Khmer	Pronunciation	English/Notes	#occ
ឆ្កែ	ckae	dog	13/6

Link to overview page
Link to dictionary

Expressing fear — Dialogue 1

ខ្លាចឆ្កែ
សុជាតិ៖ ម៉ាក់ ឆ្កែអ៎!
ម្ដាយ៖ ជាតិ កូនឯងខ្លាចឆ្កែធ្វើអី? វាគ្រាន់តែព្រុសតាស។
សុជាតិ៖ ខ្លាចវាខាំ។ មើលអ៎ ម៉ោហើយ ម៉ាក់!
ម្ដាយ៖ កូនឯងធ្វើខ្លាចវា វាកាន់តែម៉ោ។ កុំខ្លាច ធ្វើធម្មតាទៅ។

Admonishing someone / saying “Don’t do this!” — Dialogue 1

រតនា៖ នែ អាអូន! ម៉េចឯងទៅធាក់ឆ្កែអីចឹង? វាធ្វើអីឯង? វាដើរសុខៗសោះ។
សុវណ្ណ៖ ខ្ញុំធាក់វាលេងតាស ពូ។
រតនា៖ ចុះបើមានគេធាក់ឯងវិញ ឈឺអត់? សាកឲ្យគេធាក់មើល។ អត់ការងារធ្វើមែន? កុំធ្វើអីចឹងទៀតអា៎។ គង់តែង៉ៃណាមួយ ឆ្កែខាំឲ្យដឹងខ្លួនម្ដង។

Identifying items or people 1 — Dialogue 1

នៅក្នុងបណ្ណាគារ
និមល៖ នីតា ជួយមើលសៀវភៅពីរក្បាលនេះមើល មួយណាល្អជាង?
នីតា៖ ខ្ញុំឃើញអត់មានខុសគ្នាអីផង មួយណាក៏បានដែរ។
និមល៖ ក្របខាងក្រៅអា៎ មួយណាស្អាតជាង? មួយរូបផ្កា មួយរូបសត្វឆ្កែ។
នីតា៖ អូ ខុសតែក្របខាងក្រៅហ្នឹង។ យកអាមួយរូបផ្កានេះទៅអីចឹង ពណ៌ស្រស់ មើលទៅស្អាត។

Going To Bed (Sakanan) — 11

បន្ទាប់មកទៀតរូបភាពទី ១១ រូបភាពទី ១១ យើងឃើញ បន្ទាប់ពីគាត់អង្គុយបានបន្តិចក្រោយមក គាត់នឹកចង់មើលទូរទស្សន៍ ដូច្នេះគាត់ក៏យកតេឡេមកបញ្ជា អញ្ចឹងយើងហៅថាតេឡេ ឬក៏ឧបករណ៍បញ្ជា យើងឃើញគាត់ចុចប៊ូតុងតេឡេ ដើម្បីបើកទូរទស្សន៍ អញ្ចឹងគាត់កំពុងតែមើលព័ត៌មាន ដោយយើងឃើញគាត់កំពុងតែចុចតេឡេដើម្បីបើកទូរទស្សន៍ ពេលនោះទូរទស្សន៍ក៏បានបើក ហើយទូរទស្សន៍កំពុងតែផ្សាយព័ត៌មានអំពីទឹកលិច ឬក៏ទឹកជំនន់នៅក្នុងថ្ងៃនេះ ដែលប្រហែលជាថ្ងៃនេះមានភ្លៀងធ្លាក់ខ្លាំង ដូច្នេះយើងឃើញនៅក្នុងទូរទស្សន៍ គឺគេផ្សាយព័ត៌មានអំពីទឹកលិច។ ដែលយើងឃើញនៅក្នុងទូរទស្សន៍នេះ យើងឃើញមានបុរសម្នាក់ គាត់ស្លៀកខោជើងខ្លី ពាក់អាវដៃខ្លីកាន់ឆត្រ ហើយគាត់កំពុងតែដើរនៅក្នុងទឹក ឬក៏ដើរលុយទឹក បានន័យថាគាត់កំពុងតែដើរនៅក្នុងទឹកជំនន់ ដែលប្រហែលជាមានភ្លៀងខ្លាំងនៅក្នុងថ្ងៃនេះ ដូច្នេះធ្វើឲ្យទីក្រុងគឺមានទឹកលិច។ ដោយយើងឃើញនៅក្បែរបុរសម្នាក់នោះគឺមានឆ្កែមួយ កំពុងតែហែលទឹកផងដែរ អញ្ចឹងឆ្កែកំពុងតែហែលទឹកដោយសារតែមានទឹកជំនន់ មានទឹកលិចខ្លាំង ដូច្នេះហើយធ្វើឲ្យពិបាកនៅក្នុងការរស់នៅ ដែលមនុស្សនិងសត្វ ពិបាកក្នុងការរស់នៅ ដោយត្រូវឆ្លងទឹក ឬក៏ហែលទឹក ឬក៏ដើរកាត់ទឹក។ អញ្ចឹងនៅក្នុងនោះ នៅក្នុងទូរទស្សន៍នោះ យើងឃើញមានស្ត្រីម្នាក់ផងដែរ ដែលគាត់កំពុងតែយួរកាបូប ឬក៏យួរថង់អីវ៉ាន់របស់គាត់ លើកឲ្យផុតពីទឹក អញ្ចឹងគាត់កំពុងតែដើរ ហើយគាត់មិនចង់ឲ្យអីវ៉ាន់របស់គាត់សើម ឬក៏ទទឹក ដូច្នេះគាត់ព្យាយាមលើកឲ្យផុតទឹក។ អញ្ចឹងប្រហែលជាថ្ងៃនេះគឺជាថ្ងៃដែលមានភ្លៀងធ្លាក់ខ្លាំង ឬក៏ថ្ងៃដែលមានទឹកជំនន់ ដូច្នេះហើយទើបមានព័ត៌មានអំពីទឹកជំនន់កើតឡើងនៅក្នុងថ្ងៃនេះ ដែលផ្សាយនៅក្នុងទូរទស្សន៍។ អញ្ចឹងក្មេងប្រុសម្នាក់នោះ គាត់ក៏បានបើកទូរទស្សន៍ មើលព័ត៌មានអំពីទឹកជំនន់នៅក្នុងថ្ងៃនេះ។

Khmer New Year (Sakanan) — 10

បន្ទាប់មករូបភាពទី ១០ នៅក្នុងរូបភាពទី ១០ យើងឃើញថា មានក្មេងៗចំនួន ៣ នាក់ បាទ គាត់កំពុងតែរត់លេងទឹក បាទ អញ្ចឹងនៅពេលដែលក្នុងថ្ងៃចូលឆ្នាំ គឺ យើងមានពិធីច្រើន ដូចជាស្រង់ព្រះ ដូចជាការលេងល្បែងប្រជាប្រិយ ហើយស្រង់ព្រះគឺយើងលេងជាមួយនឹងទឹក ដូច្នេះ បន្ទាប់ពីយើងស្រង់ព្រះឲ្យអ្នកមានគុណ ឬក៏ឲ្យចាស់ៗរួចរាល់ហើយ យើងក៏បានយកទឹកមកជះដាក់គ្នាលេង អញ្ចឹងយើងលេងទឹកដោយជះដាក់គ្នាទៅវិញទៅមក ហើយការលេងបែបនេះ គឺយើងមិនប្រកាន់គ្នានោះទេ ព្រោះថាជាថ្ងៃចូលឆ្នាំថ្មី គឺយើងសប្បាយ យើងលាងជម្រះខ្លួនឲ្យគ្នាទៅវិញទៅមក ដើម្បីឲ្យជ្រះនូវភាពចង្រៃ ឬក៏រឿងរ៉ាវអាក្រក់ៗទាំងប៉ុន្មានឲ្យទៅតាមទឹកទាំងអស់។ ដូចនៅក្នុងរូបភាពនេះ យើងឃើញថា មានក្មេងស្រីម្នាក់ បាទ ក្មេងស្រីនោះ គាត់ពាក់អាវដៃខ្លីពណ៌ទឹកក្រូច ស្លៀកខោជើងខ្លីពណ៌ស ក្មេងស្រីនោះអាយុប្រហែលជា ១៥ ឆ្នាំ ឬក៏ ១០ ឆ្នាំ គាត់ចងសក់ទីទុយ បាទ គាត់ចងសក់ទីទុយ ដោយដៃទាំងពីររបស់គាត់កាន់ធុងទឹកពណ៌បៃតងមួយ អញ្ចឹងគាត់កាន់ធុងទឹក ហើយគាត់រត់មកជះទឹកដែលនៅក្នុងធុងនោះ ទៅដាក់ក្មេងប្រុសម្នាក់ បាទ យើងឃើញក្មេងប្រុសម្នាក់នោះ គឺគាត់ដោះអាវ គាត់មិនមានពាក់អាវនោះទេ ហើយគាត់ស្លៀកខោជើងខ្លីពណ៌ស ដោយដៃរបស់គាត់កាន់កាំភ្លើងបាញ់ទឹក អញ្ចឹងគាត់កាន់កាំភ្លើងបាញ់ទឹក ដោយលើកកាំភ្លើងនោះឡើងលើ ហើយដៃគាត់ទាំងពីរគឺលើកឡើងលើ ដោយដៃម្ខាងគាត់យកទៅបាំងមុខរបស់គាត់ ដោយគាត់មិនចង់ឲ្យទឹកមកទទឹកមុខរបស់គាត់។ អញ្ចឹងនៅពេលដែលគាត់លេងជះទឹក គឺគាត់នឹងសើមខ្លួនទាំងអស់ ដូច្នេះពេលខ្លះគាត់គ្រាន់តែយកដៃមកបាំងមុខ ដើម្បីកុំឲ្យទឹកចូលភ្នែកគាត់តែប៉ុណ្ណោះ។ នៅខាងក្រោយក្មេងប្រុសម្នាក់នោះ យើងឃើញមានក្មេងប្រុសម្នាក់ទៀត កំពុងតែរត់មកលេងជាមួយគ្នាដែរ ដែលក្មេងប្រុសម្នាក់នោះ គាត់ពាក់អាវពណ៌លឿង ដៃខ្លី ស្លៀកខោជើងខ្លីពណ៌លឿង ហើយក្មេងប្រុសម្នាក់នោះ គាត់ក៏កំពុងតែកាន់កាំភ្លើងបាញ់ទឹកមួយផងដែរ។ គាត់កាន់កាំភ្លើងបាញ់ទឹក គឺដើម្បីបាញ់ទឹកលេងជាមួយនឹងក្មេងៗដទៃទៀតដែលនៅក្នុងភូមិ បាទ ពួកគេទាំងអស់គ្នារត់លេងយ៉ាងសប្បាយរីករាយ ដោយយើងឃើញទឹកមុខរបស់ពួកគេគឺញញឹម និងសប្បាយដោយការលេងទឹកនៅក្នុងថ្ងៃចូលឆ្នាំថ្មីនេះតែម្ដង។ ហើយនៅក្បែរនោះ យើងឃើញថា មានសត្វឆ្កែមួយកំពុងតែរត់នៅក្បែរក្មេងស្រី អញ្ចឹងថ្ងៃចូលឆ្នាំមិនត្រឹមតែសប្បាយតែមនុស្សទេ សូម្បីតែសត្វក៏សប្បាយដែរ ព្រោះយើងទាំងអស់គ្នាគឺលេងសប្បាយជាមួយនឹងគ្នា ជាមួយនឹងទឹកនោះតែម្ដង។

Rainy Season (Sakanan) — 04

បន្ទាប់មកទៀតរូបភាពទី ៤ នៅក្នុងរូបភាពទី ៤ យើងឃើញថាមេឃភ្លៀងធ្វើឲ្យលិចទឹក ជា យ៉ាងជ្រៅ នៅក្នុងទីក្រុង ដោយយើងឃើញនៅក្នុងរូបភាពនេះ គឺយើងឃើញមានអគារជាច្រើន ឬក៏ផ្ទះជាច្រើន ដែលនៅក្នុងរូបភាពនេះ ហើយមានមនុស្សប្រុសស្រីជាច្រើន កំពុងតែដើរនៅក្នុងទឹក បានន័យថាមានទឹកជំនន់កើតឡើងបន្ទាប់ពីមេឃភ្លៀង។ ដោយយើងឃើញនៅក្បែរផ្ទះនោះ យើងឃើញមានបុរសម្នាក់ ដែលគាត់ពាក់អាវដៃខ្លី ពណ៌ស ស្លៀកខោពណ៌បៃតង គាត់កំពុងតែឈរនៅក្នុងទឹក ហើយដៃរបស់គាត់ទាំងពីរ កំពុងតែលើកឡើងលើ ដោយកាន់ឯកសារ ឬក៏កាន់ថង់អ្វីមួយដើម្បីយកបាំង។ អញ្ចឹងគាត់កាន់លើកឡើងលើ ដើម្បីយកបាំងក្បាលរបស់គាត់ កុំឲ្យមេឃភ្លៀង។ អញ្ចឹងគាត់កាន់ឯកសារ ឬក៏កាន់ក្រដាសអ្វីមួយ ដើម្បីបាំងមេឃកុំឲ្យភ្លៀងធ្លាក់ទទឹកគាត់ ហើយយើងឃើញនៅក្បែរនោះគឺមាននារីម្នាក់ ដែលគាត់ពាក់អាវដៃវែងពណ៌ទឹកក្រូច ស្លៀកខោពណ៌ស អញ្ចឹងនៅដៃរបស់នារីម្នាក់នោះ គឺគាត់កំពុងតែកាន់កាបូប ឬក៏[...]កាន់ថង់ចំនួនពីរ អញ្ចឹងគាត់កំពុងតែលើកថង់ ឬក៏កាបូបគាត់ឡើង គាត់ព្យាយាមលើកឡើងដើម្បីឲ្យផុតពីទឹក ព្រោះគាត់អត់ចង់ឲ្យកាបូបរបស់គាត់សើមទៅនឹងទឹកនោះទេ ដូច្នេះគាត់លើកឲ្យខ្ពស់ ដើម្បីឲ្យផុតពីទឹកកុំឲ្យសើម ដោយសារតែមេឃភ្លៀង ហើយទីក្រុងគឺត្រូវបានទឹកជំនន់ជន់លិច។ ដែលយើងឃើញរូបភាពនៅកណ្ដាល គឺមានបុរសម្នាក់ទៀតរៀងចំណាស់បន្តិច គាត់ពាក់អាវសដៃខ្លី ស្លៀកខោពណ៌សជើងខ្លី នៅដៃខាងឆ្វេងរបស់គាត់គឺកំពុងតែកាន់ឆត្រមួយ អញ្ចឹងបុរសម្នាក់នោះ គាត់កំពុងតែកាន់ឆត្រ គាត់បាំងឆត្រ ដើម្បីកុំឲ្យភ្លៀងសើមគាត់ ឬក៏ដើម្បីកុំឲ្យភ្លៀងទទឹកគាត់ ព្រោះគាត់ខ្លាចឈឺ ប៉ុន្តែគាត់កំពុងតែដើរនៅក្នុងទឹក ដើម្បីទៅរកកន្លែងគោកមួយ ហើយនៅក្បែរនោះយើងឃើញមាននារីម្នាក់ទៀត ដែលគាត់ស្លៀកសំពត់ពណ៌លឿង ពាក់អាវដៃវែង ដៃខ្លីពណ៌ស ដោយគាត់កំពុងតែដើរនៅក្នុងទឹក គាត់ដើរលុយទឹកបណ្ដើរ ដើម្បីទៅដើរទៅរកកន្លែងដែលគោក ដែលអត់មានកន្លែងលិចទឹក។ អញ្ចឹងមេឃភ្លៀង គឺធ្វើឲ្យមនុស្សពិបាកក្នុងការរស់នៅ បានន័យថាបន្ទាប់ពីមេឃភ្លៀង ធ្វើឲ្យមានទឹកជំនន់ជន់លិច ដូច្នេះធ្វើឲ្យមនុស្សពិបាកធ្វើដំណើរ និងពិបាករស់នៅជាខ្លាំង។ ដែលជាក់ស្ដែងយើងឃើញនៅក្នុងរូបភាពនេះ គឺម្នាក់ៗគឺកំពុងតែដើរលុយទឹក ដើម្បីទៅរកកន្លែងគោក ព្រោះនៅក្នុងទឹក គឺពិបាកធ្វើដំណើរ។ ម្យ៉ាងវិញទៀតយើងឃើញសូម្បីតែសត្វឆ្កែ សត្វឆ្កែក៏ពិបាកដែរ យើងឃើញនៅក្នុងរូបភាពនេះ គឺសត្វឆ្កែកំពុងតែហែលទឹកដើម្បីទៅរកកន្លែងគោក ដោយសារតែទឹកបានលិចខ្លួនវាអស់ហើយ ដែលយើងឃើញនៅក្នុងរូបភាពនេះ គឺសត្វឆ្កែនៅសល់តែក្បាលតែប៉ុណ្ណោះ ដែលអណ្ដែតនៅលើទឹក អញ្ចឹង[គាត់]វាហែលទឹកបណ្ដើរ វាព្យាយាមហែលទឹកដើម្បីឲ្យផុតពីទឹក ដើម្បីទៅរកកន្លែងគោក ដើម្បីងាយស្រួលក្នុងការរស់នៅ។