Khmer	Pronunciation	English/Notes	#occ
ឬ	rɨɨ	1. or 2. phrase-final interrogative particle {មិនមែនឬ = Isn't it true?}	180/109

Link to overview page
Link to dictionary

Making appointments for meetings — Cultural note

នៅខ្មែរ ការមកយឺតដប់ទៅដប់ប្រាំនាទីនៅពេលណាត់ជួបច្រើនកើតមានជាញឹកញាប់ ពេលខ្លះយឺតរហូតដល់សាមសិបនាទីក៏មាន។ មូលហេតុគឺមកពីទម្លាប់ ឬដោយសារការស្ទះចរាចរណ៍ដែលកើតឡើងស្ទើរគ្រប់ទីកន្លែងនៅទីក្រុងភ្នំពេញ។

Expressing dislikes 2A — Cultural note

ជនជាតិជប៉ុនតែងតែនិយាយពាក្យថា សុំទោស ជាញឹកញាប់។ ប៉ុន្តែ ជនជាតិខ្មែរមិនចូលចិត្តនិយាយថា សុំទោស នោះទេ ជាពិសេសពេលត្រូវនិយាយទៅកាន់អ្នកដែលក្មេងជាងឬឋានៈតូចជាង។ នេះជាទម្លាប់អាក្រក់មួយរបស់ជនជាតិខ្មែរ។

Getting someone’s attention — Additional dialogue

នៅក្នុងឡានក្រុងឬរទេះភ្លើងដល់ចំណតត្រូវចុះ
សោភា៖ សុំចេញមួយ! / សុំទៅមួយ! / សុំចុះមួយ!
បញ្ញា៖ បងស្រី! ភ្លេចទូរស័ព្ទនៅកៅអីហើយបង។
សោភា៖ អូ! អរគុណច្រើន។

Requesting information — Cultural note

នៅខ្មែរ វេជ្ជបណ្ឌិតមួយចំនួនមិនចូលចិត្តនិយាយច្រើនជាមួយអ្នកជំងឺទេ។ គាត់មិនសូវសួរព័ត៌មានពីអ្នកជំងឺ ហើយក៏មិនសូវពន្យល់អ្វីច្រើនដល់អ្នកជំងឺដែរ ថែមទាំងបង្ហាញអាការៈមួម៉ៅឬចេញសំដីអសុរោះ នៅពេលអ្នកជំងឺសួរច្រើន។

Expressing dislikes 1 — Cultural note

តើក្លិនផ្លែទុរេនឈ្ងុយឬក្រអូបទេសម្រាប់អ្នក? ជនជាតិផ្សេងភាគច្រើនមិនចូលចិត្តក្លិនរបស់ផ្លែទុរេននោះទេ។ ប៉ុន្តែ ជនជាតិខ្មែរជាទូទៅចូលចិត្តក្លិននិងរសជាតិផ្លែទុរេនខ្លាំងណាស់ ។ ទុរេនដែលល្បីថាឆ្ងាញ់គឺទុរេនមកពីខេត្តកំពត។

Comparing or contrasting things 1 — Cultural note

នៅភ្នំពេញ តូបលក់ខោអាវមួយចំនួននៅក្នុងផ្សារ មិនមានកន្លែងសម្រាប់លខោអាវនោះទេ ប៉ុន្តែ អ្នកលក់អនុញ្ញាតឲ្យអ្នកទិញយកទៅលនៅផ្ទះ ហើយយកមកដូរទំហំទៅជាធំជាងឬតូចជាងវិញបាន ប្រសិនបើស្លៀកទៅមិនត្រូវនឹងខ្លួន។

Getting someone’s attention — Dialogue 2

នៅក្នុងឡានក្រុងឬរទេះភ្លើង (នៅជិតគ្នា អាចកេះឬប៉ះស្មា ហៅឬមិនបាច់ហៅឈ្មោះ)
តារា៖ អេ!
វុទ្ធី៖ អូ បងតារា!
តារា៖ សម្លឹងមើលទូរស័ព្ទឡើងភ្លឹក!
វុទ្ធី៖ ជួនគ្នាម្ល៉េះ! ទៅណាមកណាបង?

Making suggestions in which the speaker is included — Cultural note

នៅពេលកំពុងដើរឬធ្វើការងារអ្វីមួយជាមួយមិត្តភក្តិ ហើយអ្នកចង់ទិញអ្វីមួយញ៉ាំ អ្នកក៏ត្រូវបបួលឬទិញចំណែកសម្រាប់មិត្តភក្តិរបស់អ្នកផងដែរ ទើបជាការគួរសម។ នេះប្រហែលជារឿងធម្មតាសម្រាប់វប្បធម៌នៅប្រទេសផ្សេងទៀតផងដែរ មិនមែនតែនៅខ្មែរនោះទេ។

Discouraging someone from pursuing a course of action — Cultural note

ដោយសារនៅប្រទេសកម្ពុជាមានគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ញឹកញាប់និងករណីចោរកម្មច្រើន ឪពុកម្ដាយភាគច្រើនមិនចង់ឲ្យកូនរបស់ខ្លួនធ្វើដំណើរផ្លូវឆ្ងាយឬធ្វើដំណើរនៅពេលយប់នោះទេ។ ទោះជាបើកបរដោយប្រុងប្រយ័ត្នក៏ដោយ ក៏អាចទទួលរងគ្រោះថ្នាក់ដោយសារអ្នកមិនគោរពច្បាប់ចរាចរណ៍ ឬអ្នកដែលពិសាគ្រឿងស្រវឹងជាអ្នកបង្ក។

Expressing hunger — Cultural note

ឃ្លាន មានន័យថា មានអារម្មណ៍ចង់ញ៉ាំអ្វីមួយ។ ប៉ុន្តែ ប្រសិនបើអ្នកចង់និយាយថាអ្នកចង់ញ៉ាំអ្វីមួយឲ្យច្បាស់លាស់ ដូចជា នំប៉័ង ហេមប័រហ្គឹរ គុយទាវ ជាដើម អ្នកក៏អាចនិយាយថា ឃ្លាននំប៉័ង ឃ្លានហេមប័រហ្គឹរ ផងដែរ។ មនុស្សដែលឧស្សាហ៍ឃ្លានហើយញ៉ាំច្រើន គេហៅថា មនុស្សពូកែញ៉ាំ ឬ មេញ៉ាំ។

Breaking appointments — Cultural note

ការណាត់ជួបឬលុបចោលការណាត់ជួបភ្លាមៗ កើតមានញឹកញាប់នៅខ្មែរ។ ពេលខ្លះ ក៏មានអ្នកភ្លេចការណាត់ជួបតែម្ដង។ នៅខ្មែរ មនុស្សជាច្រើនប្រកបមុខរបរជាអ្នករកស៊ី ដែលរវល់ធ្វើការទាំងថ្ងៃសៅរ៍ថ្ងៃអាទិត្យ ធ្វើឲ្យពួកគេមិនសូវចាំថាជាថ្ងៃអ្វីឬថ្ងៃទីប៉ុន្មាននោះទេ។

Expressing surprise — Cultural note

តើអ្នកបំបាត់ត្អើកដោយវិធីណា? នៅខ្មែរ មានការប្រើវិធីនិយាយឲ្យអ្នកកំពុងត្អើកនោះភ្ញាក់ផ្អើលនិងភ័យ អ្នកនោះនឹងបាត់ត្អើក។ ដូចជា កុហកថាភ្លេចឬបាត់របស់ដែលសំខាន់ខ្លាំង។ ល។ កុំភ្លេចសាកល្បងវិធីនេះនៅពេលអ្នកជួបអ្នកកំពុងត្អើក។

Issuing a command — Dialogue 2

ភ្នាក់ងារត្រួតពិនិត្យ៖ លោក សូមលោកបើកកាបូប ខ្ញុំសុំពិនិត្យខាងក្នុង។
អ្នកដំណើរ៖ បាទ។
ភ្នាក់ងារត្រួតពិនិត្យ៖ មានកន្ត្រៃ ឬ របស់ទឹកអត់ លោក?
អ្នកដំណើរ៖ អូ ខ្ញុំច្រឡំដាក់កន្ត្រៃមកតាមបាត់ហើយ។
ភ្នាក់ងារត្រួតពិនិត្យ៖ សុំយកចេញ ហើយទុកចោលនៅកន្លែងនោះ។

Indicating disagreement — Cultural note

ដូចនៅក្នុងវប្បធម៌ផ្សេងៗដែរ នៅខ្មែរ ការនិយាយបដិសេធចំពោះគំនិតរបស់នរណាម្នាក់ចំៗតែម្ដង គឺមិនសូវជាការគួរសមនោះទេ។ ពាក្យថា “ចេះភាសាការទូត” មានន័យថា ដឹងអំពីរបៀបនិយាយបដិសេធ ឬរិះគន់ឬបញ្ចុះបញ្ចូលគេដោយមិនធ្វើឲ្យគេអាក់អន់ស្រពន់ចិត្តឬចាប់កំហុសបាន។

Expressing disappointment at another’s misfortune — Cultural note

អសន្តិសុខនៅប្រទេសកម្ពុជា ធ្វើឲ្យមានរឿងទាក់ទងនឹងចោរកម្ម ឬគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ជាច្រើនកើតឡើង ជារៀងរាល់ថ្ងៃ ហើយការតាមដានព័ត៌មានទាំងនេះទាក់ទងនឹងហេតុការណ៍មិនល្អរបស់អ្នកដទៃ តាមទូរទស្សន៍ឬនិយាយតៗគ្នា គឺជាទម្លាប់របស់ជនជាតិខ្មែរ គោលបំណងគឺដើម្បីដឹងពីមូលហេតុ និងបង្ការកុំឲ្យកើតឡើងចំពោះខ្លួនឯងឬមិត្តភក្តិក្រុមគ្រួសារ។

Expressing dislikes 2B — Cultural note

នៅពេលពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំខ្មែរជិតមកដល់ ទាំងនៅទីក្រុងនិងនៅតាមខេត្ត ប្រជាជនតែងចាក់ចម្រៀងប្រពៃណីរាំច្រៀងដោយបើកសំឡេងឮខ្លាំងៗ រហូតដល់យប់ជ្រៅក៏មាន។ តាមផ្ទះមិនសូវប្រកាន់ប៉ុន្មានទេសម្រាប់ឱកាសចូលឆ្នាំខ្មែរ ប៉ុន្តែសម្រាប់ពេលធម្មតាគឺគ្មានអ្នកណាចូលចិត្ត ឬទ្រាំនឹងសំឡេងខ្លាំងៗនោះទេ។

Forbidding someone to do something — Cultural note

នៅខ្មែរ ការមកធ្វើការយឺតឬមកយឺតម៉ោងណាត់ កើតឡើងញឹកញាប់។ វាជាទម្លាប់អាក្រក់របស់ជនជាតិខ្មែរ។ នាឡិកាទាំងអស់នៅប្រទេសខ្មែរមិនចង្អុលម៉ោងដូចគ្នាបេះបិទនោះទេ គឺខុសគ្នាប្រហែល ១០ ទៅ ១៥ នាទី រីឯនៅប្រទេសជប៉ុនគ្រប់នាឡិកាគឺចង្អុលម៉ោងនិងនាទីដូចគ្នាបេះបិទ។

Offering food or drinks and accepting such an offer — Cultural note

នៅប្រទេសកម្ពុជា ជាពិសេសនៅជនបទ អ្នកជិតខាងដែលរាប់អានគ្នា តែងតែឲ្យចំណីចំណុកគ្នាទៅវិញទៅមកនៅពេលពួកគាត់មានអាហារឆ្ងាញ់។ ជនជាតិខ្មែរមិនទម្លាប់និយាយពាក្យ អរគុណ ចំពោះក្រុមគ្រួសារឯងទេ ព្រោះវាធ្វើឲ្យមានអារម្មណ៍ថាមិនស្និទ្ធស្នាល។ ប៉ុន្តែ នៅពេលទទួលរបស់ ឬការជួយអ្វីមួយពីអ្នកដទៃ ពាក្យ អរគុណ គឺចាំបាច់ណាស់។

Warning someone — Cultural note

ប្រជាជនខ្មែរជឿលើបុណ្យបាប។ នៅពេលធ្វើល្អនឹងបានបុណ្យ ហើយនៅពេលធ្វើអាក្រក់នឹងបានបាប។ ដូច្នេះពាក្យថា “ប្រាប់យកតែបុណ្យទេ” មានន័យថា អ្វីដែលគេកំពុងនិយាយប្រាប់គឺក្នុងបំណងល្អ ជាអំពើល្អ ដូច្នេះគួរតែស្ដាប់តាម ដើម្បីកុំឲ្យកើតមានកំហុសឬគ្រោះថ្នាក់។

Comparing or contrasting things 2 — Cultural note

អតិថិជនតែងគិតថាទំនិញដែលថ្លៃជាង ភាគច្រើនមានគុណភាពល្អជាង។ ប៉ុន្តែ នៅខ្មែរ មានពាក្យថា “ស៊ីប្រេន” គឺមានន័យថា ទំនិញនោះមានគុណភាពប្រហាក់ប្រហែលនឹងទំនិញផ្សេងទៀតដែរ តែដោយសារទំនិញនោះមានម៉ាកឬប្រេនដែលគេស្គាល់ច្រើន ទើបធ្វើឲ្យវាត្រូវលក់ក្នុងតម្លៃថ្លៃជាងទំនិញម៉ាកធម្មតា។