KhmerPronunciationEnglish/Notes#occ
ល្អ lʔɑɑ 1. good, nice, beautiful, pretty
2. correct, proper
90/63

Link to overview page
Link to dictionary

Expressing joy — Dialogue 3


នារីកញ្ញា មើលអីហ្នឹង ជក់ម៉េះ? សើចផងអីផង
កញ្ញារឿងនៀក វាល្អសើច! អ្នកសម្ដែងពូកែនិយាយកំប្លែង
នារីអីចឹងបានសើចអីសើចម៉េះ

Inviting someone to eat together — Additional dialogue


វុទ្ធីចូលឆ្នាំខ្មែរ មានគម្រោងទៅដើរលេងណាអត់ ពីរនាក់?
ធារីអត់ផង!
កញ្ញានាំគ្នាទៅសៀមរាបលេងអី? គេងយប់អីទៅ
វុទ្ធីល្អតាស! ធារីទៅអត់?
ធារីចង់ទៅដែរ! ឲ្យខ្ញុំទៅផង!

Expressing disappointment at another’s misfortune — Cultural note


អសន្តិសុខនៅប្រទេសកម្ពុជា ធ្វើឲ្យមានរឿងទាក់ទងនឹងចោរកម្ម គ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ជាច្រើនកើតឡើង ជារៀងរាល់ថ្ងៃ ហើយការតាមដានព័ត៌មានទាំងនេះទាក់ទងនឹងហេតុការណ៍មិនល្អរបស់អ្នកដទៃ តាមទូរទស្សន៍និយាយគ្នា គឺជាទម្លាប់របស់ជនជាតិខ្មែរ គោលបំណងគឺដើម្បីដឹងពីមូលហេតុ និងបង្ការកុំឲ្យកើតឡើងចំពោះខ្លួនឯងមិត្តភក្តិក្រុមគ្រួសារ

Warning someone — Cultural note


ប្រជាជនខ្មែរជឿលើបុណ្យបាបនៅពេលធ្វើល្អនឹងបានបុណ្យ ហើយនៅពេលធ្វើអាក្រក់នឹងបានបាបដូច្នេះពាក្យថាប្រាប់យកតែបុណ្យទេមានន័យថា អ្វីដែលគេកំពុងនិយាយប្រាប់គឺក្នុងបំណងល្អ ជាអំពើល្អ ដូច្នេះគួរតែស្ដាប់តាម ដើម្បីកុំឲ្យកើតមានកំហុសគ្រោះថ្នាក់

Comparing or contrasting things 2 — Cultural note


អតិថិជនតែងគិតថាទំនិញដែលថ្លៃជាង ភាគច្រើនមានគុណភាពល្អជាងប៉ុន្តែ នៅខ្មែរ មានពាក្យថាស៊ីប្រេនគឺមានន័យថា ទំនិញនោះមានគុណភាពប្រហាក់ប្រហែលនឹងទំនិញផ្សេងទៀតដែរ តែដោយសារទំនិញនោះមានម៉ាកប្រេនដែលគេស្គាល់ច្រើន ទើបធ្វើឲ្យវាត្រូវលក់ក្នុងតម្លៃថ្លៃជាងទំនិញម៉ាកធម្មតា

Complimenting someone — Cultural note


ពាក្យថា បញ្ជោរ មានន័យថា និយាយសរសើរនរណាម្នាក់អំពីអ្វីដែលមិនពិត ដូចជា មិនស្អាតក៏សរសើរថាស្អាត ។ល។ រីឯ អ្នកដែលចូលចិត្តស្ដាប់ពាក្យបញ្ជោរ គេហៅថាមនុស្សស៊ីជោរហើយក៏មានមនុស្សដែលនៅមុខសរសើរ នៅក្រោយនិយាយដើមដែរផ្ទុយទៅវិញ ក៏មានមនុស្សដែលមិនចេះសរសើរនរណា ទោះគេធ្វើបានល្អក៏ដោយ

Saying “Have a good trip!” — Additional dialogue


កូនស្រីម៉ាក់ ខ្ញុំទៅហើយណាចាំជួបគ្នាអាទិត្យទៀត
ម្ដាយទៅចុះកូនម៉ាក់ជូនពរកូនឲ្យសុខសប្បាយតាមផ្លូវ សំណាងល្អ ជោគជ័យ ណាកូនបើមានការអី ទាក់ទងមកផ្ទះ ឬក៏ទាក់ទងទៅមិត្តភក្តិនៅហ្នុងឲ្យគេជួយណាកូន
កូនស្រីដឹងហើយ ម៉ាក់ម៉ាក់ឯងសុខសប្បាយដែរណា

Asking for help 2 — Cultural note


ខ្មែរជាជនជាតិដែលឲ្យតម្លៃនិងចូលចិត្តជួយគ្នានៅពេលមានអាសន្នអន្ធក្រឧទាហរណ៍ដូចជា ជួយប្រាប់ផ្លូវនៅពេលវង្វេងផ្លូវ ជួយរុញឡាននៅពេលជាប់ផុងក្នុងភក់ ជួយឲ្យកន្លែងគេងសម្រាប់អ្នកធ្វើដំណើរឆ្ងាយ ជាដើមប៉ុន្តែ ទីក្រុងនិងជនបទអាចខុសគ្នាបន្តិចនៅទីក្រុង មនុស្សមិនសូវជួយគ្នាច្រើនប៉ុន្មានទេ ព្រោះខ្លាចនាំទុក្ខដល់ខ្លួនដោយសារមានមនុស្សមិនល្អច្រើន

Identifying items or people 1 — Dialogue 1


នៅក្នុងបណ្ណាគារ
និមលនីតា ជួយមើលសៀវភៅពីរក្បាលនេះមើល មួយណាល្អជាង?
នីតាខ្ញុំឃើញអត់មានខុសគ្នាអីផង មួយណាក៏បានដែរ
និមលក្របខាងក្រៅអា៎ មួយណាស្អាតជាង? មួយរូបផ្កា មួយរូបសត្វឆ្កែ
នីតាអូ ខុសតែក្របខាងក្រៅហ្នឹងយកអាមួយរូបផ្កានេះទៅអីចឹង ពណ៌ស្រស់ មើលទៅស្អាត

Expressing disappointment at another’s misfortune — Dialogue 2


អំពីការប្រឡងចូលសាកលវិទ្យាល័យ
នារីកញ្ញា ម៉េចហ្នឹង? ធ្វើមុខអីអីចឹង?
កញ្ញាប្រឡងលើកមុនធ្លាក់បាត់ហើយអត់បានចូលសាលាល្អបណ្ដោយ
នារីកញ្ញាឯងខំប្រឹងរៀនប៉ុណ្ណឹងហើយធ្លាក់ទៀត! សាលាហ្នឹងអីក៏ពិបាកចូលម៉េះ? មិនដឹងត្រូវខំប៉ុណ្ណាទៀតទេខ្ញុំស្ដាយជំនួសកញ្ញាឯងម៉ងហើយនៀកហើយកញ្ញាឯងគិតម៉េចទៅអីចឹង?
កញ្ញាអត់ទាន់ដឹងទេនារី

Expressing surprise — Dialogue 2


សួរតម្លៃ
មីងសំបង ល្មុតហ្នឹងបងទិញម៉ាគីឡូប៉ុន្មាន?
មីងនួនម៉ាគីឡូម៉ឺន
មីងសំអីក៏ថ្លៃម៉េះ? ទិញនៅណាហ្នឹង? ខ្ញុំទៅទិញនៅផ្សារម្សិលមិញ ម៉ាគីឡូតែម៉ឺនហ្នឹង!
មីងនួនអីគេ? ម៉ាគីឡូតែម៉ឺនអេ៎? ថោកម៉េះ! មិនមែនអេ៎អី? ល្អអត់ហ្នឹង?
មីងសំអូ ល្អសឹងអីធំហើយផ្អែមទៀត

Warning someone — Dialogue 3


សម្ភាសន៍ការងារ
បងស្អែកសម្ភាសន៍ការងារមែន? ហើយត្រៀមនៅ?
ប្អូនមានអីត្រូវត្រៀម? មិនដឹងគេសួរអីខ្លះផង
បងត្រៀមឆ្លើយសំណួរដែលគេឧស្សាហ៍សួរទៅណាបើអត់ត្រៀមឆ្លើយសំណួរធម្មតាដល់ភ័យទៅ សូម្បីសំណួរអីចឹងក៏ឆ្លើយអត់បានល្អដែរ
ប្អូនដឹងហើយ
បងហើយកុំទៅយឺតតែយឺតដឹងតែធ្លាក់ស្វ័យប្រវត្តិម៉ង
ប្អូនវាមិនដែល
បងប្រាប់ឲ្យហើយទេបើមិនជឿ ចាំតែមើលទៅ

Expressing thanks 1 — Additional dialogue


នៅកន្លែងញ៉ាំអីពេលល្ងាច មិត្តភក្តិកំពុងនិយាយជូនពរដល់ពិសិដ្ឋ
ធារីពិសិដ្ឋ ជូនពរឲ្យពិសិដ្ឋមានសុខភាពល្អ
ពិសិដ្ឋអរគុណ ធារីសូមឲ្យធារីមានសុខភាពល្អដែរ
វុទ្ធីសិដ្ឋ ជូនពរឲ្យពួកម៉ាកឯងធ្វើការងារអីឲ្យបានសម្រេចដូចប្រាថ្នា
ពិសិដ្ឋអរគុណអាពួកម៉ាកដូចគ្នា!
ធារីសុភី អត់បានមកទេហ្អ?
ពិសិដ្ឋអូ សុភីជាប់រវល់ អត់បានមកទេតែព្រឹកមិញសុភីឲ្យកាដូខ្ញុំមួយ
វុទ្ធីអូ អីចឹង! គ្នាអត់បានត្រៀមកាដូឲ្យពួកម៉ាកឯងទេនៀក
ពិសិដ្ឋអូ មិនអីទេ!

Discouraging someone from pursuing a course of action — Additional dialogue


សុជាតាពិសី កំពុងមើលអីគេហ្នឹង?
ពិសីកំពុងតែរកទិញថ្នាំនៀកគេថាព្យាបាលបានជំងឺមួយរយមុខ
សុជាតាឯណា? ... អូ ថ្នាំហ្នឹងអេ៎កុំទិញល្អជាង បោកសុទ្ធ
ពិសីម៉េចជាតាឯងដឹង?
សុជាតាថីមិនដឹង? បើខ្ញុំធ្លាប់ទិញឲ្យម៉ាក់ខ្ញុំប្រើអស់កន្លះឆ្នាំដែរ គ្មានឃើញជាអីផងពួកម៉ាកខ្ញុំម្នាក់ទៀតក៏ទិញប្រើដែរ គ្មានឃើញប្រសិទ្ធភាពអីទេឥឡូវឈប់ប្រើហើយស្ដាយលុយសឹងអី មិនមែនថោកឯណា
ពិសីមិនបាច់ទិញល្អជាងអីចឹង

Alms Round (Sakanan) — 12


បន្ទាប់មកទៀតរូបភាពទី ១២ នៅក្នុងរូបភាពទី ១២ យើងឃើញថា បន្ទាប់ពីទទួលបានបាយ កញ្ចប់បាយទាំងពីរពីស្ត្រីចំណាស់ម្នាក់នោះហើយ ព្រះសង្ឃក៏បានបិទគម្របបាត្រមកវិញអញ្ចឹងបន្ទាប់ពីទទួលចង្ហាន់ ជាទូទៅព្រះសង្ឃតែងតែបិទគម្របបាត្រមកវិញជាមុនសិន មុននឹងសូត្រធម៌ឲ្យពរ បានន័យថាព្រះសង្ឃបានទទួលចង្ហាន់រួចហើយ បន្ទាប់មកគាត់ថែរក្សាចង្ហាន់នោះបានយ៉ាងល្អមិនឲ្យប្រឡាក់ គឺគាត់គ្របគម្របបាត្រទៅវិញ ដើម្បីកុំឲ្យចង្ហាន់ប្រឡាក់ដី ឬក៏ប្រឡាក់ធូលីផ្សេងដែលហុយអញ្ចឹងរូបភាពទី ១២ បន្ទាប់ពីទទួលចង្ហាន់រួច ព្រះសង្ឃនោះក៏បានបិទគម្របបាត្រមកវិញ

Complimenting someone — Additional dialogue


វិបុលតារា របាយការណ៍ហ្នឹង អ្នកណាអ្នកធ្វើ? រៀបចំបានល្អអា៎
តារានារីបងគ្នាខំស្រាវជ្រាវរកព័ត៌មានថែមផងអីផងនុះ នារីអ៎! នារីម៉ោនេះតិច
នារីចា៎សបង
តារាបងវិបុលថានារីឯងធ្វើរបាយការណ៍បានល្អអា៎ណា
វិបុលហ្នឹងហើយ ច្បាស់លាស់ហើយស្រួលយល់ទៀត
នារីអរគុណច្រើនបងម៉ោពីខ្ញុំចង់ដឹងដែរ ចេះតែស្រាវជ្រាវលេងទៅ
វិបុលមនុស្សចូលចិត្តស្រាវជ្រាវអីចឹង ភាគច្រើនមនុស្សឆ្លាតអីចឹង នារីជួយធ្វើរបាយការណ៍លើកក្រោយផងណានារីអ្នកធ្វើរបាយការណ៍ ខ្ញុំទុកចិត្តហើយ
នារីអរគុណបង

Expressing sorrow — Additional dialogue


ពិបាកចិត្តដោយសារកូន
អ្នកជិតខាងកូនបងម៉េចហើយ? ផ្ដាច់គ្រឿងញៀនបាននៅ?
ម្ដាយឥឡូវខ្ញុំយកវាទៅដាក់នៅមណ្ឌលឲ្យផ្ដាច់គ្រឿងញៀនឲ្យបានបើវានៅតែផ្ដាច់មិនបាន ខ្ញុំមិនដឹងធ្វើម៉េចទេកូនមានតែមួយ ខ្ញុំស្រឡាញ់ដូចពេជ្របើវាធ្វើអីខុស ក៏ខ្ញុំលើកលែងឲ្យវាដែរសុំឲ្យតែវាចេះស្រឡាញ់ខ្លួនឯង ចេះគិត កុំខូចខ្លួនជាមួយពួកម៉ាកអត់ល្អខ្ញុំឃើញវាអីចឹង ខ្ញុំពិបាកចិត្តណាស់មិនដឹងអនាគតវានៅឯណាទេតែប៉ុន្មានឆ្នាំទៀត ខ្ញុំទៅបាត់ ខ្ញុំផុតទុក្ខហើយ ប៉ុន្តែ វាជាអ្នកនៅតស៊ូជាមួយជីវិតដែលវាបានសាងម៉ោនៀក

Indicating disagreement — Dialogue 2


សិក្ខាសាលាមានអ្នកចូលរួមតិច
ផានិតសិក្ខាសាលាង៉ៃហ្នឹងអត់សូវមានអ្នកម៉ោសោះម៉ោពីប្រធានបទហ្នឹង គេអត់សូវចាប់អារម្មណ៍មែនហ្ន៎?
សុគន្ធខ្ញុំគិតថាមិនមែនម៉ោពីប្រធានបទអេ៎ម៉ោពីយើងដាក់ម៉ោងអត់សូវល្អ គេពិបាកម៉ោ
ផានិតប៉ុន្តែ ខ្ញុំឃើញសិក្ខាសាលាផ្សេងគេដាក់ម៉ោងហ្នឹងដែរតាសម៉ោពីម៉ោងយើងជាន់ជាមួយម៉ោងគេ ហើយគេទៅសិក្ខាសាលាផ្សេងអស់ទេដឹង
សុគន្ធវាមិនដែលបើយើងគិតមើលទៅ អ្នកដែលពាក់ព័ន្ធនឹងប្រធានបទង៉ៃហ្នឹងក៏មិនសូវមានច្រើនដែរទេ ហើយអ្នកដែលអត់សូវពាក់ព័ន្ធ ប្រហែលគេគិតថាអ៊ឹស អត់សូវពាក់ព័ន្ធផង ខ្ជិលទៅម៉ងទៅ”។
ផានិតហ្នឹងហើយ អាហ្នឹងមិនដូចខ្ញុំនិយាយដែរ? ថាប្រធានបទយើងអត់សូវមានអ្នកចាប់អារម្មណ៍

Going To The ATM (Sakanan) — 14


ចូលដល់ក្នុងរូបភាពទី ១៤ នៅក្នុងរូបភាពទី ១៤ យើងឃើញថា បន្ទាប់ពីម៉ាស៊ីនអេធីអឹមនោះ បានបញ្ចេញសាច់ប្រាក់តាមរន្ធសាច់ប្រាក់ចេញមកក្រៅហើយ នារីម្នាក់នោះ គាត់បានយកដៃស្ដាំរបស់គាត់ចាប់ទាញសាច់ប្រាក់ចេញមក អញ្ចឹងម៉ាស៊ីនអេធីអឹម គាត់បានបញ្ចេញតែពាក់កណ្ដាលនៃទំហំសាច់ប្រាក់នោះទេ ដូច្នេះហើយ យើងត្រូវចាប់ទាញចេញមកក្រៅ ដើម្បីយកលុយទាំងនោះ ព្រោះថាប្រសិនបើម៉ាស៊ីនបញ្ចេញលុយទាំងមូល លុយនឹងអាចធ្លាក់ បាទ លុយនឹងអាចធ្លាក់ចុះ ហើយរាយប៉ាយ ដូច្នេះហើយ ដើម្បីរក្សាសណ្ដាប់ធ្នាប់នោះ ម៉ាស៊ីនគឺបញ្ចេញលុយតែពាក់កណ្ដាលខ្លួន ឬក៏ពាក់កណ្ដាលនៃសាច់ប្រាក់នោះតែប៉ុណ្ណោះ ដើម្បីឲ្យម្ចាស់សាច់ប្រាក់ ឬក៏ឲ្យនារីនោះ ចាប់ទាញចេញមក ដូច្នេះលុយទាំងនោះ គឺមិនធ្លាក់រាយប៉ាយគ្មានសណ្ដាប់ធ្នាប់នោះទេ គឺលុយនឹងរក្សាបានសណ្ដាប់ធ្នាប់របស់វាល្អតែម្ដង

Discouraging someone from pursuing a course of action — Dialogue 1


ដាក់ពាក្យសុំឈប់ពីក្រុមហ៊ុន
ប្រធានពិសី ថាចង់ឈប់ធ្វើការ មានបញ្ហាអីអ៎? ប្រាប់បងមើល
ពិសីចាស បងខ្ញុំចង់សាកល្បងការងារផ្សេងវិញ ព្រោះធ្វើការងារហ្នឹងយូរឆ្នាំដែរហើយ
ប្រធានចង់ធ្វើការអីវិញ?
ពិសីខ្ញុំចង់ធ្វើផ្នែកគណនេយ្យវិញបង
ប្រធានអីចឹងចាំបាច់ឈប់ពីក្រុមហ៊ុនយើងធ្វើអី? បងផ្លាស់ពិសីឯងទៅធ្វើខាងគណនេយ្យវិញទៅបានហើយម៉េចដែរ? ហើយប្រាក់ខែនៅដដែលធម្មតា ផ្នែកគណនេយ្យបានប្រាក់ខែតិចជាងខាងម៉ាឃីតធីង ប៉ុន្តែបើពិសីចង់ទៅខាងគណនេយ្យ ប្រាក់ខែបងឲ្យដូចឥឡូវចឹងណាមួយ នៅខាងនោះម៉ោងធ្វើការក៏តិចជាងឥឡូវ វាល្អម្យ៉ាងដែរសម្រាប់អូនអូនគិតម៉េចដែរ?
ពិសីចាស បង ហ្នឹងហើយ អីចឹងក៏បានដែរបងអរគុណច្រើនបង