Khmer	Pronunciation	English/Notes	#occ
ព្រោះ	prʊəh	because (of), since	449/271

Link to overview page
Link to dictionary

Saying “I don’t understand” — Dialogue 4

ធារី៖ បងតារា ម៉េចក៏បង ... ?
តារា៖ ព្រោះ ...។ យល់អត់ / យល់នៅ?
ធារី៖ អត់យល់!
តារា៖ អត់យល់អត់ទៅ!

Saying “I don’t understand” — Dialogue 3

ធារី៖ បងតារា ម៉េចក៏បង ... ?
តារា៖ ព្រោះ ...។ យល់អត់ / យល់នៅ?
ធារី៖ អូ អីចឹងទេ ខ្ញុំយល់ហើយ!
តារា៖ ទាល់អីចឹងបានយល់!

Indicating Agreement — Dialogue 3

យល់ព្រម — នៅថ្នាក់រៀន
ធារី៖ កញ្ញា ម្សិលមិញមានមករៀនអត់? ខ្ញុំសុំខ្ចីសៀវភៅកញ្ញាឯងមួយថ្ងៃបានអត់? ព្រោះខ្ញុំអត់បានមករៀនផងម្សិលមិញ។
កញ្ញា៖ អូ មានអី ធារី។ មុខវិជ្ជាណាដែរ?

Requesting and granting permission 1 — Dialogue 4

សុំចូលរួម
បូរ៉ា៖ កញ្ញា ឮថាកញ្ញាឯងធ្វើខួបកំណើតថ្ងៃស្អែកអ៎? ខ្ញុំសុំទៅដែរបានអត់?
កញ្ញា៖ អូ បូរ៉ា មានអី។ បន់ឲ្យតែម៉ោហ្នឹងអី។ អត់ហ៊ានហៅ ព្រោះឃើញរវល់។
បូរ៉ា៖ លើកក្រោយហៅខ្ញុំផង។

Expressing likes 1 — Additional dialogue

ធារី៖ តស់ នាំគ្នាទៅដើរលេងពេលចូលឆ្នាំនេះអី?
កញ្ញា៖ ខ្ញុំចង់ទៅលេងភ្នំបូកគោ ព្រោះខ្ញុំចូលចិត្តមើលទេសភាពពីកំពូលភ្នំ។
ធារី៖ ខ្ញុំចូលចិត្តទៅលេងសមុទ្រជាង។ ណារី ចង់ទៅមួយណា?
ណារី៖ ខ្ញុំដូចអត់ចូលចិត្តដើរលេងផង។ ចូលចិត្តនៅផ្ទះ។

Asking “How do you write this?” — Cultural note

តួអក្សរខ្មែរកើតឡើងដោយការផ្គុំព្យញ្ជនៈ ស្រៈ ជើង និង សញ្ញាផ្សេងៗ។ តួអក្សរខ្លះមិនមានសំឡេងនៅក្នុងពេលអាននោះទេ ដូចជា រ ជាដើម ដូច្នេះ សូម្បីជនជាតិខ្មែរក៏មានការលំបាកក្នុងការចងចាំអក្ខរាវិរុទ្ធទាំងអស់ផងដែរ ហើយត្រូវប្រុងប្រយ័ត្ននៅពេលសរសេរឈ្មោះ ព្រោះអាចមានពាក្យសូរដូច។

Excusing oneself — Cultural note

នៅប្រទេសជប៉ុន ប្រសិនបើអ្នកនិយាយថាជាប់រវល់ ទោះវាជាលេសក៏ដោយ គេក៏នឹងមិនសួរដេញដោលអ្នកទៀតដែរ ព្រោះគេគិតថាជារឿងផ្ទាល់ខ្លួន។ ប៉ុន្តែនៅខ្មែរ នៅពេលអ្នកយកលេសថារវល់ ភាគច្រើនអ្នកអាចនឹងត្រូវបានគេសួរបន្តទៀតថារវល់នឹងអ្វីឲ្យច្បាស់លាស់។

Laundry (Sakanan) — 00 Introduction

សួស្ដី នៅក្នុងរូបភាពនេះគឺយើងនឹងនិយាយអំពីការបោកខោអាវ បាទ អញ្ចឹងជាទូទៅរៀងរាល់ថ្ងៃចុងសប្តាហ៍ បន្ទាប់ពីយើងមកពីរៀន បន្ទាប់ពីយើងសម្រាកពីការងារ ឬក៏បន្ទាប់ពីយើងសម្រាកពីការសិក្សា អញ្ចឹងយើងតែងតែមានខោអាវដើម្បីបោក ព្រោះថាយើងស្លៀកពាក់មួយអាទិត្យ អញ្ចឹងធ្វើឲ្យខោអាវយើងកខ្វក់ ដូច្នេះយើងត្រូវបោកខោអាវ។

Offering food or drinks and accepting such an offer — Cultural note

នៅប្រទេសកម្ពុជា ជាពិសេសនៅជនបទ អ្នកជិតខាងដែលរាប់អានគ្នា តែងតែឲ្យចំណីចំណុកគ្នាទៅវិញទៅមកនៅពេលពួកគាត់មានអាហារឆ្ងាញ់។ ជនជាតិខ្មែរមិនទម្លាប់និយាយពាក្យ អរគុណ ចំពោះក្រុមគ្រួសារឯងទេ ព្រោះវាធ្វើឲ្យមានអារម្មណ៍ថាមិនស្និទ្ធស្នាល។ ប៉ុន្តែ នៅពេលទទួលរបស់ ឬការជួយអ្វីមួយពីអ្នកដទៃ ពាក្យ អរគុណ គឺចាំបាច់ណាស់។

Forbidding someone to do something — Additional dialogue

បុគ្គលិក ១៖ ចុះអាចនិយាយទូរស័ព្ទក្នុងការិយាល័យបានអត់បង?
ប្រធាន៖ អត់បានទេ ព្រោះបន្ទប់យើងតូច អាចរំខានដល់អ្នកដទៃកំពុងធ្វើការ។ ចង់និយាយទូរស័ព្ទ ត្រូវទៅក្រៅនិយាយ។
បុគ្គលិក ២៖ ពួកខ្ញុំអាចសាកថ្មទូរស័ព្ទនៅកន្លែងធ្វើការបានអត់បង?
ប្រធាន៖ អាហ្នឹងបាន។ អត់អីទេ សាកចុះ។

Asking for directions 2 — Cultural note

នៅប្រទេសកម្ពុជា មានអ្នករកស៊ីរត់ម៉ូតូឌុបឬម៉ូតូកង់បីជាច្រើន ព្រោះមិនសូវមានមធ្យោបាយធ្វើដំណើរសាធារណៈដូចជារថភ្លើងឬរថយន្តក្រុងនោះទេ ហើយមានផ្លូវតូចៗជាច្រើន ធ្វើឲ្យពិបាករកទីតាំងនៃទីកន្លែងណាមួយ។ នៅពេលវង្វេងផ្លូវ ភាគច្រើនគេតែងរកមើលអ្នករត់ម៉ូតូឌុបឬម៉ូតូកង់បីឬស៊ីក្លូដែលនៅក្បែរនោះ ដើម្បីសុំឲ្យពួកគាត់ជួយប្រាប់ផ្លូវ ព្រោះពួកគាត់ស្គាល់ផ្លូវច្រើន។

Asking for help 2 — Cultural note

ខ្មែរជាជនជាតិដែលឲ្យតម្លៃនិងចូលចិត្តជួយគ្នានៅពេលមានអាសន្នអន្ធក្រ។ ឧទាហរណ៍ដូចជា ជួយប្រាប់ផ្លូវនៅពេលវង្វេងផ្លូវ ជួយរុញឡាននៅពេលជាប់ផុងក្នុងភក់ ជួយឲ្យកន្លែងគេងសម្រាប់អ្នកធ្វើដំណើរឆ្ងាយ ជាដើម។ ប៉ុន្តែ ទីក្រុងនិងជនបទអាចខុសគ្នាបន្តិច។ នៅទីក្រុង មនុស្សមិនសូវជួយគ្នាច្រើនប៉ុន្មានទេ ព្រោះខ្លាចនាំទុក្ខដល់ខ្លួនដោយសារមានមនុស្សមិនល្អច្រើន។

Saying “I don’t know” — Cultural note

អត់ដឹងដែរ ជាពាក្យប្រើញឹកញាប់ជាងគេនៅពេលឆ្លើយថាយើងមិនដឹងអំពីអ្វីមួយ។ គេចូលចិត្តប្រើពាក្យ ដែរ នៅខាងចុង ព្រោះវាបង្កប់ន័យថាយើងក៏បានជួយគិតឬដោះស្រាយចម្ងល់របស់អ្នកសួរដែរ ប៉ុន្តែយើងនៅតែមិនដឹង។ ផ្ទុយទៅវិញ ពាក្យឆ្លើយថា អត់ដឹងទេ ស្ដាប់ទៅមិនសូវពីរោះប៉ុន្មានទេ ព្រោះវាហាក់ដូចជាបង្កប់ន័យថាយើងមិនខ្វល់អំពីបញ្ហារបស់អ្នកសួរ។

Hospital (Sakanan) — 00 Introduction

សួស្ដី! នៅក្នុងរូបភាពនេះគឺយើងនឹងនិយាយអំពីគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ អញ្ចឹងនៅពេលដែលយើងធ្វើដំណើរតាមផ្លូវ ក៏ដូចជាតាមផ្លូវទឹក តាមផ្លូវគោក គឺ ពេលខ្លះគឺមានគ្រោះថ្នាក់ អញ្ចឹងគ្រោះថ្នាក់នៅពេលដែលយើងធ្វើដំណើរ យើងហៅថាគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ យើងហៅថាគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ ព្រោះនៅពេលដែលយើងធ្វើដំណើរនៅតាមផ្លូវ គឺយើងហៅថាធ្វើចរាចរណ៍ អញ្ចឹងនៅពេលដែលមានគ្រោះថ្នាក់ គឺយើងហៅថាគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍។

Expressing sorrow — Dialogue 1

បាត់បង់សត្វចិញ្ចឹម
ចរណៃ៖ ផានិត ម៉េចហ្នឹង? មុខស្រពោនម៉េះ?
ផានិត៖ ខ្ញុំនឹកឆ្មាខ្ញុំ។ វាទើបតែងាប់ទៅម៉ានង៉ៃមុនហ្នឹង។ ពេលអត់ពីវាទៅ ខ្ញុំមានអារម្មណ៍ថាអផ្សុកមែនទែន ព្រោះធ្លាប់លេងជាមួយវារហូត។ បើដឹងថាចិញ្ចឹមសត្វ ត្រូវពិបាកចិត្តខ្លាំងពេលវាងាប់ទៅអីចឹង ខ្ញុំអត់ចិញ្ចឹមទេ។ ឈប់ចិញ្ចឹមសត្វអីទាំងអស់ម៉ងចាប់ពីង៉ៃនេះតទៅ។

Offering food or drinks and declining such an offer — Cultural note

ពាក្យថា “ហៅគួរសម” ជាពាក្យដែលខ្មែរចូលចិត្តប្រើក្នុងន័យលេងសើច។ វាមានន័យថា ការហៅនរណាម្នាក់មកញ៉ាំអ្វីមួយ គឺមិនមែនចង់ឲ្យម្នាក់នោះមកពិតប្រាកដនោះទេ គឺគ្រាន់តែជាការសម្ដែងការគួរសមតែប៉ុណ្ណោះ ព្រោះការដែលឃើញនរណាម្នាក់ពេលខ្លួនកំពុងញ៉ាំអ្វីមួយ គឺគួរតែបបួលគេមកញ៉ាំជាមួយជាការគួរសម ទោះជាដឹងថាអាហារមានតិច មិនអាចចែករំលែកឲ្យគេបានក៏ដោយ។

Expressing anger — Cultural note

នៅខ្មែរ ពេលទៅផ្សារទិញទំនិញនៅពេលព្រឹក គេហាមមិនឲ្យតថ្លៃច្រើនឬសួរតម្លៃហើយមិនទិញ។ បើយើងធ្វើដូចនោះ អ្នកលក់នឹងខឹងហើយអាចស្ដីឲ្យ ព្រោះគេជឿថា ការលក់ដំបូងនៅពេលព្រឹក គឺសំខាន់ណាស់ បើពេលព្រឹកលក់មិនបាន នោះគឺលក់មិនដាច់មួយថ្ងៃពេញតែម្ដង។ គេប្រើពាក្យថា កៅឆាយ ជាពាក្យក្លាយពីចិន មានន័យថា ការទិញឬលក់នៅពេលចាប់ផ្ដើមដំបូង។

Requesting and granting permission 2 — Cultural note

ការទិញអីវ៉ាន់នៅខ្មែររៀងពិបាកបន្តិច ព្រោះអ្នកលក់មិនសូវចង់ឲ្យភ្ញៀវប៉ះពាល់ ឬល ឬសាកល្បងទំនិញរបស់គេច្រើនទេមុននឹងទិញ។ បើភ្ញៀវទិញទំនិញនោះក្រោយពេលប៉ះពាល់ នោះមិនអីទេ ប៉ុន្តែបើមិនទិញវិញ នោះអ្នកលក់អាចនឹងសម្ដែងទឹកមុខមិនពេញចិត្ត។ ទំនិញដូចជាខោអាវដែលលក់នៅតាមផ្សារ សឹងតែ ៥០ ភាគរយគឺមិនបានបិទផ្លាកតម្លៃនោះទេ ហើយបើគ្រាន់តែសួរតម្លៃទំនិញហើយដើរចេញ នោះកាន់តែធ្វើឲ្យអ្នកលក់មិនពេញចិត្ត។

Fried Rice (Sakanan) — 00 Introduction

សួស្ដី នៅក្នុងរូបភាពនេះគឺយើងនឹងនិយាយអំពីការញ៉ាំបាយឆា។ អញ្ចឹងជាទូទៅបាយឆានៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា គឺយើងភាគច្រើនលក់នៅតាមចិញ្ចើមផ្លូវ គឺយើងអត់សូវលក់នៅក្នុងហាងធំៗទេ ក៏ប៉ុន្តែមានហាងមួយចំនួនក៏លក់បាយឆាដែរ ហើយជាទូទៅប្រជាជនកម្ពុជាចូលចិត្តញ៉ាំបាយឆាដែលនៅតាមចិញ្ចើមផ្លូវ ព្រោះវាមានតម្លៃថោក និងវាមានរសជាតិឆ្ងាញ់ អត់ចាញ់បាយឆានៅតាមហាងធំៗនោះទេ។

Explaining how something works — Cultural note

តើអ្នកចូលចិត្តឲ្យគេបង្រៀនធ្វើអ្វីមួយថ្មីដែលអ្នកមិនធ្លាប់ចេះដែរឬទេ? នៅខ្មែរ មានអ្នកឆ្លើយថា ចង់ឲ្យគេបង្រៀន ព្រោះយើងចេះកាន់តែច្រើនឡើង អាចធ្វើអ្វីៗដោយខ្លួនឯងបាន ប៉ុន្តែ អ្នកនឹងឮមានអ្នកឆ្លើយថា “ចេះច្រើន គេប្រើច្រើន”។ ឧទាហរណ៍ បើអ្នកចេះបើកឡាន អ្នកនឹងត្រូវគេឲ្យធ្វើតៃកុងកាន់តែញឹក បើអ្នកចេះជួសជុលកុំព្យូទ័រ នឹងមានមនុស្សកាន់តែច្រើន ដែលហៅអ្នកឲ្យមើលកុំព្យូទ័រដែលខូច។