជសាស្ត្រមានលក់នៅក្នុងឱសថស្ថាន បាទ អញ្ចឹងពេលយើង ពេល នៅពេលដែលយើងចង់ទិញថ្នាំ ឬក៏ចង់ទិញបង់បិទដំបៅផ្សេងៗ យើងត្រូវទៅរកឱសថស្ថាន ដើម្បីឲ្យគេផ្សំថ្នាំឲ្យ បាទ ចំពោះការផ្សំថ្នាំ ទៀតសោតគឺយើងមិនត្រូវផ្សំផ្ដេសផ្ដាសនោះទេ គឺយើងត្រូវផ្សំតាមវេជ្ជបញ្ជារបស់ពេទ្យ អញ្ចឹងការណែនាំរបស់ពេទ្យគេហៅថាវេជ្ជបញ្ជា ដូច្នេះនៅពេលដែលយើងឈឺ យើងត្រូវទៅពេទ្យ បន្ទាប់មកយកវេជ្ជបញ្ជា ដើម្បីមកផ្សំថ្នាំនៅតាមឱសថស្ថានដែលស្របច្បាប់នានា ដើម្បីព្យាបាលជំងឺយើងឲ្យបានជាសះស្បើយ។

Hospital (Sakanan) — 16

បន្ទាប់មកទៀតរូបភាពទី ១៦ នៅក្នុងរូបភាពទី ១៦ យើងឃើញថា បន្ទាប់ពីបុរសម្នាក់នោះ គាត់ព្យាបាលបានជាសះស្បើយហើយ គាត់ក៏បានយកវិក្កយបត្រពេទ្យដើម្បីមកមើល អញ្ចឹងជាទូទៅ ពេលខ្លះពេទ្យនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា គឺប្រសិនបើយើងទៅគេងនៅក្នុងពេទ្យធំៗគឺមានតម្លៃថ្លៃ ចំណែកឯពេទ្យតូចៗគឺមានតម្លៃថោក ហើយសម្រាប់ការព្យាបាលគឺពឹងផ្អែកទៅលើការព្យាបាល អញ្ចឹងប្រសិនបើយើងគេងនៅក្នុងពេទ្យយូរ គឺការព្យាបាលគឺអស់ថ្លៃ ប៉ុន្តែប្រសិនបើយើងគេងពេទ្យត្រឹមតែមួយថ្ងៃឬក៏ពីរថ្ងៃ យើងអាចចំណាយអស់ត្រឹមតែពី ១០០ ដុល្លារទៅ ៣០០ ដុល្លារតែប៉ុណ្ណោះ ក៏ប៉ុន្តែប្រសិនបើយើងគេងពេទ្យរយៈពេលយូរ យើងអាចចំណាយអស់ពី ៥០០ ទៅដល់ ១០០០ ដុល្លារ ឬក៏អាចលើសនេះ ព្រោះដោយសារតែតម្លៃទៅតាមពេទ្យ ពេទ្យធំនិងពេទ្យតូច អញ្ចឹងប៉ុន្តែពេលខ្លះគឺយើងអាចប្រើប្រាស់ធានារ៉ាប់រង សេវាធានារ៉ាប់រងរបស់ក្រុមហ៊ុនមួយចំនួន អញ្ចឹងប៉ុន្តែភាគច្រើននៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ប្រជាជនកម្ពុជាគាត់អត់សូវប្រើប្រាស់សេវាធានារ៉ាប់រងនោះទេ អញ្ចឹងនៅពេលដែលគាត់មានជំងឺ ឬក៏នៅពេលដែលគាត់មានគ្រោះថ្នាក់ ហើយទៅព្យាបាលនៅមន្ទីរពេទ្យ គឺគាត់ចេញលុយខ្លួនឯង បានន័យថាគាត់ចំណាយលុយផ្ទាល់ខ្លួន ប៉ុន្តែសម្រាប់អ្នកដែលគាត់ប្រើប្រាស់សេវាធានារ៉ាប់រង គឺគាត់អត់ចាំបាច់ចេញលុយ ឬក៏ចំណាយលុយផ្ទាល់ខ្លួននោះទេ គឺក្រុមហ៊ុនធានារ៉ាប់រងនឹងទទួលរ៉ាប់រងនូវការចំណាយព្យាបាលរបស់គាត់ទាំងស្រុង ដោយគាត់គ្រាន់តែបង់សេវាប្រចាំឆ្នាំទៅឲ្យក្រុមហ៊ុនធានារ៉ាប់រងតែប៉ុណ្ណោះ ហើយក្រុមហ៊ុនធានារ៉ាប់រងគឺយើងអាចធានារ៉ាប់រងនៅពេលដែលយើងមានគ្រោះថ្នាក់ ឬក៏នៅពេលដែលយើងមានជំងឺបាន ដោយការធានារ៉ាប់រងនោះ ពេលខ្លះ ក្រុមហ៊ុនខ្លះ គឺគាត់ធានារ៉ាប់រង ២៤ ម៉ោងគ្រប់ទីកន្លែងទាំងអស់ អញ្ចឹងនៅពេលដែលយើងមានជំងឺ ឬក៏នៅពេលដែលយើងគ្រោះថ្នាក់ យើងគ្រាន់តែទៅមន្ទីរពេទ្យ នោះក្រុមហ៊ុនធានារ៉ាប់រងនឹងចេញថ្លៃសេវាថ្នាំពេទ្យ ហើយនិងថ្លៃព្យាបាលឲ្យយើងទាំងអស់ ក៏ប៉ុន្តែប្រសិនបើយើងអត់មានធានារ៉ាប់រងទេ គឺយើងត្រូវចំណាយប្រាក់ផ្ទាល់ខ្លួន ដើម្បីព្យាបាលជំងឺរបស់យើង ដែលជាក់ស្ដែងបុរសម្នាក់នេះ ប្រហែលជាគាត់អត់មានសេវាធានារ៉ាប់រងទេ បានន័យថាគាត់អត់បានទិញសេវាធានារ៉ាប់រងទេ ដូច្នេះនៅពេលដែលគាត់កាន់វិក្កយបត្រពេទ្យមក គឺគាត់ភ្ញាក់ផ្អើលយ៉ាងខ្លាំង ប្រហែលជាអស់ច្រើន បានន័យថាដោយសារតែគាត់បាក់ជើងនិងនៅពេទ្យយូរ ដូច្នេះការចំណាយរបស់គាត់គឺអស់ច្រើន អញ្ចឹងហើយទើបគាត់មើលទៅក្នុងវិក្កយបត្រពេទ្យបណ្ដើរ គាត់មានអាការៈភ្ញាក់ផ្អើលបណ្ដើរ ដោយសារតែឃើញតម្លៃថ្លៃពេក ដោយសារតែឃើញវិក្កយបត្រនោះគឺមានតម្លៃថ្លៃពេក។

Rainy Season (Sakanan) — 13

បន្ទាប់មកទៀតរូបភាពទី ១៣ នៅក្នុងរូបភាពទី ១៣ យើងឃើញមានមូសមួយ អញ្ចឹងសត្វមូសគឺជាសត្វមួយ ដែលជាសត្វល្អិតមួយ ដែលមានគ្រោះថ្នាក់ ដោយវាអាចចម្លងជំងឺផ្សេងៗមកដល់មនុស្សបាន ដូចជាមូសយើងឃើញមានពីរប្រភេទ គឺជាមូសខ្លា និងមូសដែកគោល។ អញ្ចឹងមូស ភាគច្រើនដែលមកខាំមនុស្ស គឺជាមូសញី។ អញ្ចឹងមូសខ្លាញី ឬក៏មូសដែកគោលញី ដោយមូសឈ្មោលគឺវាអត់ខាំមនុស្សទេ មូសឈ្មោលគឺវាបឺតលំអងផ្កា ក៏ប៉ុន្តែមូសញី គឺវាខាំមនុស្សបឺតយកឈាម។ អញ្ចឹងជាទូទៅមូសគឺតែងតែបង្កឲ្យមានជំងឺផ្សេងៗ ដូចជាជំងឺគ្រុនឈាម និងជំងឺគ្រុនចាញ់ជាដើម ដោយមូសខ្លា គឺបង្កឲ្យមានជំងឺគ្រុនឈាម ដែលមូសដែកគោល គឺមាន បង្កឲ្យមានជំងឺគ្រុនចាញ់។ អញ្ចឹងនៅក្នុងរូបភាពទី ១៣ យើងឃើញមានមូសមួយ ដែលមូសនោះគឺយើងឃើញមានជើងវាវែងៗ ជើងវែងៗចំនួនបួន ចំនួនប្រាំបី អញ្ចឹងជើងមូសគឺមានចំនួនប្រាំបី ហើយវែងៗ ហើយនៅលើខ្នងរបស់វាគឺមានស្លាបពីរ អញ្ចឹងវាមានស្លាបចំនួនពីរនៅលើខ្នងសម្រាប់ហោះហើរ ហើយមាត់របស់វាគឺមានចំពុះមួយ ចំពុះ ឬក៏ម្ជុលមួយសម្រាប់បឺតឈាមមនុស្ស នៅពេលដែលវាខាំ។ អញ្ចឹងមូសគឺមានខ្លួនបង្កង់ៗ ហើយមូសខ្លា គឺវាតែងតែខាំមនុស្សនៅពេលថ្ងៃ។ អញ្ចឹងពេលថ្ងៃ ប្រសិនបើយើងគេង នៅកន្លែងណាដែលអត់មានពន្លឺចេញចូលគ្រប់គ្រាន់ នោះមូសនឹងខាំយើងបាន ដោយនៅពេលដែលយើងគេងនៅកន្លែងអត់មានពន្លឺ ហើយយើងអត់បានពាក់អាវដៃវែង ខោជើងវែងនោះទេ អញ្ចឹងមូសខ្លាអាចខាំយើង ហើយអាចចម្លងជំងឺគ្រុនឈាមបាន។ អញ្ចឹងជំងឺគ្រុនឈាម នៅពេលដែលយើងព្យាបាលអត់ទាន់ វាអាចធ្វើឲ្យយើងមានគ្រោះថ្នាក់ដល់ជីវិត ដែលយើងអាចស្លាប់បាន ដោយសារតែយើងអត់បានព្យាបាលអត់ទាន់ពេលវេលា។ អញ្ចឹងនៅពេលថ្ងៃយើងត្រូវពាក់អាវដៃវែង ខោជើងវែង ហើយត្រូវនៅកន្លែងដែលមានបន្លឺចេញចូលគ្រប់គ្រាន់ ព្រោះប្រសិនបើអត់មានពន្លឺទេ មូសខ្លាអាចខាំយើងបាន។ ហើយមូសខ្លា គឺភាគច្រើនគឺខាំតែពេលថ្ងៃតែប៉ុណ្ណោះ ចំណែកឯពេលយប់ គឺមានមូសដែកគោល អញ្ចឹងមូសដែកគោលចូលចិត្តខាំមនុស្សនៅពេលយប់។ ហើយនៅពេលដែលមូសដែកគោលខាំ គឺយើងអាចឆ្លងជំងឺគ្រុនចាញ់បាន។ អញ្ចឹងគ្រុនចាញ់វាអាចធ្វើឲ្យយើងរងា និងក្ដៅខ្លួន ហើយអាចធ្វើឲ្យយើងស្លាប់បាន ប្រសិនបើយើងព្យាបាលអត់ទាន់ពេលវេលានោះទេ។ អញ្ចឹងជាទូទៅ ទាំងពេលថ្ងៃនិងពេលយប់ យើងត្រូវប្រុងប្រយ័ត្ននៅក្នុងខែវស្សា ព្រោះខែវស្សា គឺជាខែដែលមានទឹកដក់ច្រើន អញ្ចឹងនៅពេលដែលមានទឹកដក់ មូសអាចពងនៅក្នុងទឹកដក់នោះ ដែលទៅជាដង្កូវទឹក អញ្ចឹងនៅពេលដែលដង្កូវទឹកនៅក្នុងទឹកបានមួយសប្តាហ៍ ឬក៏រយៈពេល ៧ ថ្ងៃ នោះដង្កូវទឹកនឹងញាស់ទៅជាមូស ដូច្នេះមូសអាចនឹងខាំយើងបានគ្រប់ពេល។ ដូច្នេះនៅក្នុងរដូវវស្សា យើងត្រូវតែប្រុងប្រយ័ត្ន យើងត្រូវពាក់អាវវែង អាវដៃវែង ខោជើងវែង ហើយនៅកន្លែងដែលមានពន្លឺគ្រប់គ្រាន់ ដើម្បីចៀសវាងកុំឲ្យមូសខាំ។

Fried Rice (Sakanan) — 08

បន្ទាប់មកទៀតរូបភាពទី ៨ រូបភាពទី ៨ បន្ទាប់ពីគាត់បំពងខ្ទឹមរួចរាល់ហើយ អញ្ចឹងគាត់បំពងខ្ទឹមឡើងឈ្ងុយរួចរាល់ហើយ ដូច្នេះគាត់ក៏បានថែមសាច់ជ្រូកចូលទៅក្នុងនោះផងដែរ អញ្ចឹងដោយសារតែគាត់ហៅបាយឆានោះ គឺជាបាយឆាសាច់ជ្រូកលាយពងទា ដូច្នេះហើយគាត់បានបន្ថែមសាច់ជ្រូកចូលទៅក្នុងខ្ទះ អញ្ចឹងបន្ទាប់ពីគេបំពងខ្ទឹម គេត្រូវការថែមសាច់ជ្រូក ដោយសារតែសាច់ជ្រូក គឺវាពិបាកនៅក្នុងការចម្អិន បានន័យថាវាអត់ងាយឆ្អិន អញ្ចឹងវាអត់ឆាប់ឆ្អិននោះទេ ដូច្នេះដើម្បីឲ្យសាច់ជ្រូកឆ្អិនល្អ យើងត្រូវដាក់សាច់ជ្រូកមុនពេលដែលយើងដាក់បាយចូល ឬក៏មុនពេលដែលយើងដាក់គ្រឿងគ្រៅផ្សេងៗចូល ព្រោះគ្រឿងគ្រៅផ្សេងៗ គឺអាចនឹងឆាប់ឆ្អិនជាងសាច់ជ្រូក ដូច្នេះយើងត្រូវធ្វើឲ្យសាច់ជ្រូកឆ្អិនល្អជាមុនសិន មុននឹងយើងដាក់គ្រឿងផ្សេងៗចូល អញ្ចឹងរូបភាពនេះគឺគាត់កំពុងតែដាក់សាច់ជ្រូកចូល ហើយឆាសាច់ជ្រូកឲ្យឆ្អិន បន្ទាប់មកទៀតគាត់ដាក់បន្លែចូល ដែលបន្លែមានដូចជាការ៉ុត មានដូចជាស្ពៃ មានដូចជាសណ្ដែកកួរជាដើម អញ្ចឹងបន្លែបាយឆាមានដូចជាការ៉ុត មានដូចជាសណ្ដែកកួរ មានដូចជាដំឡូងបារាំងជាដើម ដូច្នេះនៅក្នុងរូបភាពទី ៨ នេះ យើងឃើញគាត់ បន្ទាប់ពីគាត់ដាក់សាច់ជ្រូកហើយ គាត់បានដាក់បន្លែចូលទៀត ដូច្នេះគាត់ត្រូវច្របល់ ដើម្បីឲ្យបន្លែនិងសាច់នោះឆ្អិនឲ្យបានសព្វល្អ ព្រោះប្រសិនបើសាច់និងបន្លែអត់ឆ្អិនទេ វាអាចធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់សុខភាពបាន ដោយពេលខ្លះបន្លែអាចមានមេរោគ បន្លែអាចមានមេរោគ ឬក៏សាច់អាចមានមេរោគ អញ្ចឹងប្រសិនបើយើងអត់ចម្អិនឲ្យបានឆ្អិនល្អទេ យើងអាចនឹងឆ្លងជំងឺផ្សេងៗ នៅពេលដែលយើងញ៉ាំបន្លែឆៅ ឬក៏សាច់ជ្រូកឆៅនោះ បន្ទាប់ពីគាត់ដាក់បន្លែហើយ អ្នកលក់គាត់ក៏បានបន្ថែមទឹកត្រីចូលទៅក្នុងខ្ទះឆារបស់គាត់បន្ថែមទៀត អញ្ចឹងដោយសារតែបន្លែនិងសាច់គឺជាសាប មានរសជាតិសាប ដូច្នេះដើម្បីឲ្យវាមានរសជាតិឆ្ងាញ់ យើងត្រូវបន្ថែមគ្រឿង ដូចជាទឹកត្រី ដូចជាប៊ីចេង ដូចជាអំបិលជាដើម ដើម្បីឲ្យមានរសជាតិកាន់តែឆ្ងាញ់ ដូច្នេះនៅពេលដែលគាត់ច្របល់សាច់ ជាមួយនឹងបន្លែឆ្អិនសព្វហើយ អញ្ចឹងគាត់ថែមទឹកត្រីចូល ដើម្បីឲ្យបន្លែនិងសាច់នោះ មានរសជាតិប្រៃបន្តិច មានរសជាតិប្រៃបន្តិច បន្ទាប់មកគាត់ដាក់បាយសចូលទៅក្នុងខ្ទះផងដែរ អញ្ចឹងនៅពេលដែលយើងឆាបាយគឺយើង បន្ទាប់ពីយើងប្រើគ្រឿង ហើយនិងបន្លែ និងសាច់ដាក់ចូលក្នុងខ្ទះរួចរាល់ហើយ ចុងក្រោយបំផុត គឺគាត់ត្រូវដាក់បាយចូលទៅក្នុងខ្ទះនោះផងដែរ ព្រោះប្រសិនបើដាក់បាយមុន វាអាចធ្វើឲ្យខ្លោចបាយ ហើយអត់ឆ្អិនល្អទៀត ដោយសារតែសាច់ជ្រូកគឺអត់ងាយឆ្អិន ហើយបន្លែក៏អត់ងាយឆ្អិនដែរ ដូច្នេះយើងត្រូវប្រើប្រាស់សាច់ជ្រូក ដើម្បីឆាមុន បន្ទាប់មកនៅពេលដែលសាច់ជ្រូកឆ្អិនល្មមហើយ យើងត្រូវដាក់បន្លែឆាចូលទៀត ដើម្បីឲ្យបន្លែឆ្អិនតាមក្រោយ អញ្ចឹងនៅពេលដែលបន្លែនិងសាច់ឆ្អិនអស់ហើយ គឺយើងទើបដាក់បាយតាមក្រោយដើម្បីឲ្យវាឆ្អិន ព្រោះដោយសារតែបាយជាដាំមួយសាហើយ អញ្ចឹងយើងដាំម្ដងរួចហើយ ដូច្នេះវាឆ្អិនរួចហើយ អញ្ចឹងយើងគ្រាន់តែដាក់បាយចូលទៅក្នុងខ្ទះ ដើម្បីច្របល់ជាមួយនឹងគ្រឿង ជាមួយនឹងបន្លែ វាជាការស្រេច ដូច្នេះយើងត្រូវដាក់បាយចុងក្រោយគេ ដែលជាក់ស្ដែងនៅក្នុងរូបភាពទី ៨ គឺនារីអ្នកលក់ ឬក៏អ្នកលក់ម្ចាស់តូបហ្នឹង គាត់ដាក់សាច់ជ្រូកមុនដំបូងចូលទៅក្នុងខ្ទះ បន្ទាប់មកគាត់ដាក់បន្លែ ហើយគាត់បានលាយគ្រឿង ដូចជាចាក់ទឹកត្រី ដាក់បន្ថែមស្ករជាដើម ចូលទៅក្នុងខ្ទះនោះ ដើម្បីលាយឲ្យមានរសជាតិឆ្ងាញ់ បន្ទាប់មកចុងក្រោយគេ គឺគាត់ដាក់បាយចូលទៅក្នុងខ្ទះ ដើម្បីឆាច្របល់ចូលគ្នាឲ្យសព្វ។